شعر آیینی به گونه ای از شعر متعهّدانه گفته می شود که از جهت معنایی و محتوایی صبغه کاملاً دینی دارد و از آموزه های وحیانی، فرهنگ عترت و ولایت و تاریخ اسلام سرچشمه می گیرد. مناسبت های مذهبی، ستایش چهره های دینی، توجّه به مقوله های قدسی و ملکوتی و تزکیه و تهذیب نفس انسانی در هسته مرکزی شعر مذهبی قرار دارد. پیدایش شعر جدید آیینی را در دهه چهل و پنجاه باید یک اتفاق تازه و مهم در ادبیات فارسی دانست؛ بی ...

«نشانه شناسی نمادهای بهشت در قرآن کریم»، یک پژوهش توصیفی و میان رشته ای است که در آن با استفاده از دانش نشانه شناسی، نمادهای بهشت در قرآن کریم مورد بررسی قرار گرفته اند. به موازات بهره گیری از ادبیات اسلامی در باب بلاغت و فصاحت کلام، الگوی «کارکردهای شش گانه زبان» رومن یاکوبسن، مبنای این بررسی بوده است. پژوهشگران، با گذر از نظام های نشانه شناسی صرفاً زبانی، به نظام های نشانه ای مرتبط با بهشت پرد...

جستجو درباره ماهیت و کارکردهای اطناب و ایجاز در متون ادبی سابقه ای طولانی و گستره ای وسیع دارد. در این مقاله این مفاهیم از دیدگاه جدیدی مطالعه شده است تا ارتباط اندازه سخن با زمان و سرعت را در جنبه های مختلف آن نشان دهد. از آنجا که مفاهیم زمان و سرعت می توانند معانی مختلفی داشته باشد، نخست کوشش شده با محدود کردن این موضوع بر دو مسأله استفاده از ایجاز و اطناب برای تنظیم عملی زمان در متون داستانی...

اساطیربه عنوان نمایه و نماد زندگی انسان در دوران باستان، کارکردهایی فراوان داشته اند، انسان ابتدایی وغارنشین برای رفع حاجات و مناسبات اجتماعی خویش با هر پدیده ای برخوردی انسانی و الاهی داشت و طبیعت را کاملاً جاندار و فعال تصور می نمود، بدین لحاظ می توان به عدد پدیده های طبیعی، اسطوره هم معرفی نمود، به هر حال این کارکردهای اساطیری آنچنان عمیق و کارساز بود که در طول هزاران سال به عنوان باورها و مر...

تعریف که در جواب ماهیّت و چیستی اشیاء و پدیده­ها می­آید، بیش­تر در فلسفه و منطق شناخته شده است. امّا در ادبیات نیز از تعریف برای کارکردهای گوناگونی، از جمله تعلیم، طنز و بیان هنری استفاده شده است. تعریف در شعرِ معاصر نوعی اسلوبِ بیان است که در     کتاب­های بلاغت سنتی و جدید توجّه چندانی بدان نشده است. هر چند تعریف­های هنری در شعر معاصر خالی از ارزش زیبایی­شناختی و تصویر­گری نیستند، امّا اهمیت این شیو...