اشتراک ادیبان اسلامی در ستایش پیامبر (ص) میراثی از تفکّر و عاطفۀ دینی مشترک است که بستری مناسب جهت مقایسۀ این نوع ادبی به ویژه میان تمدّن ایران و عرب را فراهم می­آورد. در این راستا، بررسی مدایح نبوی بوصیری، شاعر مصری و خاقانی شروانی که هر یک به دلیل فراوانی ابیاتشان در مدح پیامبر به نوعی افتخار شاعر پیامبر بودن خویش را به همراه دارند، جلوۀ محسوسی به پیوند ادبیّات این دو ملّت می­دهد.       این دو شا...

مدایح نبوی از مهمّترین جلوه های شعر دینی است که با آغاز رسالت پیامبر گرامی اسلام (ص) اوّلین جرقه های آن زده شد و در عصر مملوکی بنا به شرایط سیاسی، اجتماعی و ... به اوج شکوفایی خود رسید و به صورت فن شعری مستقلی درآمد. عبدالرحیم البُرَعی یکی از شاعران عصر مملوکی است که در سرودن مدایح نبوی از توانمندی و مهارت بالایی برخوردار بوده به طوری که حدود یک سوم دیوان خود را با مدح و ستایش نبیّ اکرم (ص) مزیّن نمو...

مدایح نبوی با بعثت پیامبر اکرم-صلی الله علیه وسلم-در میان شاعران عرب پا به عرصه ی ظهور نهاد و در اواخر دوره ی عباسی به فن مستقلی در شعر عربی تبدیل شد. شاعران مسلمان ملت های دیگر نیز به پیروی از شاعران عرب، عشق ومحبت خود را در قالب مدایح نبوی به پیامبر اکرم نشان داده اند. نودهی (1756-1838 م) و محوی(1836-1906 م) دو شاعر برجسته ی کرد از مهمترین مدیحه سرایان در ادبیات اسلامی به شمار می آیند. قصیده...

شخصیت بی­نظیر و صفات والاو روحانی حضرت رسول­(ص) همواره در طول تاریخ سبب روی­ آوری شاعران به مدایح نبوی گردیده است، و به این دلیل تاریخ ادبیات عرب سرشار از نمونه­های ارزشمند پیرامون شخصیت عظیم الشان پیامبراسلام است. در میان دوره­ های مختلف تاریخ، مدایح نبوی در دوره انحطاط برخلاف افول شعرسرایی این دوره به اوج شکوفایی رسیده و با پیشگامی شاعرانی همچون بوصیری، ابن نباته وصفی­الدین حلی به صورت یک فن ...

شخصیت بی­نظیر و صفات والاو روحانی حضرت رسول­(ص) همواره در طول تاریخ سبب روی­ آوری شاعران به مدایح نبوی گردیده است، و به این دلیل تاریخ ادبیات عرب سرشار از نمونه­های ارزشمند پیرامون شخصیت عظیم الشان پیامبراسلام است. در میان دوره­ های مختلف تاریخ، مدایح نبوی در دوره انحطاط برخلاف افول شعرسرایی این دوره به اوج شکوفایی رسیده و با پیشگامی شاعرانی همچون بوصیری، ابن نباته وصفی­الدین حلی به ...

ادبیات مذهبی یکی از گونه های پرکاربرد در ادب عربی است. یکی از زیرمجموعه های مهم این گون? ادبی، مدایح نبوی است که از نظر کمیت و کیفیت در ادب عربی در خور توجه است. اشعاری که در مدح و منقبت، نعت و ستایش و وصف و ثنای حضرت ختمی مرتبت محمد مصطفی9، مهتر آدمیان و سرور جهانیان سروده شده باشد مدایح نبوی خوانده می شود. که مقارن با ظهور اسلام و بعثت حضرت رسول در شبه جزیره عربستان آغاز می شود. پژوهش حاضر ت...

فن مدیح نبوی همانند هر فن شعری دیگر، مراحل مختلفی را طی کرده و فراز و نشیب های متعددی را پشت سر گذاشته است. این فن به وسیل? شاعران بزرگی چون کعب بن زهیر و حسان بن ثابت پایه گذاری شد و با الهام گرفتن از قرآن کریم و سنّت نبوی به حیات خود ادامه داد. در دور? انحطاط (مغول، ممالیک و عثمانی ها) به دلایل مختلف سیاسی، اجتماعی و دینی و مذهبی، دوران شکوفایی این فن شعری فرا می رسد و با طبع-آزمایی شاعران بر...

شاعران مسلمان در ادب عربی و فارسی از دیرباز در صدر سروده‌های خود، علاوه بر حمد خداوند، سروده‌های ارزشمندی در قالب مدایح نبوی به پیشگاه پیامبر(ص) تقدیم نموده‌اند که نشان از اعتقاد و پای‌بندی‌شان به آن حضرت دارد. با توجه به اینکه پیامبر(ص) بنیانگذار دین مبین اسلام و خاتم پیامبران است، پرداختن به خصوصیات روحی و معنوی آن حضرت از دریچه مدایح نبوی امری ضروری است. از آنجایی که نقش و جایگاه پیامبر(ص) ب...

سپاس و ستایش خداوندی را سزاست که هر چه داریم از اوست، آن ذات ازلی و ابدی که هر چه جز اوست باطل است. لبید چه زیبا سروده است: ألا کُلُّ شَیءٍ ، ما خلا اللهَ باطلُ و کُلُ نعیمٍ ، لا مَحَالَهَ زائِلُ (عامری، 1993: 145) خداوند پاک و منزهی که سزاوار همه مدایح است و هر مدحی باید با ذات او شروع شود . حسان در مورد ستایش خداوند می گوید: تعالیتَ رَبَّ الناس عن قول من دعا سواک إِلهاً أنتَ أعلی و أمجد (أنصاری، 1929: 79) ...