نیکلاس لومان از برجسته‌ترین نظریه‌پردازان سیستمی ‌است. نظریۀ سیستمی‌ با ایده‌های تالکوت پارسونز در جامعه‌شناسی شکل گرفت. نقطۀ آغازین نظریۀ سیستمی‌ ‌لومان تحت‌تأثیر پارسونز بوده است، اما لومان با مطرح‌کردن رویکردی تلفیقی و ترکیب عناصر کارکردگرایی ساختاری پاسونز، با نظریۀ سیستم‌های عام و مفاهیمی ‌‌از زیست‏شناسی شناخت و سیبرنتیک و پدیدارشناسی، خود را به‌‌مثابۀ برجسته‏ترین نظریه‏پرداز سیستم‌ها معرف...

این مقاله به ایضاح نظریه سیستمی نیکلاس لومان جامعه­شناس آلمانی می­پردازد، که هم­دوره شوتس و پارسونز بوده و موضع­گیری متفاوتی در خصوص سیستم­های اجتماعی اتخاذ می­کند. از دیدگاه لومان سیستم­های اجتماعی بر ساختارها بنا نشده­اند، بلکه بر عناصر تعاملی و ارتباطی رویداد-محور (معمولا به" کنش" تقلیل می­یابد) بنا شده­اند، که تنها برای یک لحظه وجود دارند و سپس محو می­شوند. بنابراین اصطلاح ساختار تنها جایگا...

چکیده در رویکرد لومانی، هنر به­مثابه سیستمی اجتماعی از جنس ارتباطاتِ غیرمستقیم و فرازبانی است که با ابتنا بر عملکردهای خود-ارجاع، فروبسته عمل می­کند. سیستم با رجوع به عملکردهای پیشین در افق­ زمانی گذشته، افق زمانی آینده را به روی خود گشوده نگه می­دارد. حاصل این امر، پدید آمدن سبک­های هنری یکی پس از دیگری است که برخی عناصر یکدیگر را نقد، تأیید، یا تعدیل کرده­اند. برای نمونه، سبک «امپرسیونیسم»، حا...

نیکلاس لومان، در مسیر روشن­تر ساختن کارکرد سیستم هنر، با تحلیل روابط پیچیده­ی مشاهده، تمایز و فرم، بر نقش تعیین­کنندة­ مشاهده در هنر تأکید کرده است. با سه مشاهده­گر فعال، یعنی سیستم هنر، هنرمند و مخاطب، کار تولید اثر هنری، تا ادراک آن ادامه می­یابد. نزدیکیِ تولید و ادراک به معنای متفاوت مشاهده و فرم بازمی­گردد که شرط تحقق آنها، وجود تمایزات است. در هنگام مشاهده هر فرم، تنها یک سوی تمایز آشکار و ...

در طی یک قرن اخیر، ترجمه بی شک در تحول فرهنگی و اجتماعی جامعه ی ایران نقشی کلیدی ایفا کرده است. در سال های گذشته، مترجمان ایرانی، در حوزه های مختلف علمی و فرهنگی، فعالیت های چشمگیری انجام داده اند. این فعالیت ها به امروزی شدنِ جامعه ی ایرانی کمک شایانی کرده است. ترجمه ی گنجینه های علمی، فرهنگی و هنریِ سایر کشورها، زمینه ساز آشنایی جامعه ی ایرانی با آخرین تحولات و دستاوردهای جهان و نیز شکل گیری مو...

هدف: مفهوم‏پردازی ارتباطات علمی از دیدگاه نیکلاس لومان. روش/ رویکرد پژوهش: تحلیل محتوا. یافته‏‌ها: از دیدگاه لومان، سیستم ارتباطات علمی، خرده سیستمی از سیستم علمی و ایجاد آن معلول مدرنیته است. ارتباطات علمی، سیستمی در خود فروبسته است که باید حد و مرز خود را حفظ کند و نباید رمزگان سایر سیستم‌ها در آن به‌کار برده شود. تصادف رمزگان‏ها، این سیستم را با خطر مواجه می‏کند. سیاست و اقتصاد باید کمترین م...

هدف: در این مقاله سعی شده است تحولات و تغییر نگرش در مفاهیم نوین اطلاعاتی همچون سازماندهی دانش، اکولوژی اطلاعات، و علم‌سنجی با استفاده از نظریه سیستم‌های اجتماعی لومان و مفاهیم "اتوپوئیسیس" و "سیبرنتیک مرتبه دوم" مورد واکاوی قرار گیرد و تاثیری را که بر کتابداری و کارکرد کتابخانه به‌منزله یک سیستم عملکردی می‌گذارد تبیین نماید. روش‌شناسی: این تحلیل نظری با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و مطالعه مت...

ترجمه در قالب یک نظام خودکفا، عناصر مخصوص خود را داراست که این عناصر، هسته میانجی کنش های ارتباطی ترجمه است که رابطه بین خود را تقویت می کنند و سپس آن را شکل می دهند. رابطه بین عناصر و ساختارهای متناظر بر اساس معیارهایی که برای مشاهده انتخاب شده اند، تعیین می گردد. ترجمه، شبکه ایی پیچیده از رسانه و شکل است. آنچه به عنوان رسانه درنظر گرفته می شود و نوع شکلی که می تواند نمود آن رسانه باشد بستگی ب...

در تحلیل­های زیباشناختی همواره اندیشمندان سعی بر آن داشته­اند تا هنر را با ویژگی خاصی تعریف کنند که فصل مشترک تمام آثار هنری باشد. اما، آن­چه آنان ارائه کرده­اند، مانند بازنمایی و فرانمایی صرفاً برخی آثار هنری یا دوره­های هنری را پوشش می­دهد. فرمالیسم چونان روشی در تحلیل زیباشناختی با غرض فائق آمدن بر این معضل، بر عناصر ساختاری و ویژگی­های صوری، حسی یا ادراکی تأکید می­کند. ضرورت بکارگیری چنین رو...

هدف: مفهوم‏پردازی ارتباطات علمی از دیدگاه نیکلاس لومان. روش/ رویکرد پژوهش: تحلیل محتوا. یافته‏ ها: از دیدگاه لومان، سیستم ارتباطات علمی، خرده سیستمی از سیستم علمی و ایجاد آن معلول مدرنیته است. ارتباطات علمی، سیستمی در خود فروبسته است که باید حد و مرز خود را حفظ کند و نباید رمزگان سایر سیستم ها در آن به کار برده شود. تصادف رمزگان‏ها، این سیستم را با خطر مواجه می‏کند. سیاست و اقتصاد باید کمترین م...