زندگانی ، افکار و اصلاحات میرزاعلی خان امین الدوله

در دوره پادشاهی ناصرالدین شاه گرایشهای سیاسی زیادی با اهداف اصلاح گرایانه و ایجاد تغییرات بنیادی در ساختار سیاسی ، اقتصادی ، فرهنگی کشور شکل گرفت ، تعدادی ا زنمایندگان آنها جزو مخالفان دولت بودند و علیه دولت فعالیت می کردند ، اما عده ای دیگر در دستگاههای دولتی و خیلی مواقع در مقام صدارت با امکاناتی که در اختیارشان بود جهت تقویت دولت تلاش می کردند تا نظریات سیاسی خود را به دولت بقبولانند و اصلاحات مختلف مورد نظر خود را تحقق بخشند و در مواقعی از این طریق نفوذ مخالفان سیاسی خود را که بعنوان عناصر محافظه کار و مرتجع مخالف اصلاحات بودند در دربار و دولت و کلا در جامعه ایران بکاهند ، یکی از این رجال میرزاعلی خان امین الدوله بود که بعد از میرزا حسین خان سپهسالار تا انقلاب مشروطیت مهمترین رجل ترقی خواه و اصلاح طلب قاجاریه به شمار می رفت ، امین الدوله براثر مشاهدات خود نیز از جوامع مترقی اروپایی شیفته دمکراسی ، قانون گرایی ، غرب بود دشمن جهل و بی سوادی بود ، مخالف دخالت روحانیون در امور دیوانی بود . در دوره زمامداری خود در راه نوسازی و تقویت نهادهای اداری کشور خود گامهای موثری برداشت ، اقدام به تشکیل مجلس مخصوص دولتی مجلس اعیان کرد ، جهت به ریشه کن کردن جهل و مبارزه با بی سوادی مدارس جدید را تاسیس کرد. تامین به صاحبان جراید داد ، با رشوه خواری به مبارزه پرداخت راه دزدی را بر مستوفیان مسدود کرد، طرفدار استقلال و تمامیت ارضی کشور بود جهت سر و سامان دادن به امور مالی و گمرکی کشور مستشارانی از بلژیک را به خدمت گرفت ، در سیاست خارجی گرایش به یک نیروی سومی داشت تا بدین طریق باعث کاهش نفوذ سنتی روس و انگلیس بشود، روسها مخالفت او بودند و در جریان استقراض دولت از خارج به همراه انگلیس به مخالفت با امین الدوله پرداختند. این عامل یعنی عدم توفیق امین الدوله در استقراض خارجی به همراه مخالفت و سعایت درباریان دشمنی علما با او همگی باعث شکست اصلاحات و ناکامی وی شدند.