با آغاز به کار دولت یازدهم در 13 مرداد ماه 1392 خرده گفتمان دیگری در چارچوب کلان گفتمان اسلام‌گرایی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران ظهور کرد. این خرده گفتمان، براساس گفتمان عام این دولت، اعتدال‌گرایی نامیده می‌شود. بر مبنای منطق تحول و چرخة گفتمانی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران گفتمان اعتدال‌گرایی را می‌توان "آرمان‌خواهی واقع‌بینانه" یا "آرمان‌گرایی واقع‌بین" نامید. دال مرکزی گفتمان اعت...

نقش فرهنگ ملی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران دکتر علیرضا موسوی زاده تاریخ دریافت: 09/09/1387 مهدی جاودانی مقدم تاریخ پذیرش: 02/11/1387 چکیده سیاست خارجی هر کشور برون داد تعامل دیالکتیک عوامل مادی محیطی و زمینه های فرهنگی، هویتی و تاریخی آن است. در این میان، فرهنگ ملی یکی از مهم ترین عوامل مؤثر در ساخت هویت ملی، انگاره های ذهنی نخبگان، نقش و منافع ملی و جهت گیری ها و استراتژی ...

هدف اصلی این نوشتار، تحلیل گفتمانی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در طول جنگ عراق علیه ایران، طبق نظریه` گفتمان لاکلاو و موفه می باشد. از نظر لاکلاو و موفه؛ مهمترین کار در مطالعات سیاسی شناخت گفتمان هاست. بدین ترتیب شناخت گفتمان سیاست خارجی جمهوری اسلامی در دوره جنگ، می تواند درک بهتری را از چگونگی شکل گیری و تحول گفتمانی سیاست خارجی ایران در اختیار ما قرار دهد. این مهم می تواند از طریق تحلیل ...

با وقوع انقلاب اسلامی، تغییرات بنیادی در سیاست ‌‌خارجی جمهوری اسلامی ایران به وقوع پیوست و اصول ویژه‌ای در سیاست خارجی ایران شکل گرفت. این اصول در قالب خرده گفتمان‌های گوناگون کم‌وکیف‌ متفاوتی را تجربه کرده‌اند. بعد از گذشت یک دهه از انقلاب اسلامی و با استقلال کشورهای قفقاز جنوبی، این منطقه در چارچوب سیاست نگاه به شمال، جایگاه ویژه‌ای در سیاست خارجی ایران یافت. همزمان با پایان جنگ هشت ساله ...

هدف این مقاله بررسی تأثیر انقلاب اسلامی بر ماهیت گفتمان نوجهان سوم گرایی در سیاست خارجی ایران است. توجه فزاینده قدرت های نوظهور در دو دهه اخیر به توسعه روابط با کشورهای جهان سوم بر مدارهای عمدتاً اقتصادی این سؤال را ایجاد کرده است که شکل گیری و بسط گفتمان نوجهان سوم گرایی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با محوریت توسعه روابط با برخی کشورهای افریقایی و امریکای لاتین تحت تأثیر چه عاملی بوده است...

سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی با پستی ها وبلندی های متعدد و فراوانی مواجه بوده است . این پستی ها و بلندی ها با توجه به شرایطحاکم بر نظام بین الملل و مقتضیات سیاسی حاکم در داخل ارزیابی می گردد . این مشخصهبارز در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دوران ریاست جمهوری آقای هاشمیرفسنجانی و آقای محمد خاتمی جلوه گر می باشد . لذا ما شاهد پیگیری سیاست خارجیجمهوری اسلامی ایر...

سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، به نوعی حاصل تاریخ معاصر ایران و به عبارت دیگر، برسازنده آن است که مهم ترین حلقه واسط و رابط انقلاب اسلامی با جهان پیرامونی است که در نوشتار حاضر، مطالعه تحلیلی آن با دو ملاحظه عمده انجام شده است: اولاً، این مقاله ضمن توجه به گفتمان های متفاوت دولت های پس از انقلاب اسلامی، ناظر به گفتمان اصلی و شاخص های معرّف سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران می باشد. ثانیاً، با احتج...

گفتمان سیاست خارجی، به عنوان بخش اصلی جهت گیری رفتار استراتژیک دولت ها، ضمن تبیین معنایی رفتار و کردار کارگزاران، نسبت رابطه این رفتارها را با توجه به سیاست خارجی آن دولت ها آشکار می سازد. از نظر لاکلاو و موفه، مهم ترین بخش مطالعات سیاسی، شناخت گفتمان هاست که در آن کارکرد و دگرگونی اندیشه ها به مثابه یک گفتمان که سازنده معانی و فعالیت های سیاسی هستند، معنا می یابد. با درنظر گرفتن این مقدمه، ظهو...

امروزه اهمیت و تأثیر سیاست خارجی در حیات سیاسی کشورها بیش از هر زمان دیگری بیشتر شده است. با توجه به پیچیدگی عرصه سیاسی، سیاست خارجی جدا و منفک از سیاست داخلی نیست و سیاست داخلی و گفتمان های حاکم در کشورها بر سیاست خارجی کشورها تأثیر بارزی بر جای می گذارد. هر یک از این گفتمان ها بر اساس نظام صدقی حاکم بر جامعه برکانون ها، دقایق و عناصر خاصی ابتناء یافته و مفاهیم محوری و مرکزی سیاست خارجی را در ...

نقش گفتمان آرمان‌گرایی واقع‌بین در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران (مطالعه موردی دولت سازندگی) دکتر علیرضا  ازغندی[1] - علی­جان مرادی­جو[2] پژوهش حاضر ضمن تبیین گفتمان «آرمان‌گرایی واقع‌بین» در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، سعی در امتزاج میان اهداف آرمانی و واقعی به ‌عنوان دو عنصر تناقض نما دارد. به‌ طور مشخص مقاله به دنبال پاسخ به این سؤال است که آیا امکان کاربست گفتمان آرمان­گرایی واقع ‌ب...