سیر غزل سیاسی - اجتماعی در شعر پس از انقلاب

"غزل" در شعر انقلاب اسلامی قالبی است فراگیر و عمومی و با توجه به سابقه طولانی و درخشانی که دارد توجه تمام شاعران انقلاب اسلامی را - حتی آنان که به سرودن شعر نیمایی و سپید شهرت دارند - به خود جلب کرده است . پیامدهای گوناگون انقلاب اسلامی خصوصا مساله جنگ تحمیلی و دفاع مقدس سبب دگرگون انقلاب اسلامی خصوصا مساله جنگ تحمیلی و دفاع مقدس سبب دگرگونیهای عمیقی در مضمون و محتوای شعر پس از انقلاب شد و شاعران کوشیدند مضامین حماسب ، مذهبی، انقلابی را در شعر خود منعکس کنند. "غزل" نیز به عنوان یک قالب معتبر از این تغییر محتوایی بی نصیب نماند و علی رغم آن که به عنوان قالبی برای بیان احساسات عاشقانه شهرت یافته است و سهولت توانست بار بسیاری از مضامین دیگر را به دوش بکشد، خاصه مسائل سیاسی - اجتماعی، که فراوانی رویکرد غزل سرایان انقلاب به این گونه مسائل انگیزه اصلی تدوین رساله را تعیین می کند. آنچه که ما در رساله حاضر درصدد تبین آن هستیم بررسی سیر تاریخی غزل سیاسی - اجتماعی در شعر پس از انقلاب اسلامی است . همان گونه که در فهرست مطالب آمده، چارچوب اصلی مطالب شامل موضوعات ذیل است : ابتدا مقدمه ای است مبسوط در باب شعر و ارتباط آن با سیاست و اجتماع، بحث درباره هنر متعهد و غیرمتعهد (ادبیات ملتزم و غیر ملتزم)، غزل به عنوان یک قالب اصلی از شعر فارسی، تعاریف آن و ماجرایی که از آغاز شکل گیری تا دوره ما بر آن گذشته است و ... پس از این مقدمه بحثی خواهیم داشت درباره شعر انقلاب اسلامی، غزل در شعر پس از انقلاب ، معرفی غزل سیاسی - اجتماعی، سیر غزل سیاسی - اجتماعی از بهمن ماه سال 1357 تا شهریور ماه 1359 (آغاز جنگ تحمیلی و دفاع مقدس)، سیر غزل سیاسی - اجتماعی در دوره دفاع مقدس تا قبول قطعنامه (شهریور 59 تا تیرماه 1367) و سرانجام سیر غزل در دوره پس از قبول قطعنامه (از تیر ماه 67 تاکنون)، موضوعات دیگری است که در این رساله مورد بررسی قرار می گیرد. بدیهی است که در هر یک از این موارد تکیه ما بر مجموعه شعرهای منتشر شده - با استفاده از آثار غزل سرایان صاحب نام - و بعضی اشعار مندرج در مطبوعات خواهد بود و ضمن مباحث مذکور به مقتضای حال و مقام از مباحث شعری و موضوعاتی نظیر اوزان جدید، صنایع شعری، زبان شعر انقلاب و مقایسه آن با شعر پیش از انقلاب و ... سخن خواهیم گفت .