بررسی بافتی و کاربردی فصل در زبان فارسی امروز

گواه‌نمایی در زبان فارسی امروز

این جستار به بررسی گواه‌نمایی در زبان فارسی معاصر از دیدگاه رده‌شناسی اختصاص دارد. گواه‌نمایی مقوله‌ای دستوری است که نقش آن نشان دادن منبع اطلاع است. در آغاز، این مقولة دستوری و انواع رده‌شناختی آن معرفی می‌گردد. با جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل داده‌های مختلف از زبان گفتاری و نوشتاری فارسی معاصر و همچنین متون کلاسیک به دنبال پاسخ این پرسش بوده‌ایم که آیا گواه‌نمایی در این زبان به عنوان یک مقولة دست...

انواع «ی» در زبان فارسی امروز

یکی از مباحث مهمی که در دستور زبان فارسی کمتر مورد توجه قرار گرفته است، مبحث چندگونگی «ی» در این زبان است، «یائی» که هم در مقام واژه، هم در مقام تکواژ تأثیر فراوانی بر غنای زبان فارسی دارد اما دستور نویسان فارسی هیچ گاه این مقوله را به طور مشخص و مستقل مطرح نکرده‎اند و غالبا در خلال مباحث دیگر مثل «معرفه و نکره»، یادی هم از «ی» کرده‌اند. پژوهش حاضر که با روش تحلیلی-توصیفی نگاشته شده است، در صدد...

سببیت در زبان فارسی امروز، یک بررسی زایا- گشتاری

بررسی ساخت ملکی در زبان فارسی امروز از دیدگاه رده‌شناسی

  در این مقاله در پی آنیم که پس از اشاره به دسته ‌ بندی انواع راهبردهای صرفی-نحویِ ملکی ‌ سازی در زبان ‌ های دنیا که حاصل مطالعات رده ‌ شناختی هستند و تعیین متغیرهای دستوری که در این دسته ‌ بندی مد نظر قرار گرفته‌اند، راهبردهای ملکی ‌ سازی در زبان فارسی امروز را بررسی کنیم و بر اساس متغیرهای دستوری فوق‌الذکر این راهبردها را تحلیل کنیم. سپس بر اساس معیارهای تعیین راهبرد غالب، راهبرد غالبِ به کار گ...

بررسی مقولة کمی نما در زبان فارسی امروز

این مقاله فرضیة جهانی جیوستی (1991) مبنی بر هسته بودن کمی نماها در گروه اسمی و ظهور دستة محدودی ازاین عناصر در دو نقش هسته و توصیفگر را در زبان فارسی مورد بررسی قرار می‌دهد. براساس نتایج حاصل این  عناصر خود یک فرافکن نقشی (QP) همچون گروه تعیین‌کننده (DP) می‌باشند که در صورت حضور گروه تعیین‌کننده به واسطة تسلط بر این فرافکن نقشی بر فرافکن واژگانی اسم (NP) تسلط دارند و طبق فرضیه جهانیی نما عکس ای...

بررسی تغییرات معنایی و کاربردی وام‌واژه‌های زبان فرانسه در فارسی

در زبان فارسی، مانند هر زبان دیگر، واژه‌هایی یافت می‌شوند که از زبان‌های مختلف به امانت گرفته شده‌اند. به این کلمات اصطلاحاً واژه‌های «قرضی»، «دخیل» یا «وام‌واژه» می‌گویند. در طول زمان و در پی رویدادهایی تاریخی، واژه‌هایی از زبان‌های یونانی، عربی، ترکی، فرانسه، انگلیسی، روسی و زبان‌های دیگر به فارسی راه یافته‌اند. زبان فرانسه اولین زبان اروپایی علمی و آموزشی در ایران بوده است، به‌همین‌دلیل، واژه...