بهره گیری از زبان نمادین یا رمزی همواره مورد توجّه شعرا، نویسندگان و هنرمندان بوده است. ظرفیت بالای عنصر زیبایی بخش رمز، به همة انواع ادب حماسی، غنایی، عرفانی، نمایشی و تعلیمی امکاناتی فراوان داده است تا شاعر، نویسنده و هنرمند بتواند اثری از هر نظر برجسته و متمایز بیافریند. ادبیات عرفانی جولانگاه و پهنة زبان نمادها است و عرفا برای بهره گیری بیشتر از مفاهیم واژگان و موضوع «غیرت عرفانی» و اینکه اف...

یکی از روشهای مطالعه و پژوهش در متون ادبی کلاسیک به‌کارگیری نظریات جدید در خوانش این متون است. به این مطالعات که با استفاده از نظریات مطرح در علومی نظیر جامعه‌شناسی، روانشناسی، اسطوره‌شناسی و مردم-شناسی انجام می‌شود مطالعة بیرونی ادبیات می‌گویند. در این مقاله، از طرفی «حکایت مرد بغدادی» از دفتر ششم مثنوی و از طرف دیگر رمان کیمیاگر اثر پائولو کوئیلو به عنوان نمونة بازنویسی شدة «حکایت مرد بغدادی»...

مولانا به اقتضای درک و فهم مخاطبانش، برای بیان حقایق اسرار نهانی و حالات عشق روحانی، از قالب تمثیل و حکایت‏های عامیانه بهره برده است و به مصداقِ «اَلمَجازُ قَنطَرَة الحَقیقَة» حکایات عوام‌پسند را پل صعودِ شیفتگان عالم معرفت می‏داند و برای تفسیر حدیث معروف «مَن عَرَفَ نَفسَهُ فَقَد عَرَفَ رَبَّهُ» حکایت خواب مرد بغدادی و گنج مخفی را برای مریدانش بازگو می‏کند و همین حکایت، سرلوحة افکار و اندیشة نویسندة مشهور برزیلی به نام...

نقد کهن‏الگویى از شاخه‏هاى نوین نقد ادبى معاصر است که توجه منتقدان آثار ادبى را به خود معطوف کرده است. در این رویکرد، اثر ادبى به مثابه تجلى‏گاه و بستر ظهور و بروز کهن‏الگوها تلقى مى‏گردد و فهم اثر، منوط به کشف و درک این کهن‏الگوهاست. این پژوهش به روش توصیفى - تحلیلى است و با طرح مبانى نظرى نقد کهن‏الگویى، از همین منظر به رمان کیمیاگر اثر پائولو کوئیلو مى‏پردازد و سفر قهرمان را از رؤیاى آغازین،...

پژوهش و مقایسۀ تطبیقی آثار ادبی، خصوصاً در حوزۀ ادبیّات داستانی، از مهم‌ترین رویکردهای نقد و تحقیق ادبی به شمار می‌آید. هدف مقالۀ حاضر بررسی شباهت‌های پیرنگ داستانی رمان کیمیاگر اثر کوئیلو و داستان «زمزم» اثر رضا امیرخانی است. تشابهات‌ بسیاری در ساختار این دو روایت داستانی وجود دارد که برخی از آن‌ها را می‌توان در آثار دیگری نظیر مثنوی مولوی، دیوان شمس، مقالات شمس، منطق الطّیر عطّار، عجایب نامۀ محمّد...

باتوجه به حساسیت و عنایت انسان از گذشته تا امروز به مباحث مرتبط با روح و فطرت و مباحث معنوی، نویسندگان مختلفی با قلم گویا به بیان چنین موضوعاتی می پردازند و مورد استقبال قشر عظیمی از مردم قرار می گیرند. عامه مردم ناآگاهانه تحت تأثیر اندیشه های انحرافی که در قالب هنری زیبا ارائه می شوند قرار می گیرند. لذا لازم است نقد و تبیین آثار نویسندگان این چنینی مورد مداقه محققان قرار گیرد. در این پژوهش یکی...

در این مقاله ابتدا به بررسی موضوع کتاب » کیمیاگر « تألیف آقای پائولوکوئلیو پرداختهسپس درون مایة آن را با برخی از مفاهیم موجود در متون دینی و عرفانی کشورمان تطبیقداده ایم . گویند این کتاب به قدری مورد توجه مردم دنیا قرار گرفته که 246 میلیون جلد ازآن به فروش رفته و به 82 زبان زنده دنیا ترجمه شده است .خلاصه داستانِ کتاب، سرگذشت جوانی است که در خواب می بیند که در پای اهرام مصرگنجی نهفته است و این خو...

شعر زبان اسرار دل است ومخلوق عاطفه های حسّاس؛ وشاعری نوعی کیمیاگر ی است در طیف خیال، با واژگان زبان بر تشبیه، استعاره، مجاز، کنایه، ایهام، تناقص (Paradox) اغراق، سجع، جناس وسایر صنایع لفظی ومعنوی است که همه از عوامل زیبایی آن به شمار می رود.  شاعر برای انتقال عواطف خود به دیگران وبرای متأثر ساختن آنان، از زبان یاری همی جوید واین کار گزینش واژه­هایی را از محفظه ی ذخیره­ی الفاظ ایجاب می­کند ونیز ...

  در ادبیات فارسی مولانا از برجسته‌ترین شاعرانی است که درسرودن مضامین عارفانه دستی توانا دارد و تمثیلاتش مشحون از معرفت و عشق است. از زمره این حکایات عرفانی داستان مرد و گنج از دفتر ششم مثنوی معنوی است که رد پای این شناخت را بوضوح در کتاب کیمیاگر پائولوکوئیلو می بینیم. این تأثیر انسان راوادار می سازدکه بر فراگیر بودن اندیشه عالی و جهانی مولانا آفرین گوید و او را بستاید. پژوهش حاضر در صدد است با...