از قرن نهم، فضای استعاری و آرمانی مناسبی برای باز تولید گفتمان مهدویت به عنوان رکن اصلی تشیع فراهم شد. این گفتمان از طریق خرده‌گفتمان‌های گوناگون، موفق شد حاکمیت مستقر گفتمان تسنن را به حاشیه راند و با هِژمونیک شدن و سلطه حکومت صفویه در قالب مهدویت غالیانه با دال مرکزی سلطنت و با دال‌ها و نشان‌‌های مختلف تشکیل شود. هم‌زمان با شکل‌گیری این گفتمان، فقهای شیعه، گفتمان مهدویت امامیه را با دال مرکزی ...

تاریخ مغرب اسلامی تا پایان دولت موحدین، با تحولات سیاسی گسترده ای روبرو شد. یکی از مهم ترین عوامل تحولات سیاسی، استفاده از گفتمان مهدویت توسط برخی از رهبران بود. بر اساس تحقیقات به عمل آمده در این رساله با استفاده از منابع تاریخی سه جریان گفتمان مهدویت خوارج، شیعه و اهل سنت در مغرب شناسایی شد. بربرها که از دیرباز با اندیشه منجی گرایانه آشنا شده بودند، با تبلیغات رهبران خوارج صفری مذهب برغواطه،...

آینده پژوهی مجموعه تلاش هایی است که با واکاوی منابع، الگوها، و عوامل تغییر یا ثبات، به تجسّم آینده های بالقوّه و برنامه ریزی برای آنها می پردازد. آینده پژوهی بازتاب دهنده چگونگی زایش واقعیّت «فردا» از دل تغییر (یا ثبات) «امروز»، است. بر این اساس، ترسیم چشم اندازی جامع در حوزه شهرسازی و آینده شهرها در ایران اسلامی، نیازمند تدقیق در مولفه های آرمانشهر ایرانی- اسلامی آنهم شهرهای امن با رویکرد آینده پ...

چکیده رساله / پایان نامه : در این پژوهش ادبیات داستانی مهدویت برای کودکان گروه سنی الف ، ب و ج با توجه به رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف بررسی شد. داده‏های این پژوهش در برگیرنده‏ی ده داستان کوتاه می‏باشد که در مورد حضرت مهدی (عج) نوشته شده‏اند. تحلیل این داستان ها بر اساس مولفه‏های مطرح شده در چارچوب فرکلاف به طور جداگانه انجام گرفته است و مواردی چون غیبت، ظهور و ویژگی های اخلاقی و ظاهری ا...

آینده‌پژوهی مجموعه تلاش‌هایی است که با واکاوی منابع، الگوها، و عوامل تغییر یا ثبات، به تجسّم آینده‌های بالقوّه و برنامه‌ریزی برای آنها می‌پردازد. آینده‌پژوهی بازتاب‌دهنده چگونگی زایش واقعیّت «فردا» از دل تغییر (یا ثبات) «امروز»، است. بر این اساس، ترسیم چشم‌اندازی جامع در حوزه شهرسازی و آینده شهرها در ایران اسلامی، نیازمند تدقیق در مولفه‌های آرمانشهر ایرانی- اسلامی آنهم شهرهای امن با رویکرد آینده‌پ...

مهدویت، تفکری مبنایی و ریشه ای است که جزء ارکان اصلی هر دینی از جمله اسلام محسوب می شود. گفتمان مهدویت تا اواخر قرن چهارم هجری تطورات مختلف به خود گرفت و در قالب گفتمان های متفاوت و گاه متمایز بروز پیدا کرد. گفتمانهای تاریخی، سیاسی، کلامی و عرفانی در طول تاریخ، مداومت و استمرار زیادی داشته به همین دلیل فهم تطوری این گفتمانها می تواند وجه مسلط و غالب گفتمانی را در هر دوره مشخص کند. در این پژوهش ...

ظهور و بروز طیف های گسترده و متنوع با اندیشه های متقابل در حوزه مدعیان مهدویت، آموزه مهدویت و مهدی باوری را، که عامل انسجام بخش ملل و فرق اسلامی و حتی سایر ادیان الاهی انگاشته می شد، به صورت نوعی مسئله و آسیب دینی و مذهبی در آورده است؛ چه اینکه فقدان مفهوم شناسی دقیق مهدویت در عرصه های اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اخلاقی، عرفانی و کلامی، و همچنین تفکیک نکردن در معانی لغوی و اصطلاحیِ مهدویت و تعیین مص...

هدف این پژوهش عبارت بود از بررسی محتوای کتاب‌های «هدیه‌های آسمان» و «فارسی (بخوانیم)» در مقطع ابتدایی از نظر توجه به مهدویت و مؤلفه‌های آن در دو بخش «دروس» و «تصاویر». مؤلفه‌های مهدویت، شامل «آگاهی از فلسفه ظهور»، «آگاهی از فلسفه غیبت»، «علم و شناخت امام»، «انتظار ظهور» و «ایمان و باور قلبی» می‌باشند. بدین منظور از روش «تحلیل محتوا»ی متون، استفاده شد. جامعه آماری مورد نظر شامل پنج کتاب فارسی سا...

با میدان دادن به برخی اهل کتاب تازه مسلمان در نقل قصص و روایات دروغینی که ریشه در خرافات و اوهام اهل کتاب داشت و غالباً به پیامبر(ص) و صحابه منتسب می شد، اسرائیلیات در متون اسلامی شکل گرفت. بیشتر صحابه و تابعان بدون توجه به مبانی تشخیص روایات صحیح از دیگر سخنان، به گفتارهای ناقلان اسرائیلیات اعتماد کردند و بخش چشم گیری از مصادر روایی به ویژه اهل سنت- سرشار از اسرائیلیات شد. این اخبار پس از ورود ...

این پژوهش در پی پاسخگویی به این پرسش بوده است که گرایش به مهدویت و مهدویت خواهی در دوره ی دولت های نهم و دهم در چه شکل و صورتی نمود و بروز پیدا کرده است. فرضیه تحقیق به این مطلب اشاره داشت که نومهدویت گرایی شکل گرفته دارای مشخصاتی چون فاز سیاسی پررنگ و حداکثری و همچنین وارد شده در تئوری پردازی های نو و ضمناً انتخاب شده بعنوان فلسفه ی سیاسی حکومتی نیز ظاهر گشته است. تحقیق حاضر در فصل کلیات که به ...