بررسی ژئوشیمی و ژنزاکانسار شماره 2 گل گهر

ناحیه معدنی گل گهر در 50 کیلومتری جنوب غربی سیرجان در استان کرمان واقع است . این ناحیه در لبه شرقی زون سنندج-سیرجان قرار دارد. قدیمی ترین واحد سنگی منطقه مجموعه دگرگونی کمپلکس گل گهر می باشد. این مجموعه شامل سنگهای اولترامافیک سرپانتینی، گابروهای دگرگونی، مرمرهای دولومیتی، میکاشیست ، گنیس ، آمفیبولیت و گارنت آمفیبولیت می باشد که کانسار گل گهر در این مجموعه قرار دارد. این کانسار متشکل از 6 توده معدنی است که مطابق آزمایشات ژئوفیزیکی جمعا 1135 میلیون تن ذخیره سنگ آهن دارد. مطالعات این تحقیق بر روی کانسار شماره 2 گل گهر متمرکز است . توده معدنی شماره 2 گل گهر در قسمت شمالی توده اصلی به صورت یک عدسی کشیده به درازای 1200 متر می باشد و در عمق 40 تا 170 متری از سطح زمین و در راستای شرقی-غربی قرار دارد. سنگهای در برگیرنده ماده معدنی کلا از نوع سنگهای دگرگونی است . براساس مطالعات انجام شده، کانه های شناسایی شده در کانسار شماره 2 از نوع اکسیدها و هیدروکسیدهای آهن و سولفیدهای آهن و نیکل می باشد. مگنتیت کانه اصلی و حجم عمده کانسنگ را تشکیل می دهد که در زمینه ای از تالک ، سرپانتین و کلریت قرار دارد. در مطالعات ژئوشیمیایی عناصر کمیاب و عناصر نادر خاکی موجود در مگنتیتهای کانسار و آمفیبولیتهای همراه توسط روش فعالسازی نوترونی مورد اندازه گیری قرار گرفت . مقایسه عناصر کمیاب مگنیت های نگل گهر با کانسارهای مختلف آهن از جمله ماگمایی، اسکارنی و کانسارهای چینه سان آهن شمال سوئد به کانسارهای اسکارنی و چینه سان آهن شباهت دارد. از روش آماری آنالیز خوشه ای نیز برای مقایسه کانسار گل گهر با دیگر کانسارها استفاده شد که طی آن کانسار گل گهر با کانسارهای نوع اسکارنی و چینه سان در یک خوشه قرار گرفتند که نشان دهنده شباهت این کانسار با آنها می باشد. عناصر نادر خاکی موجود در مگنتیتهای گل گهر توسط روش فعالسازی نوترونی اندازه گیری شد. عناصر نادر خاکی موجود در مگنتیتهای گل گهر توسط روش فعالسازی نوترونی اندازه گیری شد. عناصر نادر خاکی سبک و سنگین در الگوی پراندگی ree مگنتیتهای گل گهر دارای شیبهای متفاوتی می باشند. در واقع الگوی پراکندگی آنها از یک الگوی v شکل تبعیت می کند. در مقایسه الگوی پراکندگی عناصر نادر خاکی مگنتیتهای گل گهر با دیگر انواع مختلف کانسارهای، مگنتیتهای گل گهر رفتاری شبیه به مگنتیتهای ماگمایی قرار گرفت . مقایسه عناصر کمیاب آمفیبولیتهای گل گهر با کمپلکس وایت -سی و سنگهای بازیک نشان می دهد که احتمالا منشاء اولیه آنها سنگهای بایک بوده است . براساس مطالعات زمین شناسی، کانی شناسی و ژئوشیمیایی صورت گرفته بر روی این کانسار مدل ژنتیکی زیر در مورد تشکیل شماره 2 گل گهر پیشنهاد می گردد: با توجه به چینه شناسی منطقه، یک حوضه رسوبی-آتشفشانی فعال در پالئوزوئیک تا مزوزوئیک در منطقه وجود داشته است که می توان آنرا با کافتهای درون قاره ای مقایسه نمود (سبزه ای، 1373). کانسار گل گهر طی ماگماتیسم بازیک زیردریایی موجود در منطقه، به صورت آتشفشانی-رسوبی تشکیل شده است که این موضوع با توجه به مطالعات عناصر نادر خاکی و عناصر کمیاب قابل تایید است . سپس سیالات گرمایی در طی دگرگونی در حد آمفیبولیت ، موجب جابجایی، تحرک و تبلور دوباره و متاسوماتیسم در کانسار شده اند.