بررسی عوامل موثر در بی ثباتی درآمدهای صادراتی کالاهای صنعتی

یکی از اساسی ترین مسائل مورد بحث و نظر اقتصادانان به ویژه هنگام بررسی رشد و توسعه اقتصادی کشور، مساله تجارت خارجی است . در این بین صادرات بعنوان منبع درآمدی که نیاز واردات را تامین می نماید از جایگاه ویژه ای برخوردار است . با توجه به گسترده بودن دامنه صادرات ، مسائل بسیاری جهت بحث و بررسی وجود دارد. در این راستا تحقیق حاضر یکی از مهمترین مباحث را که "بررسی عوامل موثر در بی ثباتی درآمدهای صادراتی کالاهای صنعتی" است مورد مطالعه قرار می دهد. این عوامل در دو گروه کلی عوامل کمی و کیفی در نظر گرفته شده و فرضیاتی به شرح ذیل نیز ساخته شد: -1 کشش درآمدی عرضه صادرات کالاهای صنعتی ایران بالاست . -2 کشش قیمتی عرضه صادرات کالاهای صنعتی ایران پایین است . -3 عوامل مدیریتی موثر بر صادرات کالاهای صنعتی (عوامل کیفی) اثر معنی داری در روند صادرات این کالاها دارند. جهت بررسی و اثبات فرضیه های فوق از دو روش تحقیق مجزا استفاده شده است . در قسمت مربوط به بررسی عوامل کمی، با توجه به آمار سری زمانی سالهای 42 الی 75 تابع عرضه صادرات کالاهای صنعتی تخمین زده شده و این عوامل مورد بررسی قرار گرفته اند. مدل مورد استفاده، الهام گرفته از مدل اقتصادسنجی مارین باند است که با توجه به شرایط خاص اقتصادی ایران در آن تغییراتی داده شد. در قسمت دیگر که به متغیرهای کیفی موثر در بی ثباتی درآمدهای صادراتی کالاهای صنعتی مربوط است ، از طریق تهیه و توزیع و جمع آوری پرسشنامه و اطلاعات لازم به تست فرضیه مربوطه اقدام شده است . این پرسشنامه شامل سوالاتی راجع به سی عامل کیفی می باشد که در مجموع نتایج زیر حاصل شد: هر سه متغیر کمی، تولید ناخالص داخلی، شاخص قیمت کالاهای داخلی به شاخص قیمت عمده فروشی و همچنین نرخ ارز، اثر معناداری در روند درآمدهای صادراتی کالاهای صنعتی دارند (به عبارت دیگر فرضیه های اول و دوم تایید شدند). از طرفی همه عوامل مطرح شده در پرسشنامه ضمن معنادار بودن اثر آنها در روند صادرات کالاهای صنعتی، در وضعیت نامطلوبی قرار دارند (تایید فرضیه سوم) لذا توجه مسولین امر را بیش از پیش به کنترل و بهبود وضعیت این عوامل جلب می نماید.