در قرون وسطا، با قوّت گرفتن رویکردهای فلسفی در میان ربی­های یهودی، اخلاق یهودی نیز رنگ و بوی فلسفی به خود گرفت. دل مشغولی فیلسوفان یهودی در آن زمان، نسبت میان ایمان و عقل و پرسش از ماهیت خدا بود که سبب پیدایش رویکردهای اخلاقی متفاوتی می­شد. پاسخ به این دو پرسش، به ترتیب، میزان وابستگی اخلاق به تورات، و جایگاه اخلاق را مشخص می­کرد. در این میان، موسی بن میمون، مهم ترین فیلسوف یهودی است که در آثارش...

گنوستیسیزم جریان فکری برجسته‌ای است که در سده دوم میلادی وارد جهان فکری یهودی- مسیحی شد و چالش‌های فکری مهمی را در حوزۀ الهیات یهودی- مسیحی پدید آورد. این چالش‌ها منجر به بررسی خاستگاه و ریشۀ اندیشه‌های گنوسی شد و نظریه‌های مختلفی را به دنبال داشت. یکی از این نظریه‌ها خاستگاه کیش گنوسی را یهودیت می‌داند. از یک سو استفادۀ گنوسی‌ها از مضامین و حتی واژگان و اصطلاحات عهد عتیق، نشان از عناصر یهودی د...

در مقالة حاضر کتاب بن‌مایه‌های یهودی در فلسفة اسپینوزا را معرفی، نقد، و بررسی خواهیم کرد. این کتاب را انتشارات دانشگاه ایالتی نیویورک با عنوان Jewish Themes in Spinoza’s philosophy در سال 2002، با ویرایش دو متخصص برجستة اندیشۀ اسپینوزا و مطالعات یهودی، یعنی هایدی راون و لن گودمن، منتشر کرده است. بسیاری از منتقدان سرشناس بر این باورند این کتاب نخستین تلاش جدی برای فهم اندیشة اسپینوزا و نشان‌دادن...

در قرون وسطا، با قوّت گرفتن رویکردهای فلسفی در میان ربی‌های یهودی، اخلاق یهودی نیز رنگ و بوی فلسفی به خود گرفت. دل‌مشغولی فیلسوفان یهودی در آن زمان، نسبت میان ایمان و عقل و پرسش از ماهیت خدا بود که سبب پیدایش رویکردهای اخلاقی متفاوتی می‌شد. پاسخ به این دو پرسش، به ترتیب، میزان وابستگی اخلاق به تورات، و جایگاه اخلاق را مشخص می‌کرد. در این میان، موسی بن میمون، مهم‌ترین فیلسوف یهودی است که در آثارش...

از سالهای 1970 میلادی به بعد با پیدایش گرایش های انسان گرایانه در نظریات طراحی محیط که بر نقش فرهنگ در ادراک فضای شهری تأکید دارند، بحث معنای محیط با اقبال بسیار صاحب نظران مواجه شده است. عدم پرداختن به جنبه های کیفی در حمایت از توقعات روانی انسان در طراحیها موجب می شود تا مکان هایی بی هویت و بی معنا داشته باشیم، که البته این رویکرد در یک جامعه چندفرهنگی شکلی جدی تر به خود می گیرد. از این رو مح...

در قرآن کریم، بنی اسرائیل بیش از سایر اقوام مورد توجه قرار گرفته و داستان ها، انحرافات و کجروی های این قوم بارها و بارها در قرآن مطرح و افشا شده است. هدف قرآن از بیان شرح حال امت های گذشته، خصوصاً بنی اسرائیل، عبرت آموزی مسلمانان از آن داستان هاست. درپژوهش حاضرتلاش شده است، ضمن معرفی قوم یهود و نگاهی گذرا به تاریخچه این قوم با استناد به آیات و برخی روایات معتبر دیدگاه قرآن کریم نسبت به این قوم و...

به زعم کاستلز، بنیادگرایی برساختن هویتی برای یکسان‌سازی رفتار فردی و نهادهای جامعه با هنجارهای برگرفته از احکام خداوند توأم با مرجعیتی مقتدر است که واسطۀ خدا و بشریت است. قرار گرفتن ایشان در فضای سرکوب موجب بروز تمایلات خشونت‌طلبانه در آنها می‌شود. اینان تفسیر خود از دین را مطلق و در مرکز هستی می‌پندارند. آنها دچار خودشیفتگی افراطی‌اند. این خودشیفتگی موجب می‌شود تا تمام حقیقت را در انحصار خود ب...

پس از اعلامیه ی بالفور که دولت انگلیس در آن، وعده­ی تشکیل یک دولت یهودی در سرزمین فلسطین را داده بود، یهودیان به پیاده کردن نقشه­ی خود در این سرزمین پرداختند. از جمله اقدامات آنان در این زمینه، خرید زمین از اعراب و تشویق یهودیان جهان برای کوچ به سرزمین فلسطین بود. برخی از شاعران و متفکران عرب، این خطر را به خوبی احساس می­کردند. ابراهیم طوقان، شاعر مبارز فلسطینی، از جمله شاعرانی است که سهم به سز...

 از جمله مهم‌ترین اتفاقاتی که تأثیر بسزایی در تحولات الاهیاتی قرن بیستم داشت، فاجعه بزرگ هولوکاست بود؛ تا جایی که الاهیات و حتی جهان را به قبل و بعد از هولوکاست تقسیم‌بندی می‌کنند. چنین رخداد مهمی تصور از خدای سنتی را به پرسش کشید و الاهی‌دانان یهودی و مسیحی را بر آن داشت تا در تبیین و توجیه این رویداد و نقش خدا در جهان، مفاهیم و تلقی‌های تازه‌ای از خدا مطرح کنند. در این مقاله کوشیده‌ایم با روی...

یکی از معارفی که نقش مهمی را در عقاید پیروان سه دین یهودیت، مسیحیت و اسلام ایفا کرده موضوع باغ عدن (بهشت آدم) و درخت معروفی است که در این باغ قرار داشت (در اسلام یک درخت و در یهودیت و مسیحیت دو درخت، یعنی درخت حیات و درخت معرفت). در این مقاله پژوهشی تطبیقی در مورد درخت ممنوعه در دو دین یهودیت و اسلام صورت گرفته است، و بدین منظور تعدادی از متون قدیم و جدید یهودی و اسلامی با هم مقایسه شده اند، تا...