اثر تراکم کاشت بر عملکرد بذر پنج گونه یونجه یکساله

پنج گونه یونجه یکساله شامل ‏‎m.scutellata cv. sava minima cv. orion m.m. littorallis cv.herald,medicage polymorpha cv. santiago‎‏ و ‏‎m.truncatula cv.‎‏ جهت مقایسه عملکرد بذر در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس در بهار 1379، مورد آزمایش قرار گرفتند. سه تراکم کاشت (فاصله روی ردیف) 20، 30 و 40 سانتیمتر مورد استفاده قرار گرفت. برای اجرای آزمایش از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار استفاده شد. نتایج این آزمایش نشان داد که رقم ‏‎santiago‎‏ از گونه ‏‎m.polymorpha‎‏ با متوسط 09/443 کیلوگرم در هکتار و رقم ‏‎sava‎‏ از گونه ‏‎m.scutellata‎‏ با متوسط 99/409 کیلوگرم در هکتار از بالاترین عملکرد بذر برخوردار بودند، در ضمن رقم ‏‎sava‎‏ با متوسط 78/1306 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد غلاف را دارا بود. بالاتری عملکرد بذر و عملکرد غلاف ارقام مورد بررسی در فاصله روی ردیف 20 سانتیمتر حاصل شد. در فواصل روی ردیف 30 و 40 سانتیمتر تعداد بوته کافی جهت تولید حداکثر بذر و غلاف موجود نبوده است. تراکم تاثیری بر تعداد بذر در غلاف و وزن هزار دانه و نسبت بذر به پوسته غلاف نداشت. بالاترین میزان بذر در غلاف مربوط به رقم ‏‎mogul‎‏ از گونه ‏‎m.truncatula‎‏ و رقم ‏‎orion‎‏ از گونه ‏‎m.minima‎‏ بود. رقم ‏‎sava‎‏ از گونه ‏‎m.scutellata‎‏ با متوسط 57/12 گرم بالاترین وزن هزار دانه را دارا بود. بیشترین نسبت وزن بذر به پوسته غلاف در رقم ‏‎santiago‎‏ مشاهده شد. بیشترین تعداد غلاف از ‏‎m. polymorpha cv.santigao‎‏ در فواصل ردیف 20 و 30 سانتیمتر و کمترین تعداد غلاف از ‏‎m.scutellata cv. sava‎‏ حاصل شد که فواصل کاشت روی تعداد غلاف در بوته این رقم تاثیری نداشت. بالاترین عملکرد علوفه خشک در ارقام مورد نظر، در فاصله روی ردیف 20 سانتیمتر بدست آمد که بالاترین عملکرد علوفه خشک متعلق به رقم ‏‎mogul‎‏ از گونه ‏‎m. truncatila‎‏ با متوسط 07/980 کیلوگرم در هکتار بود. این آزمایش نشان داد که امکان تولید بذر و علوفه یونجه های یکساله در منطقه مذکور با در نظر گرفتن تراکمهای کاشت مناسب وجود دارد.