اثر مصرف کودهای شیمیایی به روش کود-آبیاری بر بازده مصرف کود، کارآیی مصرف آب و عملکرد ذرت علوفه ای

جذب عناصر غذایی توسط گیاه عمدتا به صورت محلول بوده و وجود رطوبت کافی در ناحیه ریشه شرط اساسی حلالیت و جذب مواد است. در بیشتر مزارع کشور،مصرف کود به روش پخش سطحی بوده و آبیاری غالب نیز آبیاری سطحی است. در چنین شرایطی، میزان عملکرد، بازده مصرف کود و کارآیی مصرف آب معمولا پایین است. کود-آبیاری یکی از روش های نسبتا جدید کوددهی به ویژه سیستمهای آبیاری تحت فشار است. این پژوهش به منظور بررسی اثر کود-آبیاری بر عملکرد، بازده مصرف کودو کارآیی مصرف آب صورت گرفت و با دیگر روشهای رایج کوددهی مقایسه گردید. آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 15 تیمار و 3 تکرار بر روی ذرت علوفه ای به اجرا درآمد. کوددهی به سه روش (1-کود-آبیاری؛ 2-پخش سطحی+آبیاری بارانی؛ 3-پخش سطحی+آبیاری سطحی) و در پنج مقدار (0، 25، 50، 75 و 100% توصیه کودی) انجام گرفت. توصیه کودی شامل 400 کیلوگرم اوره، 400 کیلوگرم کلرور پتاسیم، 50 کیلوگرم سولفات آهن، 30 کیلوگرم سولفات منگنز، 65 کیلوگرم سولفات روی، 20 کیلوگرم سولفات مس و 15 کیلوگرم اسید بوریک در هکتار بود. در روش کود-آبیاری، تمام کودها به صورت تقسیطی با آبیاری بارانی در طول دوره رشد مصرف گردیدند. در دو روش دیگر، تمام کودها به جز اوره وکلرور پتاسیم (50% به هنگام کاشت و 50% در اواسط دوره رشد) به هنگام کاشت به روش پخش سطحی مصرف شدند. نتایج آزمایش نشان می دهد که عملکرد در روش کود-آبیاری در تیمارهای 50% (‏‎t3‎‏) و 100% توصیه کودی ‏‎(t5)‎‏ نسبت به دو روش دیگر از افزایشی معنی دار در سطح 5% برخوردار است. در این روش، عملکرد درتیمارهای 25% ‏‎(t2)‎‏ و 50% توصیه کودی ‏‎(t3)‎‏ به ترتیب مشابه با تیمار 100% توصیه کودی در روش ((پخش سطحی+آبیاری سطحی)) ‏‎(t15)‎‏ و ((پخش سطحی+آبیاری بارانی)) ‏‎(t10)‎‏ بود. بازده مصرف کود در تمام تیمارهای کودی در روش کود-آبیاری نسبت به دو روش دیگر افزایش معنی دار در سطح 5% داشت. افزایش بازده مصرف کود در روش ‏‎‎‏((پخش سطحی+آبیاری بارانی)) نسبت به روش ((پخس سطحی+آبیاری سطحی)) در سطح 5% معنی دار نگردید. بازده مصرف کودهای ازت، پتاسیم، آهن و روی در روش کود-آبیاری نسبت به دو روش دیگر افزایشی معنی دار در سطح 5% نشان داد، لیکن در مورد کودهای مس و بر معنی دار نگردید. افزایش بازده مصرف کودها در روش ((پخش سطحی+آبیاری بارانی)) نسبت به روش ((پخش سطحی+آبیاری سطحی)) فقط در مورد آهن معنی دار شد. کارآیی مصرف آب در روش کود-آبیاری در تیمارهای 50، 75 و 100% توصیه کودی (‏‎t4,t3‎‏ و ‏‎t5‎‏) نسبت به دو روش دیگر افزایش معنی دار در سطح 5% داشت. افزایش کارآیی مصرف آب در روش ((پخش سطحی+آبیاری بارانی)) نسبت به روش ((پخش سطحی+آبیاری سطحی)) در سطح 5% معنی دار گردید.