واژه های نو و ویژگیهای واژه سازی موضوع رساله حاضر است . واژه های نو باید با بهره وری از واژه های پایه محدود و با توجه به بخش ساختواژه زبان ساخته شود. بکاربردن واژه های پراکنده، ناهمریشه و قرضی فشار و بار حافظه را زیاد کرده و امر یادگیری را نیز مشکل می نماید. مطالعه زبان فارسی در طول تاریخ گویای این مطلب است که این زبان در زمینه واژه سازی، سنتی دیرپا داشته و آثار کسانی چون نظامی، بیرونی، ابن سین...

بلخ یکی از خاستگاه های ادبیات پارسی نو است. ازاین رو، در زبان پارسی نو، شماری از واژه ها از زبان بلخی وام گرفته شده اند. این واژه ها را می توان به دو دسته بخش کرد. دستۀ نخست واژه هایی که در آن ها d ایرانی باستان به l تبدیل شده اند و شمارشان بیش تر است؛ دستۀ دوم واژه هایی که این دگرگونی آوایی در آن ها صورت نگرفته است.

برای بررسی ابداعات واژگانی در کتاب شعر آنگاه پس از تندر اثر اخوان ثالث، ابتدا 116 واژۀ هنجارگریز از اثر مذکور جمع آوری شد و در پیکرۀ رایانه ای گروه فرهنگ­نویسی فرهنگستان زبان و ادب فارسی مورد جستجو قرار گرفت و معلوم شد که از میان 116 واژۀ مذکور تعداد 57 واژه (14/49%) در آثار نویسندگان دیگر هم به کار رفته اند. نتیجه­گیری شد که تعداد 59 واژه (86/50%) به اغلب احتمال برساختۀ اخوان ثالث و واژۀ نو مح...

گنجینه ی کلماکره به طور اتفاقی در سال 1368 هـ..ش توسط یک شکارچی محلی در غار کلماکره واقع در بیست کیلومتری شمال غرب شهرستان پلدختر لرستان کشف شد. این مجموعه شامل انواع ظروف، ریتون ها، مجسمه­های انسانی و حیوانی، صورتک ها، پلاک ها، زیورآلات و... است. ویژگی منحصر به فرد این اشیا وجود کتیبه هایی به خط ایلام نو روی برخی از آنهاست. استفاده از کتیبه های میخی و نام های ایلامی، رابطه ای کاملاَ نزدیک با اف...

نوشتار حاضر در حوزه گرایش نسبتا نوین مطالعات ایرانی- تلمودی قرار می گیرد،و با بررسی یک روایت از تلمود بابلی (رساله قیدوشین 70 الف) که شامل چند واژه غیر آرامی/غیر عبری می باشد، تلاش دارد تا به یاری مطالعات واژه شناسانه، کلمه های مورد اشاره را بررسی و تحلیل نموده و به واسطه تحلیل واژگان تا حد ممکن به شناخت زبان یا زبانها و گویشهای مورد استفاده در منطقه میان رودان دوران ساسانی بپردازد. در میان واژ...

بسیاری از واژه های زبان فارسی به جهت نامشخّص بودن ریشه و پیشینه آنها، باید سیر تحوّل آوایی شان، مورد بررسی قرار گیرد تا ریشه واژه ها، حتّی به صورت فرضی معلوم گردد. واژه دهیو، یکی از واژه هایی است که از دیرترین ایّام، یعنی از هندواروپایی تا فارسی نو، معانی متفاوتی در طول زمان به خود گرفته و در هریک از دوره ها، معنی خاصّی داشته است. در این مقاله، کاربرد این واژه در متون تاریخی و فرهنگ واژگان، بر اساس ...