هدف این نوشتار سنجش عیار دو اثر منتشرشده در باب تذکره خلاصه الاشعار میر تقی الدین حسینی کاشانی (ح . 1016ق.) است. نویسنده در آغاز، افتادگی های فهرست شاعران میر تذکره را بیان می کند و در ادامه به ذکر بدخوانی ها و خطاهای تایپی این اثر می پردازد؛ سپس ادعاهای نادرست فهرست نگار و مقدمه نویس چاپ عکسی نسخه مورخ 1038ق. کتابخانه ایندیا آفیس را نشان خواهد داد و رابطه فهرست این اثر با فهرست های ویژه نامه م...

شاه‌ عباس یکم در طی چهل و دو سال سلطنت خود (996-1038ق) دولت صفوی را از حالت تزلزل به اوج اقتدار رسانید. در اوان سلطنت وی، علاوه بر بی‌ثباتی ناشی از بحران‌های سیاسی داخلی، بخش‌هایی از کشور در غرب و جنوب و شرق در اشغال و تهاجم دشمنان خارجی بود. پرتغالی‌ها بر سواحل و جزایر جنوب، و هندی‌ها معمولاً بر قندهار مسلط بودند. او در سایه‌ی پیروزی‌های سرنوشت‌ساز نظامی، ضمن تثبیت اوضاع داخلی، سرزمین‌های اشغال...

در بررسی مناسبات صفویه و عثمانی، معمولاً بر ماهیت ستیزه­جویانۀ آن تأکید شده­ است. با وجود تنش­های مستمر بین دو دولت که از پشتوانه ­های ایدئولوژیک نیز برخوردار بود، صفویان به­ دلایل مذهبی، سیاسی و اقتصادی و ضرورت­ های عینی و عقلانی، از همان آغاز در سیاست خارجی خویش نسبت ­به دولت عثمانی، به­ رابطۀ تعاملی و هم­گرایی مبتنی ­بر صلح و صلاح می­اندیشیدند. از این­ رو، یکی از جنبه ­های مهم روابط صفویه و ع...

فراوانی تولید ابریشم و اهمیت آن به عنوان یک کالای صادراتی و استراتژیک، سبب اتخاذ سیاست انحصار آن توسط شاه عباس یکم (996-1038ق) و در پی آن به‌کارگیری بازرگانان مجرّب ارمنی در اجرای این سیاست گردید. از این رو، این مسئله مطرح است که این سه عامل مرتبط (ابریشم، سیاست انحصار و بازرگانان ارمنی) چه تأثیری بر یکدیگر داشته و نقش آن‌ها در اقتصاد و سیاست صفویان متأخر چه بوده است؟ برای بررسی دقیق‌تر این نقش،...

چکیده ایالت فارس در زمان سلطنت شاه عباس اول و حکمرانی الله وردی خان و فرزندش امام قلی-خان یکی از ایالات مهم دوره ی صفوی و شیراز مرکز آن دومین شهر کشور بعد از پایتخت محسوب می شد آن هنگام این ایالت مناطق وسیعی همچون فارس کنونی ، کوهکیلویه ، دورق ، و قسمتهایی از کرمان و خوزستان را در بر می گرفت ، بعد از قتل امام قلی خان به دست شاه صفی (1052-1038ق.) در سال 1042ق. به خاصه تبدیل شد ؛ در پی این اق...

شاه عباس یکم در طی چهل و دو سال سلطنت خود (996-1038ق) دولت صفوی را از حالت تزلزل به اوج اقتدار رسانید. در اوان سلطنت وی، علاوه بر بی ثباتی ناشی از بحران های سیاسی داخلی، بخش هایی از کشور در غرب و جنوب و شرق در اشغال و تهاجم دشمنان خارجی بود. پرتغالی ها بر سواحل و جزایر جنوب، و هندی ها معمولاً بر قندهار مسلط بودند. او در سایه ی پیروزی های سرنوشت ساز نظامی، ضمن تثبیت اوضاع داخلی، سرزمین های اشغالی...

فراوانی تولید ابریشم و اهمیت آن به عنوان یک کالای صادراتی و استراتژیک، سبب اتخاذ سیاست انحصار آن توسط شاه عباس یکم (996-1038ق) و در پی آن به کارگیری بازرگانان مجرّب ارمنی در اجرای این سیاست گردید. از این رو، این مسئله مطرح است که این سه عامل مرتبط (ابریشم، سیاست انحصار و بازرگانان ارمنی) چه تأثیری بر یکدیگر داشته و نقش آن ها در اقتصاد و سیاست صفویان متأخر چه بوده است؟ برای بررسی دقیق تر این نقش،...

سرزمیـن گیلان، به واسطۀ موقعیت جغرافیایـی‌اش، از ورود اسلام تا صفویه، همواره تحت فرمان خاندان­های حکومتگر محلی بوده و معمولاً زیر سلطۀ مستقیم حکومت مرکزی قرار نداشت. این روند تا پیش از روی­کار آمدن صفویـان هم­چنان ادامه پیـدا کرد. فقط در دورۀ صفوی، شاه­عباس اول (حک: 996-1038ق/1588-1629م) با بسط نفوذ و سلطۀ حکومت مرکزی در گیلان، بساط حکومت‌های محلی آن را در هم پیچید. از آن پس، امور گیلان توسط کار...

این مقاله به بازخوانی و بررسی سندی منحصر به فرد دربارۀ چادگان در دورۀ صفوی می پردازد که می توان به واقع آن را نخستین سند بازشناختۀ تاریخی دربارۀ پیشینۀ چادگان در عصر صفوی و قبل از آن دانست، حال آنکه قبل از بازخوانی این سند، قدیمی ترین منبعی که دربارۀ پیدایش و پیشینۀ چادگان گزارش کرده، کتاب خاطرات ظل السلطان یا تاریخ مسعودی است. بدین روی، این مقاله افزون بر معرفی و بازخوانی این سند و تحلیل پاره ...