مکان به ­عنوان کانون علم جغرافیا، مفهومی درآمیخته با فرآیندهای اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و بُن­مایه­های طبیعی است که گوناگونی و درهم­تنیدگی بلندمدت آن­ها در جهت­دهی و معنابخشی به کوشش و منش انسان­های ساکن در آن نقش بنیادی داشته است. برهم­کُنشی مکان و هویت انسان­های ساکن در آن از دیرباز کانون توجه جغرافی­دانان در قالب مفاهیمی مانند جبر جغرافیایی (محیطی)، ادراک محیطی، جغرافیای رفتاری و ... بوده است. ...

با توجه به اینکه حس تعلق به مکان عامل اساسی در جهت ایجاد فضاهای ماندگار شهری، ایجاد هویت و معنادار شدن محیط زندگی انسان و افزایش مشارکت و تعامل اجتماعی در فضاهای عمومی شهری می باشد؛ انگیزه ای مضاعف در جهت توجه به این کیفیت در فضاهای شهری را باعث می گردد. بنابراین نیاز به تقویت حس تعلق به مکان شهروندان به فضاهای عمومی شهری در عصر حاضر احساس می گردد. در این پژوهش سعی بر آن شده است با در نظر گرفتن...

حس مکان، عاملی است که در شک لگیری هویت انسان تأثیر به سزایی دارد. بخش مهمی از هویت هر فرد در دوران کودکی و با توجه به تصویر های ذهنی و خاطرات جمعی و مکانی وی پایه ریزی می شود؛ به گونه ای که زمینه ساز بسیاری از روحیات و ویژگی های فردی و اجتماعی همچون کاهش اضطراب، دستیابی به عزت نفس و روحیه جمعی و تعاملی و غیره در افراد جامعه خواهد بود. بنابراین بررسی مفهوم حس مکان و عوامل شک لدهنده آن به ویژه در...

حفظ هویت در طراحی محیط ساخته شده و تجلی آن در بناهای امروزی از مهم­ترین اهداف طراحان است. اما فرآیند جهانی­شدن امکان هویت یابی بومی را کاهش داده، موجب بحران هویت و معنا در معماری معاصر شده و پیامدهایی چون عدم تعلق به مکان و کاستی­های روان­شناختی را در پی داشته است.در تحقیق حاضر از روش توصیفی و پیمایشی استفاده شد، که به یافتن متغیرهای مؤثر در ارتقای هویت و افزایش حس تعلق شهروندان پرداخته شد. در ...

اهمیت تحقیق در مقوله هویت، صرف نظر  از اهمیت آن به عنوان مقوله ای عام و کلی در اغلب حوزه های معرفت بشری، از اهمیت مقوله هویت محیط انسان ساخت، به عنوان یکی از مهمترین جنبه های کیفی در مباحث انسان -محیطی ناشی می شود.  کیفیتی که کمبود و یا نبود آن، چه در بعد جهانی و چه در شرایط خاص ایران، هنوز در فضا و سیمای شهرها محسوس و قابل مشاهده است. اما برغم این اهمیت بویژه در معنا و غنا بخشیدن به حضور و زند...

در دنیای امروز تمایل به سکونت دائم در یک مکان جای خود را به جابجایی دائمی داده، به طوری که ساکنان دیرینه یک منطقه جای خود را به ساکنان جدید داده اند. در سالیان اخیر بشر به دستاورد های نوینی در زمینه های حمل و نقل و علوم ارتباطات دست پیدا کرده که باعث کاهش فواصل و مسطح شدن فضا گردیده است. این تغییرات تجربه مکانی متنوع و وسیعی را برای فرد ایجاد می کند و فرد را قادر ساخته تا در زمانی کوتاه اطلاعات...

حس تعلق شهروندان به میدان ایالت ارومیه و میدان حسن‌آباد تهران با استفاده از بررسی‌های میدانی مبتنی بر مشاهده و نظرسنجی پرسش‌نامه‌ای که براساس معیارهای عوامل اجتماعی، ادراکی - شناختی فردی و محیطی کالبدی و شاخص‌های ارزش و ترجیج، خاطره‌انگیزی، احساس امنیت، آشنایی با مکان، تشخص مکان و رضایتمندی از ویژگی‌های کالبدی آن که به مثابه عناصر اصلی ارتباط‌دهنده حس تعلق و هویت مکانی منظور شده‌اند به صورت مقا...

انسان­ها در زندگی روزمره­ با هویت­سازی، خود را از دیگران متمایز می ­سازند و بین خود و دیگری تمییز قائل می ­شوند. مکان نیز با حضور انسان و فعالیت ­های وی هویت پیدا می کند. تعلق خاطر و حس مثبت داشتن به مکان و انباشت تجربه ها و خاطرات مبتنی بر مکان نشانه ای از هویت مکان است. در این مقاله تلاش شده است تا با مطالعه­ ­تطبیقی میان دو مجتمع مسکونی واقع در مناطق 15 و 1 تهران و با اتخاذ رویکردی کیفی از ط...

حس تعلق شهروندان به میدان ایالت ارومیه و میدان حسن آباد تهران با استفاده از بررسی های میدانی مبتنی بر مشاهده و نظرسنجی پرسش نامه ای که براساس معیارهای عوامل اجتماعی، ادراکی - شناختی فردی و محیطی کالبدی و شاخص های ارزش و ترجیج، خاطره انگیزی، احساس امنیت، آشنایی با مکان، تشخص مکان و رضایتمندی از ویژگی های کالبدی آن که به مثابه عناصر اصلی ارتباط دهنده حس تعلق و هویت مکانی منظور شده اند به صورت مقا...

با توجه به رشد سریع جمعیت در شهرها و نیز گسترش بیش ازپیش علم و فناوری و ارتباطات در دهه­های اخیر، بیشتر ارتباطات مردم با یکدیگر در دنیای مجازی رخ می­دهد و مردم کمتر از گذشته با محیط اطراف خود و ساکنین آن تعامل برقرار می کنند؛ این در صورتی است که در راستای تبیین و تدوین شاخص های معماری و شهرسازی بر بنیاد الگوی اسلامی–ایرانی، ضروری می­نماید علاوه بر محاسبه های فنی و مهندسی، ویژگی­های اقلیمی، جمعی...