در این مقاله به بررسی جایگاه نقیضه درگستره نظریه های ادبی معاصر پرداخته می شود. برخی از نظریه های ادبیِ معاصر از نقیضه به عنوان گونه¬ای ادبی برای تشریح روندها و سازوکارهای حاکم بر سخن ادبی استفاده می کنند و برخی از آن¬ها نیز همچون نظریه ساخت شکنی، خود به مانند نقیضه عمل می کنند. از نظر فرمالیست¬های روسی، نقیضه در حکم گونه ای ادبی است که دگرگونی و تطوّر انواع ادبی و آشنایی زداییِ متون ادبی را به به...

عقایدالنسا تألیف آقاجمال خوانساری یکی از ارزشمندترین رسائلی است که به حوزۀ ادبیات عامه تعلق دارد. این رساله از نظر محتوا ارزش فراوانی در شناخت زنان و به ویژه زنان عصر صفوی دارد. اگرچه در این اثر به رفتار و آداب زنان در ارتباط با دیگران، تعریض و انتقاد شده است؛ اما محتوای آن تنها بیانگر روابط و عادات زنان نیست، بلکه اهمیت بسیاری در شناخت اجتماع آن دوران و روابط حاکم بر افراد جامعه دارد. گذشته از...

نقیضه در جریان خوانش بینامتنیت و آشنایی‏زدایی و شالوده‏شکنی در عصر پسامدرن، به‏زعم جایگاه نقدی که در دستاوردهای گفتمان پست‏مدرن داشته‏اند، تداخل رویکرد به مرزهای یکدیگر دارند. نقیضه که به وارونه‏سازی غیرتصنعی اهتمام می­ورزد و شیوه آشنایی‏زدایی که به بازتولید اثر هنری می‏پردازد و نیز رویکرد ساختارشکنی که دریدا مطرح می‏کند در بی‏نهایتی معناپردازی و چندصدایی در تقابل‏های پارادوکسیکال مشترک­اند. بر...

نقیضه یا پارادی یکی از انواع آثار ادبی و هنری پرکاربرد با سابقه دیرینه در جوامع مختلف است. در این نوع آثار که در حوزه‌های گوناگون هنری شامل ادبیات، سینما و موسیقی رواج دارد، اشخاص با اخذ بخش‌های مهم آثار دیگران و ایجاد تغییراتی چند در آن از طریق اضافه کردن عناصر نو و ابتکاری با اهدافی متفاوت از اثر اصلی نظیر نقد یا خنداندن مردم اقدام به خلق اثر اشتقاقی می­نمایند. وجود چند ویژگی کپی­برداری ا...

  اصطلاح نقیضه یکی از فنون عمده طنز، در ادبیات فارسی معادل پارودی در ادبیات غرب قرار گرفته است؛ اما از بسیاری جهات با آن تفاوت دارد. در ادبیات فارسی همه مقوله‌های پارودی، بورلسک، تراوستی و... زیر عنوان نقیضه جای می‌گیرند و نقیضه به تنهایی بار تمامی این اصطلاحات را به دوش می‌کشد. نوشتار حاضر ضمن بررسی انواع اصطلاحات مربوط به حوزه نقیضه، به مشخص‌کردن این تفاوت‌ها پرداخته و ضمن به‌کارگیری اصطلاح ن...

در دهه‌های بیست و سی شمسی، سنگینی بار شکست، رنج از مرور گذشته و احساس دلهره از تصوّر آینده، نویسندگان روشن‌فکر ایرانی را به انواع گریز‌ها فرا می‌خواند. نویسندۀ نسل شکست می‌کوشد با داستان‌های تمثیلی و با پناه‌بردن به روایت‌های اساطیری، خوانندگان خود را تسلّی دهد. در این دوره، افسانه به دلیل غرابت و ابهام آن، موردتوجّه نویسندگان قرار می‌گیرد و اساطیر هم برای بازآفرینی شخصیّت و روحیۀ فروکوفتۀ جامعه، ب...

نقیضه گونه¬ای از انواع طنز است که محققان آن را تقلیدی تمسخرآمیز از اثری جدی و یکی از شیوه¬های بیان غیرمستقیم در انتقادهای اجتماعی دانسته¬اند. شاعر یا نویسنده ی نقیضه¬گو ضمن تقلید از متن/متون مبدأ، دیدگاه انتقادی خود را نسبت به اشعار شاعران مشهور نشان می¬دهد. این تقلید، معمولاً از آثار پیشینان و گاهی از آثار معاصران صورت می¬گیرد. نویسندگان یا شاعران متأخّر چاره¬ای جز تأثیرپذیری از متون پیش از خود ...

الملخص تحلیل و نقد أسلوب النّقائض ( جریر- الفرزدق-الأخطل ) الباحث جواد بحرینی الهجاء یعدّ فرع من فروع الأدب الغنائی و کنوع من أنواع الفنون الأدبیّه له سمات خاصّه ممّا أدّی إلی إهتمام صیاغته و قیمته الأدبیه . فنّ الهجاء یوجد فی معظم الدول فی آثارهم الأدبیه؛ لکن الآثارالأدبیه فی بعض الدول،لم تحظی باهتمام خاص و ذلک یرجع الی سیطره النقد الأخلاقی فی المجتمع. النقیضه هی فرع من فروع الهجاء ال...

چکیده: نقیضه یکی از خرده گونه های ادبی است که به نفی و یا تمسخر گونه اصلی خود می پردازد که بنا به اعتبار و اهمیت گونه اصلی اش و نیز ساختار و ماهیت خود نقیضه ،می تواند مستقلاً مورد توجه قرار گیرد.از آنجا که معنی در ادبیات از ارکان اصلی است و هم در حوزه زبان و هم در حوزه های عاطفه و خیال نقش محوری دارد، در آثار ادبی بسیار مورد توجه است.بدین لحاظ یکی از مهمترین نقیضه ها در این حوزه شکل گرفته است که...

چکیده: نقیضه یکی از خرده گونه های ادبی است که به نفی و یا تمسخر گونه اصلی خود می پردازد که بنا به اعتبار و اهمیت گونه اصلی اش و نیز ساختار و ماهیت خود نقیضه ،می تواند مستقلاً مورد توجه قرار گیرد.از آنجا که معنی در ادبیات از ارکان اصلی است و هم در حوزه زبان و هم در حوزه های عاطفه و خیال نقش محوری دارد، در آثار ادبی بسیار مورد توجه است.بدین لحاظ یکی از مهمترین نقیضه ها در این حوزه شکل گرفته است که...