چکیده این پژوهش با هدف بررسی ادبیات عامیانه ی گویش خورزوق و نشان دادن ارتباط آن با زبان پارسیک، در دو بخش عملی و نظری تنظیم شده است. بخش نخست به گردآوری و تدوین برخی عناصر ادبیات عامیانه ی این گویش شامل: ضرب المثل ها، اشعار محلی، چیستان ها، لالائی ها و واژگان خاص اختصاص یافته و داده ها به شیوه ی میدانی، از طریق مصاحبه با پانزده گویشور- که ملاک اصلی در گزینش آن ها تسلط بر گویش خورزوق بوده است- ...

بیان احساسات درونی، از دیرزمان، در کنار زندگی روزمره، خاستگاه اولین سروده‌ها و آهنگ‌هایی است به نام ترانه. این ترانه‌ها که گویندگان مشخصی ندارند، نشأت گرفته از امیدها، آرزوها، خواهش‌ها، درد و رنج انسان‌هایی است که درکنار هم زندگی ‌می‌کردند. ‌می‌توان گفت: این ترانه‌ها حاصل اندیشة قو‌می‌ و جهان‌بینی تودة مردم است. قدمت شهر خورزوق واقع در اصفهان، به پیش از اسلام ‌می‌رسد و نمونه‌های  متعددی از سرود...

بیان احساسات درونی، از دیرزمان، در کنار زندگی روزمره، خاستگاه اولین سروده ها و آهنگ هایی است به نام ترانه. این ترانه ها که گویندگان مشخصی ندارند، نشأت گرفته از امیدها، آرزوها، خواهش ها، درد و رنج انسان هایی است که درکنار هم زندگی می کردند. می توان گفت: این ترانه ها حاصل اندیشة قو می و جهان بینی تودة مردم است. قدمت شهر خورزوق واقع در اصفهان، به پیش از اسلام می رسد و نمونه های  متعددی از سروده ها...

نوشتار پیش رو، به معرفی تکواژی در گویش هزارگی افغانستان می پردازد که ساختاری بسیار ویژه دارد . این تکواژ که از یک واج تشکیل شده، معنای «تأیید» و «بله» را می رساند و گویشوران سالمند آن را استفاده می نمایند. ویژگی بازگشتی این واج، که در میان زبان های هند و اروپایی نادر است، خود به تنهایی درخور اعتناست. این مقاله ، ایتدا به معرفی منطقه و گویش قوم هزارگی می پردازد، سپس مشابهت های این صدا در سایر گو...

در این پژوهش، ویژگی­ های صوت­ شناختی- آواشناختی ر- آواهای گویش مینابی بررسی شده­ است. گویش مینابی زیرشاخۀ گویش بَشکَردی است و گویش بشکردی نیز در گروه گویش­ های جنوب شرقی از دسته گویش های ایرانی نو غربی است. ر- آوا در زبان­ های مختلف در بافت های آواییِ متفاوت بسیار تغییرپذیر است و تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد. داده­ های جمع­ آوری شده از گویش مینابی حاکی از آن است که در این گویش دو واج ر- آوای ل...

گویش نایینی یکی از گویش های رایج درناحیه ی مرکزی ایران وجزو شاخه ی شمالغربی زبان های ایرانی است که در شهرستان نایین استان اصفهان(ماد بزرگ روزگار باستان) رواج گسترده ای دارد.دانشمندان اروپایی نخستین پژوهش های زبانشناختی درباره ی این گویش را درسده ی نوزدهم میلادی انجام دادند(آمده کری-١٨٩٦م.، ویلهلم گایگر، ولادیمیر ایوانف، اسکارمان و کارل هدنک-١٩٢٦م.). پژوهشگران ایرانی تا کنون به بررسی زبانشناختی ...

شهمیرزاد یکی از شهرهای  استان سمنان است. گویش مردمان این شهر با زبان فارسی قدیم و گویش مازندرانی آمیخته­است. بعضی فعل‌ها در گویش شهمیرزادی بازماندۀ شکل کهن افعال در زبان فارسی دری، فارسی میانه و ایرانی باستان است. امروزه کاربرد بسیاری از افعال با آنچه در ادوار آغازین به کار می‌‌رفته، تفاوت‌های زیادی یافته است؛ اما هنوز بازماندۀ افعال کهن را در بعضی گویش‌ها می‌توان یافت؛ از جمله  شباهت‌های زیادی...

چکیده گویش کرمانجی خراسانی و کردی ایلامی دو گویش مختلف زبان کردی هستند. گویش کرمانجی خراسانی، گویش کرد‌های ساکن استان خراسان شمالی است و گویش کردی ایلامی گویش جمعیت کثیری از کرد‌های ساکن استان ایلام می‌باشد. این دو گویش به دلیل تأثیر پذیری از زبان‌های دیگر تا حدودی این دو گویش از همدیگر فاصله گرفته‌اند؛ به گونه‌ای که گویشوران دو گویش، قادر به درک متقابل نیستند. گویش کرمانجی خراسانی اصولاً تحت ت...

مقاله ی حاضر به بررسی و توصیف «گویش اردستانی» می پردازد. اردستان در شمال شرق اصفهان واقع شده است و با شهرهای گرمسار، کوهپایه ی اصفهان، شهرستان اصفهان، نائین، نطنز، آران و بیدگل همسایه است. گویش اردستانی در مجموعه ای همسان به نام گویش های مرکزی ایران قرار دارد. در مجموعه گویش های ایران مرکزی، «گویش اردستانی» به همراه گویش های انارکی، بهدینی، نائینی، زفره ای و کلیمیان یزد و کرمان جزء «گویش های جن...

بررسی ریشه شناختی واژه هایی از گویش فیروزآبادی   تاریخ دریافت: 1/3/91 تاریخ تصویب: 15/7/91 چکیده گویش فیروزآبادی یکی از گویش های جنوب غربی ایران است که در شهرستان فیروزآباد در جنوب غربی استان فارس و روستاهای پیرامون آن رواج دارد. این گویش همانندی بسیاری با دیگر گویش های رایج در استان فارس و نیز با گویش های لری مناطق جنوبی دارد. از نظر تاریخی، فیروزآبادی تحول یافته از فارسی میانه است که خود بازم...