قرآن کریم، به دلایل گوناگون نیازمند تفسیر و تبیین است، و از جمله راه‌کارهای تفسیر آن، آثاری است که از اولیای دین به مثابه میراثی بزرگ به ما منتقل شده و در این میان، روایات تفسیری پیامبر اکرمو اهل بیت ایشان که به استناد بسیاری از آیات و روایات، تنها کسانی هستند که آگاهی کامل به معارف قرآن و مقصود آن دارند، به عنوان هدیه ای ارزشمند به دست ما رسیده است. این روایات سرشار از مثال‌اند و در این نوشته...

این پایان نامه با عنوان ابن مسعود و روایات تفسیری او در دو فصل تدوین شده است . در فصل اول به طور اجمال در باره ابن مسعود ، اصل و نسب او، مقام علمی او ، شاگردان او ، روش تفسیری او بحث شده، و در فصل دوم روایات تفسیری او آمده است . مفسر در تفسیر آیات ، از خود آیات قرآن ، احادیث نبوی ، سبب نزول و اجتهاد شخصی بهره برده است . او در تفسیر آیات از علوم قرآنی مثل : محکم و متشابه ، مکی و مدنی ، تشبیه و ت...

تفاسیر اثری ترکیبی است از روایات معتبر، روایات اسرائیلی؛ بنابراین، در مرحله اول باید روایات جعلی را از روایات معتبر تفکیک نمود. چنین نیست که روایات معتبر، در تفاسیر اثری همگی به عنوان تفسیر قرآن قلمداد شوند. روایات معتبر را باید طبقه‌بندی و از یکدیگر تفکیک نمود. هر روایت را در طبقه‌ای قرار داد که متناسب آن طبقه بوده و روایت با عنوان کلی که برای هر بخش قرار داده می‌شود، تناسب و سازگاری داشته باش...

بخش عظیمی از روایات پیشوایان معصوم ما علیهم السلام، روایاتی است که پیرامون تفسیر آیات قرآن می باشد . پژوهش حاضر که نقش روایات در تفسیر قرآن نام دارد، در دو بخش مستقل به بررسی این روایات از جنبه های گوناگون پرداخته است و کوشیده تا هر مورد را با بیان نمونه هایی در ذیل آن عینی سازی و قابل فهم تر گرداند . در فصل اول به کلیات موضوع پرداخته شده است ؛ طرح تحقیق و مباحثی مقدماتی چون تعریف و تحلیل واژ...

آسیب شناسی روایات تفسیری از زوایای گوناگون است. نویسنده پس از ذکر اهمیّت آسیب شناسی و پاکسازی تفاسیر روایی موجود، به روش پالایش روایت تفسیری در حوزه سندشناسی و بازکاوی محتوایی اشاره می کند و دو مرحله آسیب شناسی روایات تفسیری و روش شناسی تفسیر در تفاسیر معصومان )ع( را دارای اهمّیت می داند. سپس به بحث آسیبهای تفاسیر روایی می پردازد و نکاتی از این جمله را برشمرده است: 1. در آمیختگی تفسیر، تأویل - ظا...

روایات تفسیری ائمّ? اطهار? میراثی عظیم و گنجینه ای پر بها از آن بزرگواران در تفسیر آیات کریم? قرآنی است. کمتر مفسّر شیعه ای را می توان یافت که خود را بی نیاز از این مجموع? ارزشمند بداند. برای کشف نظریّ? تفسیری اهل بیت مراجعه به این روایات اجتناب ناپذیر است. امّا رجوع به این مجموعه، با چالش هایی همراه می باشد که از مهم ترین آنها می توان به وجود راویان ضعیف در اسانید روایات و دیگر، آسیب هایی که در مت...

تحقیق پیش رو، کوششی در راستای تبیین و بررسی دیدگاه های امام خمینی پیرامون اعتبار و کابرد روایات تفسیری است؛ نگارنده نهایت کوشش خود را در دست یافتن به نظریات معظم له با تتبع گسترده در آثار به جامانده از ایشان به کارگرفته است. گرچه از برخی بیانات امام خمینی قول به حجیت روایات تفسیری برداشت می شود، اما ایشان در بحث های اصولی خود قائل به عدم حجیت این گونه روایات شده، عرصه روایات غیر فقهی تفسیری را...

تفسیر به جا مانده از امام سجاد?علیه السلام? که به صورت روایت به ما رسیده است، علاوه بر گونه های تفسیری مانند روش قرآن به قرآن، روش عقلی، تفسیر واژگانی و... مباحثی چون بیان اختلاف قرائت، ترسیم فضای نزول، تأویل و جری وتطبیق را نیز دربردارد. اصحاب مفسّر امام سجاد?علیه السلام?، از روش های قرآن به قرآن، تفسیر واژگانی، تبیین مصداقی، ترسیم فضای نزول، قرائت و روش روایی استفاده کرده اند اما تفسیر بطنی ...

موضوع این پژوهش، تفسیر تطبیقی روایی سوره های قلم و حاقه بر مبنای روایات نورالثقلین از شیعه، و الدرّالمنثور از اهل سنّت می باشد. لذا ابتدا ذیل هر سوره مفاد ظاهری و روایی آیات آن بیان شده و در نهایت بین این مفاد، مقایسه صورت گرفته است. نتیجه مقایسه فوق این بود که رابطه روایات تفسیری با مفاد ظاهری دارای حالتهای متفاوتی است. برخی روایات تبیین و توضیح همان مفاد ظاهری هستند و بیشتر نقش آموزشی برای استف...