زبان و فرهنگ ایرانی از دیرباز در زبان و ادبیّات عربی تأثیرگذار بوده است. در دوره مغول نیز این تأثیرگذاری، به ویژه در متون تاریخی و علمی همچون سفرنامه­ها استمرار داشته است. تأثیر زبان فارسی و فرهنگ ایرانی در سفرنامه ابن بطوطه به عنوان یکی از مهم­ترین آثار عربیِ به جای مانده از قرن هشتم کاملاً مشهود است. تأثیرگذاری مزبور در حوزه واژه­های معرّب قابل توجّه است. بررسی میزان و نوع واژه­های فارسی به کار رف...

شناخت ایرانیان از اوضاع کشورهای اروپایی در بین سال های 1210-1264 هـ ق/ 1796-1848م گسترش یافت. این پژوهش سعی بر آن داشته است تا پیشینه این شناخت در ادوار قبل از حکومت قاجار، و همچنین زمینه ها و دلایل گسترش آن را در بین سال های مزبور بدست دهد. سرانجام بر اساس سیاحت نامه های این دوره کمیّت و کیفیت شناخت ایرانیان از اوضاع کشورهای اروپایی در این برهه زمانی مورد کنکاش قرار گرفته است. بر اساس مطالعه من...

سفر و سیر و سیاحت از زمان های گذشته یکی از مهم ترین تمایلات بشر بوده است. غالب افرادی که اقدام به سفر می کرده اند گاه دست به نوشتن سفرنامه زده اند و همین سفرنامه ها منبع مفیدی برای پژوهشگران و محققان است. به ویژه اگر سفرنامه ها توسط سیاحانی از کشورهای دیگر باشند، معمولاً بدون غرض و نیت سوئی هستند و نوشته های آنان منبعی مطمئن برای پژوهشگران در زمینه های تاریخی، مردم شناسی و اجتماعی می باشد. این...

در مطالعات ادبیّات تطبیقی، سفرنامه­ها از مهم­ترین منابع شناخت تصویر یک ملّت در متون ادبی دیگر ملّت­ها به شمار می­روند. سفرنامۀ ابن بطوطه (703-779 ؟ هـ. ق.) - که حاصل سه دهه جهانگردی از جنوب اروپا تا خاور دور است - اطّلاعات ارزشمندی را از سرزمین­ها و ملل قرن هشتم هجری دربر دارد. توصیف جزئیات زندگی جوامع در این اثر، برای پژوهشگر دستیابی به تصویری روشن از زندگی اجتماعی و فرهنگی ملّت­ها - به ویژه فارسی­...

انگیختگی آوایی یکی از انواع انگیختگی است؛ بدان معنا که از صورت آوایی بتوانیم به معنا برسیم و سرنخی آوایی برای رسیدن از صورت به معنا داشته باشیم. در زمینه انگیختگی فرض بر این است که واژگان در ابتدا انگیخته بوده‌اند و با گذشت زمان، میزان انگیختگی واژگان کاهش یافته است. در این تحقیق برای بررسی این فرضیه، چهار متن سفرنامه از زمان حال و چهار متن معادل از دویست سال پیش انتخاب کردیم و به بررسی انگیخت...

سفرنامه‏ها از جمله آثاری هستند که به دلیل جنبه­های انتقادی، قابلیت تحلیل از دیدگاه گفتمان انتقادی را دارند. در الگوی سه سطحی تحلیل انتقادی گفتمان، متن در سه لایه بررسی می‏شود. سطح نخستین که به محور همنشینی و افقی کلام محدود است، واژگان و دستور زبان را در بر می‏گیرد و از طریق بررسی تکنیک‏های زبانی مد نظر فرکلاف می‏توان به ویژگی‏های سبکی و ایدئولوژیکی متن دست یافت. با توجه به این امر و د...

انگیختگی آوایی یکی از انواع انگیختگی است؛ بدان معنا که از صورت آوایی بتوانیم به معنا برسیم و سرنخی آوایی برای رسیدن از صورت به معنا داشته باشیم. در زمینه انگیختگی فرض بر این است که واژگان در ابتدا انگیخته بوده اند و با گذشت زمان، میزان انگیختگی واژگان کاهش یافته است. در این تحقیق برای بررسی این فرضیه، چهار متن سفرنامه از زمان حال و چهار متن معادل از دویست سال پیش انتخاب کردیم و به بررسی انگیختگ...