نجیب محفوظ (1911 – 2006) یکی از بزرگ ترین نویسندگان جهان عرب، تنها مسلمان برندة نوبل ادبی (1988) است. رمان، داستان کوتاه، اتوبیوگرافی و سناریو از حوزه های نگارش محفوظ به شمار می آیند. داستان کوتاه «خمارة القط الأسود» از کارهای ارزشمند نجیب محفوظ است که می توان آن را برشی از برهه های تاریخی زادگاه نویسنده (مصر) دانست. خوانندة این داستان، حتی اگر با وضعیت آن زمان و سامان آشنا نباشد، باز هم از خوا...

چکیده: رساله پیش رو به برسی سیمای زن،در برخی رمان های نجیب محفوظ یکی از برجسته ترین رمان نویسان ادبیات عربی می پردازد . نجیب محفوظ اولین کسی است که به درجه بالایی از پختگی در رمان عربی دست یافت .این پختگی باعث شد بسیاری از رمان هایش جایگاه جهانی پیدا کنند.نجیب محفوظ در داستان هایش سعی دارد،مسائل و مشکلات جامعه و مردم،بویژه طبقات متوسط و فقیر جامعه،سیاست،اجتماع،استعمار ستیزی و نگاه به زن و تا...

نشانه- معناشناختی گفتمانی رویکردی نو در حوزة نقد ادبی به شمار می رود. در این رویکرد نشانه- معناها گونه هایی سیال ، پویا و چند بُعدی هستند و با کنترل نظامی که فرآیند گفتمانی نام دارد، نمایان می شوند. در این جستار نحوة شکل گیری فرآیند عاطفی گفتمان در داستان «خلأ» اثر نجیب محفوظ، نویسندة مصری و برندة نوبل ادبیات 1988م، بررسی می شود تا به این پرسش پاسخ دهد که چگونه گفتمان داستان، حس رقابت را به عنوا...

یکی از مؤلّفه­های ادبیّات تطبیقی در جهان، شکل­گیری مکتب رئالیسم و سمبلیسم و تأثیر این مکاتب در آثار نویسندگان معاصر است. دو ملّت ایران و عرب، در طیّ روابط تاریخی با کشورهای اروپایی، از این مهم بی­بهره نمانده و آثار ارزشمندی را مطابق اندیشه­ها و نظریه­های این مکاتب ادبی عرضه کرده اند. مکتب رئالیسم (واقع­گرایی) از جمله مکاتبی است که با توجّه به اوضاع و احوال جامعه وارد عرصۀ ادبی و داستان­نویسی شد و مک...

نجیب محفوظ (1911 – 2006) یکی از بزرگ ترین نویسندگان جهان عرب، تنها مسلمان برنده نوبل ادبی (1988) است. رمان، داستان کوتاه، اتوبیوگرافی و سناریو از حوزه های نگارش محفوظ به شمار می آیند. داستان کوتاه «خماره القط الأسود» از کارهای ارزشمند نجیب محفوظ است که می توان آن را برشی از برهه های تاریخی زادگاه نویسنده (مصر) دانست. خواننده این داستان، حتی اگر با وضعیت آن زمان و سامان آشنا نباشد، باز هم از خوا...

عنصر حادثه، یکی از عناصر ساختاری قصّه، داستان و رمان است که در پیشبرد سیر داستان و شکل­دهی پیرنگ آن از اهمّیّت بسزایی برخوردار است، به طوری­که استفاده صحیح و به­هنگام از آن، سبب می­شود تا مخاطب با اشتیاق فراوان داستان را پیگیری کند. از این میان، رمان بین القصرین به عنوان یک داستان اجتماعی و سرشار از حوادث گوناگون از جمله مهم­ترین رمان­های نجیب محفوظ - برندۀ جایزۀ نوبل ادبیّات در سال 1998 م. محسوب م...

چکیده: یکی از مهمترین نظریه های نقد ادبی معاصر، نظریه بینامتنیت (تناص) است. بن مایه این نظریه، بر آن استوار است که هر متنی با متون دیگر در تعامل است؛ و هر متنی، ترکیبی از متون گوناگون است. این سخن پایه و أساس نظریه ای گردید که ژولیا کریستیوا، ناقد فرانسوی، در قرن 20 میلادی آن را«intertextuality» نامید که معادل عربی آن «التناصّ» و به فارسی «بینامتنیت» ترجمه شده است. قرآن کریم، مهمترین میراث الهی...

الواقعیة التفاولیة مذهب فی عالم الادب اذانه متجذر فی الفلسفة المارکسیة التی توغلت فی ارجا العالم خاصة فی اوروبا الشرقیة ، و انطلاقا من هذا المذهب الابی ظهرت آثار شعریة و قصصیة هامة فی روسیا و فی بلدان العالم الثالث . و من الکتاب المتمیزین فی العالم الثالث الذین تاثروا بهذا المذهب ، هو نجیب محفوظ الذی کتب اولی روایاته من عام 1945 حتی 1957 علی اساسها . نحاول فی هذا البحث ، ان نشیر الی الممیزات ال...

رمان نویسی یکی از جنبه های مهم ادبیات عربی معاصر است که در گذر زمان، تحت تاثیر مکاتب و گرایش های فکری متفاوتی قرار گرفته است و رمان نویسان برای بیان احساسات و عواطف درونی و برسی مشکلات جامعه و بشریت، از آن بهره های فراوانی برده اند. ملی گرایی یکی از این گرایش های فکری است که بسیاری از رمان نویسان به آن توجه خاصی داشته اند. نجیب محفوظ ، پدر رمان نویسی عربی، یکی از رمان نویسانی است که همواره به ا...