کورش بزرگ با غلبه بر ماد، لیدیه و بابل، شاهنشاهی هخامنشی را تاسیس کرد. جانشینان وی، مخصوصاً کمبوجیه و بعد داریوش توانستند آن را از شرق تا رود سند و در غرب تا مدیترانه و رود نیل گسترش دهند. برای اداره بهتر این شاهنشاهی داریوش کشور را به ساتراپی های متعدد تقسیم کرد که این تقسیمات درکتیبه داریوش در بیستون منعکس شده است. در این مقاله تلاش شده است با استناد به کتیبه بیستون ومقایسه آن ها با سایر کتی...

کتیبه‌ها از جمله مهمترین اسناد تاریخی هستند که در بررسیهای تاریخی بخصوص تاریخ باستان از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. زیرا با مطالعه آنها نه تنها می‌توان بلاواسطه و مستقیم به بسیاری از نکات برجسته و زوایای تاریک تاریخ پی برد، بلکه می‌توان بسیاری از شبهات و غرض‌ورزی‌های موجود در تاریخ را اصلاح و یا برطرف نمود. در پژوهش‌های تاریخی با استفاده از کتیبه‌ها می‌توان به موضوعات مختلف تاریخ از قبیل: سیاسی، ...

آنچه در این تحقیق مورد بررسی قرار می گیرد، نگاهی است گذرا به پیشینۀ کاوش های باستان شناسی هیئت های خارجی در ایران و غارت آثار باستانی کشور تا زمان کشف لوحه های هخامنشی در تخت جمشید و ارائۀ اسنادی از مالکیت ایران بر لوح های مزبور. اهمیت اسناد مورد ارائه در این مقاله، آن است که این اسناد، امانی بودن لوح های هخامنشی را در بنگاه خاوری دانشگاه شیکاگو و نیز تعداد دقیق آن ها را بیان می کند.

تقسیم بندی جهان به بخش های مختلف، از مسائلی است که با آغاز زندگی اجتماعی بشر در گوشه و کنار جهان شروع شده است و هنوز هم ادامه دارد. قدیمی ترین تقسیم بندی ها دارای جنبه اسطوره ای و افسانه ای است که از حدود اطلاعات جغرافیایی یا معتقدات مذهبی و قومی پیشینیان خود حکایت می کند. در سنت ایرانیان باستان، تقسیمات جغرافیایی متنوعی مشاهده می شود. هر کدام از این تقسیمات، در ذکر مناطق جغرافیایی، از آرایشی خ...

پیروزی کورش بزرگ بر آستیاگ، آخرین پادشاه ماد، در سال 559 پیش از میلاد، آغازگر شکل گیری پادشاهی هخامنشی بود. پس از فتح مصر توسط کمبوجیه و تصرف برخی از سرزمین های شرقی از جمله هند در زمان داریوش بزرگ، مرزهای این حکومت از شرق تا رود سند، از غرب تا دریای مدیترانه و رود نیل در مصر، از شمال تا دریاچۀ خوارزم (آرال) و از جنوب تا حاشیه های جنوبی دریای پارس امتداد یافت. داریوش برای ادارۀ بهتر این قلمرو گ...

موضوع این تحقیق بررسی هنر هخامنشیان در مصر بر اساس یافته های باستان شناسی ایرانی در این سرزمین و آثار مصری در ایران می باشد. در این پژوهش از روش کتابخانه ای وبررسی و مطالعه گزارش های پژوهش¬های میدانی استفاده شده است. برای فهم تأثیرات فرهنگی هنری و آگاهی از گستردگی روابط متقابل تمدن ایران و مصر لازم است یافته های باستان شناسی کاوش¬های علمی در ایران و مصر مورد مطالعه قرار گیرد تا براساس حجم د...

در دوره هخامنشیان، ساتراپی عیلام و به ویژه  پایتخت آن شوش، از جایگاه ممتازی برخوردار بود و در متون کهن بیش از تخت جمشید به شوش به عنوان تختگاه پارسیان اشاره شده است. به علاوه، شوش یکی از چهار پایتخت مهم پارسی ها بود که به موازات تخت جمشید، بناهای مهمی از جمله آپادانا در آنجا ساخته شد. در این مقاله کوشش شده است تا با استناد به کتیبه های دوران هخامنشی؛ به ویژه کتیبه های شوش، الواح بارویِ تخت جمشید...

مورخین یونانی مانند هردودت آغاز حکومت های وابسته قلمرو هخامنشی، ساتراپی ها را از دوره حاکمیت داریوش اول می دانند، در صورتی که اصطلاح ساتراپ از دوره کوروش و کمبوجیه نیز رواج داشته است؛ بنابراین اگر آغاز حیات امپراتوری هخامنشی را از سال 559 ق.م، سال به قدرت رسیدن کوروش دوم، و پایان آن را سال 332 ق.م، فتح ایران توسط اسکندر مقدونی، بدانیم در این 227 سال توسعه قدرت سیاسی و نظامی امپراتوری هخامنشی تع...

جای خالی پژوهش در باب تأثیر شاهنشاهی هخامنشی بر ایالات شرقی از یک سو ناشی از سکوت نویسندگان کلاسیک در پرداختن به این سرزمین هاست و از سوی دیگر به کمبود آثار باستان شناختی مربوط به هخامنشیان در منطقة مزبور بازمی گردد. در مقالة حاضر، به یاری آثار یادمانی و مدارک اقتصادی و اداری به دست آمده از مراکز شاهنشاهی، نظیر کتیبه های سلطنتی، نقوش برجستة یادمانی و اسناد اداری و نیز آثار باستان شناختی سعی شده...

سرزمین ایران از گذشته های بسیار دور با جنگ ها و ناآرامی های زیادی روبرو بوده است. از همین رو مردم این کشور همواره زیر فشار بوده و از برای نگهداشت سرزمین و فرهنگ کهن خود به سختی مبارزه و پایداری کرده اند. سرگذشت این نبردها و پایداری ها به مرور زمان شکل اسطوره و حماسه به خود گرفته و بدین گونه در یاد و ذهن مردم این کشور بافی مانده است. نبردها و پایداری های مردم یک سرزمین گونه ای ادبیات به نام ادبی...