عنایت و کیفیت وقوع شر در قضای الهی

یکی از مسائل ومباحثی که همواره بشر و ارباب ادیان در طول تاریخ دینداری و اندیشه ورزی خود با آن مواجه بوده است ، مساله شر و ارتباط آن با عدل و خیرخواهی و علم عنائی و اصل وجود خدای متعال است . که این بحث گاهی از منظر صفات کمال او در عصر حاضر در فلسفه دین و بیشترین توجه به آن معطوف شده و از مسائل اصلی آن بشمار می آید. و امروز دلیل عمده برخی از فیلسوفان جدید مانند جی. ال. مکی بر نفی خدا، وجود شر در عالم ایست . لذا بررسی شر بدون بحث از خدا و صفات کمال و افعال او میسور تخواهد بود. این رساله با بهره گیری از آرای اندیشوران و ارباب ادیان و مواجه آنان با مساله شر، سعی در حل و روشن کردن این معضل و مشکل حیات بشری دارد. که به جهت نیل به این مقصود، مباحث و مسائل آن از یک مقدمه و دو بخش و هر بخش آن دارای سه فصل و یک خاتمه و نتیجه گیری تشکیل یافته است . در مقدمه آن، مباحث مربوط به سابقه تاریخی و اهمیت طرح بحث شر و فواید و پیش فرضهای آن و توضیح واژگان کلیدی و اصلی آن عنایت ، شر و قضا و اهداف این رساله اشاره شده است . در بخش اول پایان نامه که مشتمل بر سه فصل است ، بترتیب فصول مباحث مربوط به علم بطور اعم و علم خدا بطور اخص و مساله غایت در فلسفه و کلام و نحوه فاعلیت حق تعالی و نیز مباحث پیرامون عنایت از قبیل معنای لغوی و اصطلاحی آن و تفاسیر حکما و دلایل وجودی آن مورد بررسی قرار گرفته است . در بخش دوم آن که مشتمل بر سه فصل است . بترتیب مباحث مربوط به نظام احسن در آثار حکمای اسلامی و غرب و جایگاه شرور در هستی و تاکید حکما بر جداناپذیری عالم طبیعت از شر و تضاد و تزاحم مورد کاوش قرار گرفته است . و در فصل آخر آن که هدف اصلی این پایان نامه است . ارائه راه حلها و پاسخهای مساله شر مانند راه حل معماانگاری، ثنویت ، نیستی انگاری و نسبی انگاری و تقسیم گرایانه و عدل الهی و ... به تفصیل مورد بررسی قرار گرفته است . و در خاتمه علاوه بر جمع بندی آرای اندیشوران درباره مساله شر و تعلق آن به عنایت و قضای الهی، به ذکر سوالی پیرامون تاثیر یا عدم تاثیر راه حلها در اعتقادات مردم پرداخته است .