نقد و تحلیل مدرنیسم و دلالت های تربیتی آن

پژوهش حاضر با عنوان نقد و تحلیل مدرنیسم و دلالتهای ترتیبی آن و به منظور مطالعه کیفیت ، دامنه و قلمرو تاثیر مدرنیسم بر تعلیم و تربیت و برنامه های آموزشی - تربیتی آن صورت پذیرفته و بر این مبنی به موصیف و تحلیل مفاهیم و اندیشه های مدرنیستی و آراء تربیتی مربیان دوران مدرن پرداخته است . مدرنیسم (modernism) فرآیندی فکری است که از قرن شانزدهم به تدریج در اروپا آغاز شد و با ویژگیهایی چون انسان محوری (humanism)، خرد باوری (rationalism)، اصالت آزادی و منافع فردی (liberalism)، مردم سالاری (democracy)، ملی گرایی (nationalism)، سکولاریسم (secularism) و نسبی گرایی در ارزش های اخلاقی (relativism)، بر تمامی ابعاد زندگی بشری تاثیر نهاد و در این راستا تعلیم و تربیت را نیز در سه بعد اهداف تربیتی، محتوای آموزشی و روشهای یاددهی - یادگیری، با تحولی عظیم مواجه ساخت ، به طوری که هدف تعلیم و تربیت مدرنیستی، تربیت انسانی متخصص و ماهر است که ضمن آگاهی به حقوق اجتماعی خود، به ارزشهای مورد نظر تفکر مدرن پایبند باشد و به عنوان یک شهروند، با اوضاع جامعه صنعتی و سرمایه داری سازگار شود و در زمینه محتوای آموزشی، تعلیم و تربیت مدرنیستی مفاهیم و دستاوردهای علوم تجربی و علوم زیستی و نیز مسایل مربوط به نیازهای فنی جامعه صنعتی را در صدر برنامه های درسی خود قرار داده است . در زمینه روشهای یاددهی - یادگیری نیز، تعلیم و تربیت مدرنیستی با تاکید عمده بر روشهای حسی - تجربی، گاه این روشها را یگانه راه دستیابی یه حقیقت و علم قلمداد می نماید. بر این مبنی انسان تربیت شده در نظام تعلیم و تربیت مدرنیستی ضمن رشد یک جانبه در ابعاد مادی، از رشد در ابعاد معنوی باز می ماند و به واسطه تاکید بر یکی از راههای یاددهی - یادگیری، در امر یادگیری از تمامی استعدادها و توان دانش آموزان استفاده کامل نمی کند. از آنجا که جاذبه های تفکر مدرنیستی آن را در کانون توجه بسیاری از صاحب نظران قرار داده است ، ضروریست متولیان امر تعلیم و تربیت در زمینه تدوین اهداف آموزشی، تهیه و تدوین محتوای برنامه های آموزشی و به کارگیری روشهای یاددهی - یادگیری، ضمن بهره گیری از آموزه های مفید مدرنیستی، از حاکم - نمودن تمام عیار ارزشهای مدرنیسم بر تمامی عرصه های آموزشی - تربیتی پرهیز نمایند، چرا که تربیت انسانی که فقط در یکی از ابعاد وجودی رشد یافته باشد نه تنها گرهی از کار جامعه نمی گشاید، بلکه مشکلاتی به دنبال دارد که حل آنها خود وقت ، هزینه و نیروی انسانی بسیاری می طلبد.