آلن بدیو فیلسوف معاصر فرانسوی بخشی از مهمترین دیدگاه های خود را به مقوله های الهیاتی اختصاص داده است. او در مقام متفکری خداناباور در سراسر مسیر فکری خود کوشیده است راه های جدیدی برای مقابله با ایده های الهیاتی بیابد. هستی شناسی ریاضیاتی او و همچنین نظریه رخداد، به عنوان دو رکن اساسی اندیشه بدیو، هر دو با همین هدف طراحی شده اند و در آنها تلاش می شود چارچوب های کهن الهیات آشکار شده و آنگاه با یار...

مشکل انتزاع مفاهیم کثیر از ذات بسیط یکی از انگیزه­های اصلی گرایش به الهیات سلبی است کما این‌که قول به عینیت ذات و صفات بدون تصحیح کیفیت انتزاع مفاهیم کثیر ناتمام است. در پاسخ به نحوۀ انتزاع کثیر از واحد چند نظریه مطرح شده است: الف) انتزاع مفاهیم از صفات متعددی که عین ذاتند. ب) انتزاع مفاهیم از آثار حضرت حق. ج) انتزاع مفاهیم از حیثیت واحد وجود و... لکن همۀ این راهکارها ناتمام است لذا راهکار پیشن...

ابوالبرکات بغدادی قبل از بیان دیدگاه مختار خویش درباره مسئله چگونگی پیدایش کثیر از واحد، با نگاه تاریخی، نظریّه مشائیان را تبیین می کند و سپس به نقد دیدگاه حکیمان مشّایی می پردازد و در نهایت دیدگاه خویش را در طیّ چهار تقریر بیان می کند. در نقد و بررسی دیدگاه او نکات ذیل قابل طرح اند. او در بررسی دیدگاه مشائیان دچار خطای تاریخی شده است. میان دیدگاه او و برخی از متکلّمان مشابهت ها و اختلاف هایی دیده ...

عینیت و توحید صفات الهی در کلمات صدرالمتألهین، برپایۀ انتزاع مفاهیم متعدد از حیثیّت واحد بنا نهاده شده است. این انگاره با مسئلۀ اتحاد مفهوم با مصداق و همچنین حیثیِت حکایتگری آن به راحتی سازگار نمی‌افتد. در این نوشتار، توحید صفات و ذات، اصلی مفروض در برابر پرسش از امکان انتزاع مفاهیم متعدد از حیثیّت واحد قرار داده شده و معیار صدرالمتألهین شیرازی در پاسخِ بدان تبیین می‌گردد. از این روی، در این جستار ...

عینیت و توحید صفات الهی در کلمات صدرالمتألهین، برپایۀ انتزاع مفاهیم متعدد از حیثیّت واحد بنا نهاده شده است. این انگاره با مسئلۀ اتحاد مفهوم با مصداق و همچنین حیثیِت حکایتگری آن به راحتی سازگار نمی افتد. در این نوشتار، توحید صفات و ذات، اصلی مفروض در برابر پرسش از امکان انتزاع مفاهیم متعدد از حیثیّت واحد قرار داده شده و معیار صدرالمتألهین شیرازی در پاسخِ بدان تبیین می گردد. از این روی، در این جستار ...

. سرسپردگی ابن کثیر و پدر همسرش ابوالحجاج مزّی به مکتب فکری ابن تیمیه که مردی نقّاد حدیث و اهل تحقیق و تحلیل بود، در رویکرد ابن کثیر موثر بوده است، با آنکه اهل سنت به اسرائیلیات نگاهی مقبولانه داشتند،اماابن کثیر با رویکردی نقادانه به تحلیل آن ها پرداخته است.ابن کثیر، اسرائیلیات مطرح شده درباره ی آیات قرآن را در بیست مورد به طور کامل زیر سوال می برد، در پنج مورد از آوردن روایات اسرائیلی امتناع کرد...

یکی از مسایل پیچیده در فلسفه، کیفیت صدور کثرت از وحدت است. در مورد این مسأله راه حل های مختلفی ارایه شده است. 1- نظر حکمای مشاء: با توجه به قاعده الواحد، معلول نخستین امری واحد و یگانه است. و آن امر واحد و یگانه عقل است. زیرا فروض دیگر که عبارتند از «جسم، ماده، صورت، نفس، عرض» یا مرکبند یا محتاج به دیگری. پس واحد و یگانه نیستند. عقل اگر چه واحد است، ولی نوعی از کثرت را نیز دارد. زیرا اگر ...

هر علمی دارای منطق و زبانی است که هرگاه خواننده آن علم با آن منطق و زبان آشنا شود، می­تواند آن علم را به درستی بفهمد. حکمت و فلسفه اسلامی نیز دارای منطق و زبان خاصی است که برای فراگیری آن باید منطق و زبان آن را به درستی بشناسیم. اساسی­ترین منطق و زبان حکمت اسلامی، اصل امتناع تناقض است. گاهی در نگاه بدوی، برخی از قواعد حکمی با این اصل ناسازگار به نظر می­آید. برای نمونه چگونه می­توان مدعی بود در ...

از جمله مسایلی که مورد توجه فلاسفه بوده مسأله چگونگی آفرینش نظام خلقت از مبدأ واحد است. با توجه به بساطت ذات واحد همواره این سوال مطرح بوده که این جهان پر از تکثر و ترکب چگونه از علت واحد و بسیط صادر شده است.دو فیلسوف بزرگ غرب و شرق افلوطین و ابن سینا در نظریه صدوری خویش با تکیه بر بساطت و وحدانیت ذات مبدأ هستی و با تأکید بر قاعده الواحد صدور عقل واحد وبسیط را از مبدأ واحد با توجه به اصل سنخیت ...