تاثیر ساختار سیاسی بر فرهنگ سیاسی ( دوره صفویه )

این تحقیق برآن است تا تاثیرات ساختار سیاسی بر فرهنگ سیاسی را در دوره صفویه مورد کنکاش قرار دهد. در این راستا از نگرش پاتریمونیالیستی ماکس وبر که نظر به دیوانسالاری سنتی دارد و همچنین تقسیم بندی گابریل آلموند را مبنا قرار داده ایم . زیرا ساختار سیاسی به دو قسمت عمده اهل قلم و اهل شمشیر و قرار گرفته شاه در راس ساختار سیاسی، شکل ویژه ای از اقتدار سیاسی را در ساختار سیاسی بوجود آورده است که دیوانسالاری ادامه وجودی شاه بوده و گویی روح او در زیردستان حلول کرده است و حکومت چون قائم به شخص است از معیارهای شایسته سالاری دور مانده است ، شاه قطب است و شرط تقرب به او وفاداری و اطاعت بی قید و شرط است . این مساله در سلسله مراتب طولی نیز وجود دارد که چنین ساختاری زمینه ساز نوعی فرهنگ سیاسی گشته که در آن رابطه میان دولت و جامعه رابطه ای اقتدارگرایانه و پیرومنشانه خواهد بود . زیرا که مردم اتباع حاکم تلقی گشته و حقی برای مشارکت و رقابت ندارد. این خود مانع رشد فرد به لحاظ فرهنگ سیاسی گردیده است . زیرا فرد می کوشد تا به نحوی از انحا ، رضایت حاکم را بدست آورد و به حریم او نزدیک شوند. از اینجاست که فضای فرصت طلبی و چاپلوسی گسترش می یابد. جهت روشن شدن این فرهنگ سیاسی از چگونگی بررسی فرهنگ سیاسی به وسیله آلموند کمک گرفته ایم. زیرا آلموند برای ترسیم فرهنگ سیاسی هر ملتی آن را در سه سطح از نظام سیاسی مورد بررسی قرار می دهد. سطح نظام ، سطح فرآیند و سطح سیاستگذاری و در پایان به نمادهای تاثیرگذاری اشاره ای نمودیم. نتیجه اینکه ساختار سیاسی صفویه ، فرهنگ سیاسی تبعی را به همراه داشته است ، که به واسطه این فرهنگ ، فرد منفعل گردیده است .