پاسخ به این سوال که «اندیشه سیاسی آخوند ملامحمدکاظم خراسانی در عرصه مشروعیتِ حکومت در عصر غیبت چه بود، و این اندیشه چه نسبتی با مشروطه خواهی وی داشت؟»، مبتنی بر توجه به وجود دو مقام و مَنظَر در اندیشه ورزی سیاسی است: نتیجه یک مقام را «اندیشه سیاسی ثابت»، و نتیجه منظر دیگر را «الگوی سیاسی»، بیان می کنیم. «اندیشه سیاسی ثابت»، عبارت است از مجموعه گزاره های انتزاعی، کلی و دائمی در حوزه سیاست که اصالتا...

در سیر تحولات معرفتی در عرصة مطالعات علوم انسانی، مقولات اندیشه ای از جمله اندیشه سیاسی بر اساس گرایشهای کمتر انتقادی و بیشتر تقلیدی و متأثر از ورود ترجمه ای مباحث، بستر اندیشه ورزی سیاسی و اجتماعی از قوت کافی برخوردار نشده است. حتی پس از انقلاب اسلامی نیز تقسیم بندی قابل اطمینان نحله ها و آثار در حیطه اندیشه سیاسی شکل نگرفته است. این در حالی است که مقوله تولید علم و ضرورت نظریه پردازی که از اه...

حکومت دینی در اداره اجتماع، از قواعد ویژه خویش مدد می گیرد. که از جمله آن، مصلحت است. آیا حرکت نظام اسلامی بر مدار مصلحت، آن را به سوی عرفی شدن سوق خواهد داد؟ حامیان عرفی شدن، مصلحت را گذرگاهی به سوی عرفی شدن دانسته اند. این پژوهش بر آن است تا با بررسی توصیفی-تحلیلی مصلحت در اندیشه حضرت امام از یک سو، و بررسی عناصر و مولفه های عرفی شدن، ارتباط این دو را تبیین کند. از دیدگاه ما مصلحت نه تنها گام...

چکیده: پژوهش حاضر به تحلیل اندیشه سیاسی حضرت آیت الله جوادی آملی بر اساس نظریه بحران پرداخته است و در صدد پاسخگویی به این سوال محوری است که اندیشه سیاسی حضرت آیت الله جوادی آملی چیست و در پاسخ به چه مشکلات و معضلاتی مطرح شده است ؟ و بر این فرضیه استوار است , که اندیشه سیاسی حضرت آیت الله جوادی آملی در پاسخ به بحرانهای پنجگانه معرفت شناختی , انسان شناختی , بحران در قوانین بشری , بحران معنویت و ...

اندیشه سیاسی کلاسیک مبتنی بر این پیشفرض بنیانی است که اخلاقیات سیاسی تابعی از ترجیحات، احساسات و آمال فردی یا جمعی نیست و می توان قضاوتهای این حوزه را به نحو معقولی تبیین و توجیه کرد. نظریه معرفت شناختی پوزیتیویسم منطقی منکر این پیشفرض بنیانی بود و پیوند این معرفت شناسی با اندیشه سیاسی سنتی منجر به تعطیل و احتضار اندیشه سیاسی گردید. اما بعدها، اصل تحقیق پذیری که به عنوان یک قاعده معرفت شناختیِ ص...

در تمام طول تحول تاریخی در قلمرو اندیشه سیاسی ، همه اندیشمندان و فلاسفه خواهان عقلانی کردن سیاست بوده اند. عقلانی کردن دولت و سیاست فرآیندی جمعی و نیازمند گسترش شبکه ارتباطات ذهنی و استدلالی است. منظور از عقلانی شدن سیاست ،گسترش گفتگو به جای اجبار است. شاخص اصلی عقلانی شدن سیاست و دولت را می توان بطور کلی در گسترش عرصه عمومی جامعه به عنوان عرصه چند ذهنی و افسون زدایی از سیاست و محل برخورد ان...

تاریخ اسلام سرچشمه تفکر متفکران مسلمان و دلیلی برای ایجاد تحرک در بین نیرو های سیاسی جوامع اسلامی است، اندیشه اتحاد که از هنگام ظهور اسلام به عنوان یک عقیده در جامعه اسلامی رشد پیدا کرده بود همواره از ارزش های سیاسی الهام می گیرد که ریشه دینی دارد . اگر جمعیّت جهان را حدود هفت میلیارد نفر در نظر بگیریم، تقریباً یک میلیارد و نیم آنرا مسلمانان پوشش می دهند، ظاهراً مسلمانان به مثابه اشباح هم می توا...

این نوشتار به بررسی نسبت بین دو حوزه مهم اندیشه سیاسی اسلام، یعنی کلام سیاسی و فلسفه سیاسی می پردازد. بر خلاف تصور برخی که فلسفه سیاسی اسلام را به کلام سیاسی تقلیل می دهند، این دو حوزه از هم مستقل و متمایز بوده و به رغم برخی تشابهات، به لحاظ روش، موضوع و مسائل متفاوت هستند. فلسفه سیاسی در دوره اسلامی رشته علمی متمایزی را در خانواده علوم فلسفی تشکیل می داده است، اما مباحث کلام سیاسی در درون مباح...

کشور ایران از نظر تمدن مادی و معنوی بی گمان یکی از غنی ترین کشورهای دنیاست. مظاهر و نهادهای تمدن معنوی را می توان در معماری کشف شده جستجو کرد و تجلی تمدن های مادی در آثار و شخصیت های اندیشمند مشاهده می شود. یکی از این شخصیت های برجسته که سهم شایانی در این تمدن دارد، ابن سیناست، که یونسکو به مناسبت هزارمین سالگرد تولدش مدالی ضرب کرده است که در یک روی آن نوشته شده «ابن سینا (1037- 980)، یونسکو (1...

این نوشتار به بررسی نسبت بین دو حوزه مهم اندیشه سیاسی اسلام، یعنی کلام سیاسی و فلسفه سیاسی می پردازد. بر خلاف تصور برخی که فلسفه سیاسی اسلام را به کلام سیاسی تقلیل می دهند، این دو حوزه از هم مستقل و متمایز بوده و به رغم برخی تشابهات، به لحاظ روش، موضوع و مسائل متفاوت هستند. فلسفه سیاسی در دوره اسلامی رشته علمی متمایزی را در خانواده علوم فلسفی تشکیل می داده است، اما مباحث کلام سیاسی در درون مباح...