واکه ­ها در بافت همخوانی به لحاظ صوت­ شناختی از دو جزء اصلیِ هدف (بسامد ثابت سازه ­ها) و گذر سازه­ای (تغییر بسامد سازه ­ها) تشکیل می ­شوند که به ترتیب نماینده وضعیت ثابت مجرای گفتار در تولید واکه و تغییر وضعیت آن در حرکت از/ به همخوان هستند. این دو جزء در واکه ­های ساده و مرکب دیده می ­شوند، اما واکه­ های مرکب پیچیدگی درونی بیشتری دارند و بر اساس الگوی تغییرات بسامدی سازه ­ها به انواعی تقسیم می ...

هدف: هماهنگی تولیدی دریچه کامی حلقی به اثر همخوان خیشومی بر سگمنت های قبل و بعد از همخوان خیشومی اشاره دارد. یکی شدن فضای تشدیدی خیشومی با حفرۀ دهانی- حلقی، سازه های فرکانسی مسیر صوتی را تغییر می ­دهد. هدف از این پژوهش بررسی اثر فرآیند هماهنگی تولیدی خیشومی بر سازه ­های فرکانسی واکۀ /a/ قبل و بعد از همخوان خیشومی در کودکان شکاف کام فارسی زبان می­ باشد. روش بررسی: در این مطالعه مقطعی- تحلیلی از ...

هدف: هماهنگی تولیدی دریچه کامی حلقی به اثر همخوان خیشومی بر سگمنت های قبل و بعد از همخوان خیشومی اشاره دارد. یکی شدن فضای تشدیدی خیشومی با حفرۀ دهانی- حلقی، سازه های فرکانسی مسیر صوتی را تغییر می ‌دهد. هدف از این پژوهش بررسی اثر فرآیند هماهنگی تولیدی خیشومی بر سازه ‌های فرکانسی واکۀ /a/ قبل و بعد از همخوان خیشومی در کودکان شکاف کام فارسی زبان می‌ باشد. روش بررسی: در این مطالعه مقطعی- تحلیلی از ...

تبدیل واکۀگرد و پسین /u/ به واکۀ گسترده و پیشین [i]در گویش های لری و برخی گویش های زبان پارسی روی می دهد. این تبدیل شامل رخداد دو فرایند گردی زدایی و پیش­آمدگی می شود. هدف این مقاله تحلیل و تبیین دلیل رخداد و دلایل عدم رخداد این تبدیل واجی در بافت های گوناگون در گویش لری سیلاخوری در چهارچوب نظریۀ بهینگی (پرینس و اسمولنسکی، 1993) از طریق دست یابی به یک رتبه بندی دربرگیرنده از محدودیت های مختلف ا...

تحقیق حاضر، پژوهشی در فرایند ارتقای واکۀ پسینِ افتادۀ /ɑ/ به واکۀ پسینِ افراشتۀ [u] دربافت همخوان خیشومی  -nدر زبان فارسی معاصر است، در چارچوب واج شناسی آزمایشگاهی. در زبان فارسی در رخ داد این فرایند در بافت مذکور، دوگانگی مشاهده می شود. به بیان دیگر این فرایند گاهی رخ می دهد (برای مثال تبدیلِ واژۀ گران به گرون)، و گاهی نیز ارتقا رخ نمی دهد (مانند واژۀ گران پایه). از این رو نوشتار حاضر می کوشد تا ...

تحقیق حاضر، پژوهشی در فرایند ارتقای واکۀ پسینِ افتادۀ /ɑ/ به واکۀ پسینِ افراشتۀ [u] دربافت همخوان خیشومی  -nدر زبان فارسی معاصر است، در چارچوب واج‌شناسی آزمایشگاهی. در زبان فارسی در رخ‌داد این فرایند در بافت مذکور، دوگانگی مشاهده می‌شود. به‌بیان‌دیگر این فرایند گاهی رخ می‌دهد (برای مثال تبدیلِ واژۀ گران به گرون)، و گاهی نیز ارتقا رخ نمی‌دهد (مانند واژۀ گران‌پایه). از این‌رو نوشتار حاضر می‌کوشد تا ...

در گونه‌های مختلف گویش لری، پیشین‌شدگی واکۀ ū و تبدیل آن به ī دیده می‌شود. مشابه همین دگرگونی در گویش‌های مرکزی ایران نیز وجود دارد که پیشین‌شدگی ū در بیشتر گونه‌ها به ü و در تعدادی به ī انجام گرفته است. چگونگی توزیع این واکۀ پیشین‌شده، خاستگاه و ارزش واجی آن به­ویژه در گویش‌های مرکزی همیشه موضوع بحث پژوهش­گران بوده است. در این مقاله، با رویکردی تاریخی به این پدیده در مهم­ترین گویش‌های لری مانن...

لهجۀ خوزستانی یا جنوبی که به لهجۀ آبادانی معروف است، یکی از لهجه های زبان فارسی است که کم­تر از دیدگاه علمی و زبانشناختی به آن پرداخته شده­است. این پژوهش در نظر دارد تا با روش میدانی و در قالب چارچوب بهینگی و با بهره­گیری از محدودیت­هایی که ناظر بر این انگاره می­باشند، به توضیح و تبیین چگونگی تبدیل واکۀ /e/ به /i/ در نتیجۀ همگونی پسرو با واکه ی پیشین /i/ و تبدیل /e/ به /u/ در اثر همگونی پسرو با...

وند وجهی که نشان­دهندۀ امر، شرط و التزام است و در گویش مکریانی از زبان کردی با پیشوندهای (da- وbi-) نشان داده می­شود، هنگام اضافه شدن به ستاک فعلی باعث بروز یکسری از فرآیندهای واجی می­گردد. این مقاله با پیروی از اصول کلی نظریۀ خودواحد سعی در توصیف تحولات واجی ناشی از افزوده­شدن پیشوند (da-) بر ستاک فعل در گویش مکریانی از زبان کردی دارد. چارچوب نظری پژوهش حاضر بر مبنای نظریۀ خودواحد که یکی از مش...

غلت نرمکامی [w] بر خلاف غلت سختکامی [j] در نظام آوایی زبان فارسی نقش تمایزدهندگی ندارد زیرا توزیع آن در مواضع واجی ناقص است؛ یعنی تنها در تعداد معدودی از کلمات فارسی آن هم فقط بعد از واکۀ [o] ظاهر می­شود (مانند "شوق"، "حول"، "دور"). به همین دلیل، [w] در فارسی صرفاً به عنوان واج‌گونه‌ای از واج /v/ در نظر گرفته شده است. همچنین، فرض شده است که غلت نرمکامی [w] در روساخت آوایی کلمات مورد نظر، گاه به­...