پژوهش حاضر با بهره گرفتن از الگوی سه لایه ای فرکلاف و روش زبان شناسی نقش گرای هلیدی در صدد بر آمد تا با توصیف، تفسیر و تبیین ساختار زبانی و سازو کارهای گفتمانی مناظره های تلویزیونی دهمین انتخابات ریاست جمهوری ایران در خرداد 1388 روابط متقابل میان ساختار های زبانی و سازو کارهای گفتمانی این مناظره ها رانشان دهد. از این رو، طیفی از عمده ترین مفاهیم صورت بندی شده ی گفتمانی و عبارات و متون ساخت مند ...

چکیده تجزیه وتحلیل گفتمان انتقادی به عنوان یک اصل اساسی در ساختار گفتمانی زبان امکان پاسخگویی به سوالاتی را درباره ماهیت ایدئولوژپکی گفتمان فراهم می کند. در حقیقت، هدف نهایی هر مطالعه در حوزه تجزیه و تحلیل گفتمان انتقادی بر ملا کردن ساختار ایدئولوژیکی است که در گفتمان پنهان است. با استفاده از مدل اجتماعی- شناختی وندایک (2000الف)، این مطالعه سعی دارد تا گفتارهای ایدئولوژیکی به کار برده شده توسط...

از ویژگی‌ها و نقاط بارز سیرۀ امام رضا(ع)‌ مواجهۀ ایشان با نمایندگان ادیان و مذاهب گوناگون در قالب مناظره‌هایی است که برخلاف اهداف مأمون ـ‌خلیفۀ عباسی‌ـ از برگزاری آنها، به عرصه‌ای برای دفاع از مرزهای اعتقادی اسلام، امامت و عقاید به‌حقِ شیعه و به‌ویژه اثبات صلاحیت و حقانیت امام برای امامت و خلافت تبدیل شد. استحکام در استدلال، استناد امام به منابع دست‌اولِ ادیان ابراهیمی و احاطۀ ایشا...

عصر حضرت رضا(ع) صحنه برآمدن جریان ها و گفتمان های بسیاری در جهان اسلام است. این گفتمان ها در دو سطح درون گفتمانی و برون گفتمانی قابل تشخیص هستند. امام هشتم(ع) به واسطه مواجهه با موج گسترده این فرقه ها و (خرده)گفتمان ها و لزوم روشن کردن افکار مسلمانان، به انجام مناظرات و مقابله های فراوانی مبادرت کردند. این پژوهش به دنبال آن است تا ضمن تحلیل گفتمان مناظرات و کیفیت مجادله ایشان با گفتمان های رقیب...

نهج البلاغه مهمترین و علمی ترین میراث بشری در حوزه معارف و آموزه های دینی است. شیوه سخن روی اتقان و استحکام سخن در نهج البلاغه آن را فرازتر از سطح کلام بشری قرار داده است. و بخش قابل توجهی از این میراث گران بها مشتمل بر مکاتباتی است که به رغم مکتوب، غیرشفاهی بودن می توان آن را در زمره فن مناظره به شمار آورد و از آن بین به تحلیل شیوه و اسلوب امام علی (ع) در این نامه ها پرداخت. آداب مناظره، شیوه ...

تحلیل گفتمان حاصل تعامل کنش‌های زبانی و غیرزبانی، اندیشگانی، فرهنگی و تعامل یا تقابل ایدئولوژی‌ها است که لایه‌های درونی در متن را تحلیل تا به معناهای عمیق آن دست یابد. مقاله حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی با استفاده از رویکرد تحلیل گفتمان بر پایه برجسته‌سازی و حاشیه‌رانی ایدئولوژیک ون دایک، به تحلیل مناظره امام رضا(ع) و جاثلیق در اثبات نبوت پیامبر(ص) می پردازد. امام(ع) در انتخاب واژگان از کلماتی ا...

حکیم فرزانه طوس در پردازش و سرایش حماسه بی همال خویش که برخی آن را داستان بلند و واحدی می دانند، از گونه های گفتاری مختلفی چون گفتگو و مناظره بهره جسته است. اگرچه مناظره های این اثر، اصلاً با گفتگوها از حیث بسامد و اسلوب قابل قیاس نیست؛ اما در این مقال برآنیم تا جایگاه و اهمیت مناظره را با تحلیل نمونه های آن در شاهنامه بررسی و تبیین کنیم.   بعد از تعریف مناظره از منظرهای گوناگون و اشاره به منشأ ...