عصر آهن به عنوان یکی از دوره های پیش از تاریخ همواره در مطالعات باستان شناسی اهمیت زیادی دارد و مباحث و چالش های مختلفی درباره این دوره مطرح است. یکی از اصلی ترین مباحث این دوره پیشرفت فناوران? تولید آلیاژ مفرغ و ابداع فلز آهن و گسترش بهره گیری از آنها در امور معیشتی و نظامی است. با این وجود، دانسته های باستان شناسی بیشتر محدود به توصیفِ ظاهری و گونه شناسی عینیِ اشیاء فلزی این دوره می شود و سنجش ...

مناطق جنوب شرق ایران در نیم قرن اخیر کانون پژوهش ها و دستاوردهای مهم باستان شناختی در سطح ملی و بین المللی بوده اند. کشف بقایای متعلق به مراکز شهری عصر مفرغ به ویژه شهرسوخته یا تمدن حوزه هیرمند و هامون در استان سیستان و بلوچستان، شهداد و جیرفت یا تمدن حوزه هلیل رود در استان کرمان همه مهر تاییدی است بر اهمیت باستان شناختی، تاریخی و فرهنگی این مناطق. با این همه دانش ما در رابطه با فرهنگ های پیش ا...

شیرهای سنگی، یادمان های نمادینی هستند که روزگاری به وفور در گورستان های استان چهارمحال و بختیاری یافت می شدند، اما مدت زمانی است که در مقابله با مسائلی چون عوامل آسیب رسان بیرونی، انحراف و یا خارج شدن از بستر زمین و عوامل آسیب رسان انسانی چون سرقت، دچار تخریب شده اند. در بدو امر تنها راه حل حفاظتی می تواند انتقال این آثار از مکان اصلی خود، گورستان تاریخی، و درنتیجه دوری از همه ی عوامل آسیب رسان...

فناوری تولید و استفاده از مفرغ جهت ساخت اشیاء متنوع آیینی و کاربردی از ویژگی های فلزگری عصر آهن در نقاط مختلف ایران است. یافته های مفرغی محوطه مارلیک را می توان یکی از مجموعه های مهم فلزگری مفرغ در عصر آهن ایران دانست. می توان گفت که مجموعه فلزات به دست آمده از کاوش های این محوطه باستانی از لحاظ دوره، منطقه و محتوای تاریخی یکی از یافته های مهم باستان شناسی در بیش از 80 سال مطالعات علمی باستان ش...

در این پژوهش، به تجزیه و تحلیل و نشانه شناسی پیکره های جانورسان هزاره اول پیش از میلاد در مناطق گیلان و آذربایجان از منظری نمادپردازانه و تصویرسازانه، پرداخته می شود. هدف از این پژوهش کسب آگاهی و شناختِ ارزش های محتوایی و دیداری پیکره های جانورسان هزاره اول پیش از میلاد، با تمرکز بر تأثیر آیین ها و اعتقادات در خلق آثار، اصول اغراق ها و کژنمایی ها، رابطه تخیل هنرمندانه و ثبت واقعیت، قرابت با دیگر...

در فصل سوم کاوش گورستان لما (چال شاهین لما)، یک مهر استوانه­ای کتیبه­دار و منقوش به دست آمد که با توجه به اهمیت این یافتۀ فرهنگی، این مهر معرفی، مقایسه و تحلیل شده است. مهر مذکور بر تداوم شیوۀ کوچ­نشینی مردم این گورستان، به­رغم تغییر در سایر مواد فرهنگی (مانند سفال) اشاره دارد. وجود این مهر و نیز قبری که مهر مذکور از آن به دست آمده است، گویای تداوم سنت های تدفین و ارتباطات مردمان گورستان لما در...

ازآنجاییکه محوطه خوروین، بر اساس مطالعاتی که تا کنون در آن انجام گرفته یک محوطه صرفا گورستانی است  ,گاهنگاری  ارائه شده در این رابطه بطور عام متکی بر مطالعات گونه شناسی مقایسه ای سفال ها و دیگر اشیاء بدست آمده از قبور عصر آهن آن می باشد. از سوی دیگر بر اساس یک سنت رایج در مطالعات عصر آهن ایران، بویژه داده های حاصل از گورستان های این دوره، عموما مطالعات گونه شناسی مقایسه ای بر پایه لایه نگاری و ...

امروزه پس از مساجد، آرامگاهها و مزارستانها به عنوان متبرکترین و مقدس ترین اماکن مذهبی محسوب می شود. گورستان تخت پولاد همچون گنجینه ای گرانبها است که بسیاری از علما، فرهیختگان و معاریف روزگاران پیشین را در دل خود جای داده است یکی از این نمونه هاست.مزارستان تخت پولاد در جنوب شهرستان اصفهان واقع شده است و در طی ادوار مختلف به صورت حافظه ای تاریخی گردآورنده آثار بسیاری در خود بوده است.پیشینه تاریخی...

در فصل سوم کاوش گورستان لما (چال شاهین لما)، یک مهر استوانه­ای کتیبه­دار و منقوش به دست آمد که با توجه به اهمیت این یافتۀ فرهنگی، این مهر معرفی، مقایسه و تحلیل شده است. مهر مذکور بر تداوم شیوۀ کوچ­نشینی مردم این گورستان، به­رغم تغییر در سایر مواد فرهنگی (مانند سفال) اشاره دارد. وجود این مهر و نیز قبری که مهر مذکور از آن به دست آمده است، گویای تداوم سنت‌های تدفین و ارتباطات مردمان گورستان لما در...

گورستان تاج­امیر بر دامنة جنوبی رشته کوه­ دنا و در شرق یاسوج در استان کهگیلویه و بویراحمد جای دارد. این گورستان به دنبال پی­ریزی ساختمان کتابخانة دانشگاه علوم پزشکی یاسوج در 1388 شناسایی شد. ساخت­و­سازهای گستردة دانشگاه علوم پزشکی یاسوج در دهة 80 خورشیدی سبب تخریب بخش­هایی از این گورستان شد. پراکندگی گورهای تخریب شده در گستره­ای بیش از هفت هکتار است و آنچه امروزه از گورستان باقی مانده کمتر از س...