بررسی عوامل و عناصر آب و هوایی موثر بر سیلابهای منطقه ای حوضه آبریز هلیل رود

حوضه آبریز هلیل رود در جنوب شرقی ایران بین طولهای جغرافیایی 5651 تا 6130 ردجه شرقی و عرض جغرافیایی 2618 تا 2930 درجه شمالی واقع گردیده است . این حوضه قسمتهایی از جنوب و شرق استان کرمان، شامل شهرستانهای بافت ، جیرفت ، کهنوج و قسمتهایی از غرب استان سیستان و بلوچستان شامل ایرانشهر را در بر می گیرد. از آنجا که در تعیین شرایط اقلیمی یک منطقه با یک حوضه آبریز سه دسته عوامل دخالت دارند که به طور خلاصه شامل موارد -1 تشکیل، تقویت ، حرکت سیکلونها و جبهه های جوی -2 میزان جذب و تابش خورشید -3 عوامل جغرافیایی مانند ناهمواریها طبیعت ، ارتفاع از سطح دریا و عرض جغرافیایی می شود در اینجا این پایان نامه سعی نموده است که با تکیه بر عامل اول یعنی تشکیل، تقویت و حرکت سیکلونها و جبهه های جوی به بررسی و نقش عامل فوق در ایجاد سیلابهای حوضه آبریز هلیل رود بپردازد. در واقع هدف اصلی این پایان نامه بررسی و شناخت سیتسمهای سینوپتیکی بر منطقه مورد نظر است که می تواند منجر به بارشهای زیاد و سیل در حوضه شود. که با توجه به هدف فوق فرضیه های زیر در ابتدا ارائه گردید: -1 کم فشار مدیترانه ای در ایجاد سیلابهای حوضه آبریز هلیل رود تاثیر دارد. -2 کم فشار مونسوتی سودان در ایجاد سیل در حوضه آبریز هلیل رود موثر است . -3 جریانهای فصلی اقیانوس هند و دریای عمان نیز در ایجاد طغیانهای این حوضه نقش دارد. جهت بررسی فرضیه های فوق ابتدا به ستاد حوادث غیرمترقبه کشور، استانداری، فرمانداری، شرکت سهامی آب منطقه ای کرمان مراجعه و آمار سیلهای اتفاق افتاده جمع آوری و استخراج گردید و سپس با توجه به میزان بارندگی روزانه و میزان دبی و خسارات وارده هر یک از سیلها 8 نمونه از این سیلها انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت . در انتخاب سیلها سعی شده که نمونه های انتخابی از توزیع مناسبی در طول سال برخوردار باشد آنگاه با مراجعه به سازمان هواشناسی نقشه های هوای هر یک از توفانهای سیلهای مورد نظر تهیه گردید لازم به ذکر است که نقشه های هوای مورد استفاده در این پایان نامه چاپ کشور روسیه بوده و ردیابی سیستمهای مورد نظر در محدوده 20 درجه غربی تا 70 درجه شرقی و 0 تا 70 درجه شمالی انجام شده است . تجزیه و تحلیل اطلاعات نقشه ها به این صورت انجام پذیرفت که در مطالعه نقشه های هوا در سطح زمین منابع رطوبتی، سیکلونها، شکل گیری جبهه ها و نحوه تاثیر آنها بر روی حوضه مورد توجه قرار گرفته و در سطوح بالا مناطق پایدار، مناطق کم ارتفاع و ارتفاع زیاد بررسی شده است . در پایان پس از بررسی و تفسیر نقشه های هوا نهایتا سیستمهایی که در فصول مختلف سال حوضه آبریز هلیل رود را متاثر می سازند و احتمالا در ایجاد سیلابهای آن نقش دارند شناسایی و معرفی گردیده است .