اسماعیلیان در تاریخ مذهبی خود چندین بار دچار انشقاق شده اند. مهم­ترین این جدایی ها بر سر جانشینی المستنصر بالله(487-427ه.ق.) هشتمین خلیفه فاطمی در 487ه.ق. رخ داد، بدین ترتیب که گروهی از اسماعیلیان به امامت و خلافت احمد قایل شدند و به مستعلویه(مستعلیه) مشهور گردیدند و گروهی دیگر از امامت نزار پشتیبانی کردند و به نزاریه معروف شدند. اسماعیلیان مستعلوی که پس از این جدایی توسط خلافت فاطمی حمایت می ش...

نقش نخبگان ایرانی در تقویت ساختار قدرت مذهبی-سیاسی فاطمیان بسیار برجسته است.زیرا دولت فاطمی در مصر با ابزار فرهنگی خواستار نشر قدرت در جهان اسلام بود.لذا با توسعه فعالیت سازمان دعوت توجه نمود.در این راستا ایرانیان در مقام مذهبی داعی الدعات و حجت در کنار مقام علمی بعنوان متکلم و مولف دربار فاطمی در ترویج اقتدار خلافت فعالیت نمودند.

خلافت فاطمی به جهت ترویج اندیشه و سیاست خود در جهان اسلام سازمان دعوتی ایجاد کرد که داعیان موظف بودند در مقام مبلّغ دینی و سیاسیِ خلیفه، به ترویج اندیشه اسماعیلی بپردازند. ایرانیان حاضر در سازمان دعوت در مقام حجت و داعی‌الدعاة تلاش داشتند اندیشه برتری دینی و دنیوی امام فاطمی را ترویج دهند. یکی از داعیان برجستة دربارِ فاطمی المؤید فی‌الدین شیرازی است که در ادبیات اسماعیلی به عنوان ادیبی برجسته، متک...

اسماعیلیان در تاریخ مذهبی خود چندین بار دچار انشقاق شده اند. مهم­ترین این جدایی ها بر سر جانشینی المستنصر بالله(487-427ه.ق.) هشتمین خلیفه فاطمی در 487ه.ق. رخ داد، بدین ترتیب که گروهی از اسماعیلیان به امامت و خلافت احمد قایل شدند و به مستعلویه(مستعلیه) مشهور گردیدند و گروهی دیگر از امامت نزار پشتیبانی کردند و به نزاریه معروف شدند. اسماعیلیان مستعلوی که پس از این جدایی توسط خلافت فاطمی حمایت می ش...

راه‌برد عبادتین و تقویت قدرت مذهبی فاطمیان مصر[1] فاطمه جان احمدی[2] حیات مرادی[3] چکیده طرح موضوع عبادتین (ظاهری و باطنی) در اوضاعی که بحران مذهبی دامن‌گیر خلافت فاطمیان شده بود، راهی برای برون‌رفت از معضلات فکری و فرهنگی خلیفه فاطمی الحاکم بامر الله (411-386 ق) بود. ظهور غُلات اسماعیلی و پیدایی شِقاق میان داعیان دربار و خیزش بحران فکری در جامعه اسماعیلی، جز با استوار کردن مبانی فکری و اعلام دید...

خاندان صلیحی در فاصله سالهای 439 تا 532 ه.ق. بر یمن حکم راندند.در طی حکمرانی صلیحیون در یمن و نواحی اطراف آن، مذهب اسماعیلیه به شکل گسترده ای،انتشار یافت.علی بن محمد صلیحی،اساس کار خود را بر روابط دوستانه با حکومت فاطمیان قرار داد.پس از وی پسرش،ملک مکرم،همچنان خود را تابع خلفای فاطمی می خواند.روابط دوستانه دو دولت، پس از مرگ المستنصروتادوره ملکه حرّه ادامه یافت،اما دیری نپاییدکه باشقاق اسماعیلیا...

«شعر» هنر تأثیرگذار و رسانه ­ای قوی در جوامع انسانی بوده است. از این رو، همواره به عنوان وسیله‌‌ای تبلیغاتی برای حکومت‌ها، فرقه‌ها، احزاب، قبایل و حتی افراد مختلف ایفای نقش کرده است. خلافت فاطمی (297-567­ق) در تقابل قدرت خود با مخالفانش به‌ویژه خلافت عباسی، از راهکارهای مختلفی بهره می­برد؛ از جمله آنکه با حمایت از شعر و شاعری به پیشبرد اهداف خود می‌پرداخت. در این پژوهش کوشش شده است تا با رویکرد...

اسماعیلیه یکی از شاخه های مذهب تشیع است که به دنبال اختلاف بر سر جانشینی امام جعفر صادق (ع) امام ششم شیعیان بوجود آمد. اسماعیلیان برای گسترش عقاید خود که آن را "الدعوه" و "الدعوه الهادیه "می نامیدند تشکیلات ویژه ای را سامان دادند، آنان سرانجام موفق به تأسیس خلافت فاطمیان در شمال آفریقا شدند. مبنا عقاید اسماعیلیه بر مبنای اصول اساسی دین اسلام و پاره ای عقاید فلسفی است. آنان مدت دو قرن در مصر حکم...

موضوع امامت اساسی­ترین رکن اعتقادی شیعه و فرق آن است. قرامطه به عنوان شاخه­ی شناخته شده از اسماعیلیه براساس اعتقاد به امامت محمد بن اسماعیل، نواده امام جعفر صادق (ع)، شکل گرفت. حامیان امامت محمد بن اسماعیل(مبارکیه) پس از مرگ او به دو گروه منشعب شدند: دسته­ای  ضمن انکار مرگ محمد بن اسماعیل او را هفتمین و آخرین امام که همان مهدی و قائم آخرالزمانی و یا الوالعزم خواهد بود، ‌دانستند. این گروه سلف قر...

حضرت فاطمه 3 به عنوان تنها یادگار پیامبر 9، امّ الائمه : و حلقه اتصال میان نبوّت و امامت و به عنوان یکی از بارزترین مصادیق عصمت که زندگی او باید اسوه و سرمشق مسلمانان باشد، جایگاه ویژه ای در شعر شیعه از سده های نخستین تا دوره معاصر داشته است. در دوره معاصر، شعر فاطمی به اوج شکوفایی خود می رسد و عرصه ظهور حماسه های فاطمی و قصاید طولانی می شود که تدوین مجموعه های چند جلدی با عنوان «فاطمیّات» ثمره ای...