حروف اضافه و ضمایر دو مقولۀ واژگانیِ کاملاً متفاوت و مجزا در زبان‌ها محسوب می‌شوند. پژوهش حاضر به بررسی واژۀ «خود» در گونۀ گفتاری کرمان می‌پردازد که از یک سو، مانند فارسی معیار، کارکرد ضمیر انعکاسی و تأکیدی را دارد و از سوی دیگر معادل حرف اضافۀ «با» در فارسی معیار است. درواقع، با دو واژۀ «خود» در این گونۀ گفتاری مواجه هستیم. داده‌های مورد بررسی در این پژوهش برگرفته از تعدادی از منابعی است که به ض...

دربارۀ وند / u ـ / در گونۀ زبانی کرمانی     آزاده شریفی مقدم [1]   تاریخ دریافت: 27/9/89   تاریخ تصویب: 19/4/91   چکیده   گونه‏های زبانی از‏نظر ویژگی‏های مختلف آوایی- واجی، صرفی- نحوی و واژگانی با یکدیگر تفاوت دارند. از‏جمله ویژگی‏های صرفی گونۀ کرمانی، پسوند / u - / است که در این گونۀ زبانی، کاربرد و حوزۀ عمل‏کردی گسترده دارد. این وند با پیوستن به عناصر قاموسی مختلف، مجموعه‏ای متنوع از مفاهیم م...

  دربارۀ وند / u ـ / در گونۀ زبانی کرمانی     آزاده شریفی مقدم [1]   تاریخ دریافت: 27/9/89   تاریخ تصویب: 19/4/91   چکیده   گونه‏های زبانی از‏نظر ویژگی‏های مختلف آوایی- واجی، صرفی- نحوی و واژگانی با یکدیگر تفاوت دارند. از‏جمله ویژگی‏های صرفی گونۀ کرمانی، پسوند / u - / است که در این گونۀ زبانی، کاربرد و حوزۀ عمل‏کردی گسترده دارد. این وند با پیوستن به عناصر قاموسی مختلف، مجموعه‏ای متنوع از مفاهیم...

در سال­های اخیر پژوهش­هاییدر زمینۀ بررسی واجی، واژگانی و نحوی گویش­های فارسی انجام گرفته اما مسائل مربوطبه مردم­شناسی آنها کمتر مورد توجه بوده است. هدف اصلی این پژوهش بررسی واژگاننظام خویشاوندی هشت گونۀ زبانی استان کرمان (شاملکرمانی، بردسیری، کوهبنانی، بافتی، کهنوجی،جیرفتی، فاریابی و قلعه گنجی)می­باشد. بر اساس نظر مورداک، واژگان خویشاوندی بر سه اساسطرز استفاده، ساخت زبانی و گسترۀ کاربرد مورد مط...

این پژوهش، به توصیفِ کاربرد انواع بند، آرایش واژگانی و دستگاه های مربوط به آن، در نوشتار دانش آموزانِ پایه های دوم تا پنجم ابتداییِ شهر کرمان می پردازد. چارچوب نظری پژوهش، نظریة نقش گرای مقوله و میزان هلیدی (1961) است، که باطنی (1348)، بر روی زبان فارسی پیاده کرده است. نتایج به دست آمده، حاکی از این است که در ظهور ساخت های نحویِ نوشتاری نیز، همچون گونۀ گفتاری، سلسله مراتب وجود دارد. و ساخت های پیچی...

این پژوهش، به توصیفِ کاربردِ انواع بند، آرایش واژگانی و دستگاه‌های مربوط به آن، در نوشتار دانش‌آموزانِ پایه‌های دوم تا پنجم ابتداییِ شهر کرمان می‌پردازد. چارچوبِ نظری پژوهش، نظریة نقش‌گرای مقوله و میزان هلیدی (1961) است، که باطنی (1348)، بر روی زبان فارسی پیاده کرده است. نتایج به‌دست‌آمده، حاکی از این است که در ظهور ساخت‌های نحویِ نوشتاری نیز، همچون گونۀ گفتاری، سلسله‌مراتب وجود دارد. و ساخت‌های پیچی...

مهم‌ترین تمایز کاربردی زبان، که از وسیلۀ بیان ناشی می‌شود، تمایز گفتار و نوشتار است. این تمایز دو گونۀ گفتاری و نوشتاری زبان را پدید می‌آورد که در همۀ زبان‌ها کم و بیش به‌چشم می‌خورد. تفاوت‌های دو گونه به دوری یا نزدیکی صورت‌های گفتاری از صورت‌های نوشتاری بستگی دارد. به دلیل اختلافات بارز گفتار و نوشتار در زبان فارسی، آموزش این زبان به‌عنوان زبان خارجی دشواری‌ فراوانی برای زبان‌آموزان به همراه ...

زبان فارسی مانند دیگر زبان‎ها، در همۀ حوزه‏های جغرافیایی، دوره‏های تاریخی و بافت‏های اجتماعی یکسان به کار نمی‏رود. خرده‏فرهنگ‏ها را می توان از عوامل مهم بروز تنوع‏ اجتماعی دانست که در گسترۀ رواج زبان فارسی شکل گرفته‏ و به صورت پایدار و ناپایدار در به وجود آوردن «گونه های زبانی» مؤثر واقع شده اند. جبهه‎های دفاع مقدس در ایران، به منزلۀ جامعه‏ای کوچک، خرده‏فرهنگ هایی با ابعاد رفتاری، نوشتاری و گفت...

مهم ترین تمایز کاربردی زبان، که از وسیلۀ بیان ناشی می شود، تمایز گفتار و نوشتار است. این تمایز دو گونۀ گفتاری و نوشتاری زبان را پدید می آورد که در همۀ زبان ها کم و بیش به چشم می خورد. تفاوت های دو گونه به دوری یا نزدیکی صورت های گفتاری از صورت های نوشتاری بستگی دارد. به دلیل اختلافات بارز گفتار و نوشتار در زبان فارسی، آموزش این زبان به عنوان زبان خارجی دشواری فراوانی برای زبان آموزان به همراه د...

«که» از جمله تکواژهای دستوری زبان فارسی است که برایش کاربردهای متعدّدی در گونۀ نوشتاری زبان فارسی می­شناسیم. با وجود این، این تکواژ در فارسی گفتاری هم چنـدین کـاربرد کلامی دارد که باعث می­شود بتوانیم آنرا فارغ از حوزۀ کارکردهای رایج یک تکواژ دستوری هم مورد مطالعه قرار دهیم. در این پژوهش، با استفاده از داده­های واقعی ضبط­شده، تعدادی از کاربردهای کلامی «که» معرّفی می­شوند تا نظریات پیشین در مورد کا...