در این مقاله کوشیده شده، نقش و جایگاه باستان شناسی دوران اسلامی در بازشناسی فرهنگ و تمدن اسلامی مورد ارزیابی قرار گیرد. به همین منظور، ابتدا به تعریف و خاستگاه باستان شناسی اسلامی پرداخته شده است. در ادامه با بررسی دو دوره شاخص فرهنگی در تاریخ ایرانِ دوران اسلامی (حکومت آل بویه و عصر صفوی) عوامل بالندگی و شکوفایی حیات اجتماعی و نیز عوامل رکود در ادوار تاریخی دیگر مورد مطالعه قرار گرفته است. در پ...

هدف محققان از این پژوهش بررسی چگونگی تأثیر وجوهی از مؤلفه های برنامۀ درسی پنهان بر بعد اجتماعی هویت اسلامی ـ ایرانی دانش آموزان، برحسب ابعاد سه گانۀ نگرش اسلامی ـ ایرانی، بوده است و برای نیل به این مقصود تلفیقی از روش های تحلیل اسنادی، قوم نگاری، و تحلیل محتوای کیفی به کار گرفته شده است؛ پنج مدرسه و سی دانش آموز به صورت هدف مند (با معیار زنجیره ای شاخص) انتخاب و از ابزارهای مصاحبۀ نیمه رهنمودی،...

با فروپاشی سلسل? ساسانیان جامعه ایران در ابعاد مختلف دچار تحول و دگرگونی شد، هویت ایرانی نیز از این تحولات بی بهره نماند. با توجه به تغییر در عناصر هویتی، ایرانیان دچار بحران هویت شده و تلاش برای برون رفت از این بحران را آغاز نمودند. در این رساله چگونگی ظهور و بروز بحران هویت در ایران و علل و عوامل موثر برآن مورد ارزیابی قرار گرفته و درادامه به پاسخهایی که از جانب ایرانیان در مواجهه با بحران پی...

این پژوهش از منظر جامعه‌شناسی عواطف، جهت‌گیری عاطفی ایرانیان نسبت به مهاجرین افغانستانی را به صورت علمی سنجیده است. بر این اساس هدف اصلی این تحقیق بررسی عواطف اجتماعی منفی ایرانیان نسبت به افغانستانی‌های مقیم شهر شیراز بوده است. در این مسیر بر اساس چارچوب نظری، قضایا و فرضیه‌های تحقیق شکل گرفت و 390 نفر از شهروندان شهر شیراز با استفاده از روش پیمایش، به شیوه­ی نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چند مرحل...

هدف از این پژوهش بررسی چگونگی بازتاب مفهوم هویت ملی در کتابهای درسی ادبیات فارسی سال اول متوسطه از دهه پنجاه تا کنون می باشد که با استفاده از روش تحلیل محتوا به سه رویکرد ایرانی ، انقلابی ـ دینی و اسلامی ـ ایرانی در کتابهای درسی ادبیات فارسی پی گیری شده است

هدف محققان از این پژوهش بررسی چگونگی تأثیر وجوهی از مؤلفه‌های برنامۀ درسی پنهان بر بعد اجتماعی هویت اسلامی ـ ایرانی دانش‌آموزان، برحسب ابعاد سه‌گانۀ نگرش اسلامی ـ ایرانی، بوده است و برای نیل به این مقصود تلفیقی از روش‌های تحلیل اسنادی، قوم‌نگاری، و تحلیل محتوای کیفی به کار گرفته شده است؛ پنج مدرسه و سی دانش‌آموز به صورت هدف‌مند (با معیار زنجیره‌ای شاخص) انتخاب و از ابزارهای مصاحبۀ نیمه‌رهنمودی،...

در جهان امروز برخورداری از هویت های چندگانه ملی، محلی، بین المللی، دینی، شغلی، جنسیتی، حرفه ای، گروهی، قومی، زبانی و ... جزئی از اقتضائات زندگی اجتماعی است. این هویت های چندگانه و پیچیدگی آنها ما را متوجه این سؤال می کند که هویت اسلامی ایرانی در دوره حاضر تحت تأثیر چه عناصری قرار می گیرد و این عناصر چگونه به شکل گیری، شکوفایی و زوال این هویت منجر می شود. ما برای پاسخگویی به این پرسش، این فرضیه ...

مسکن یکی از اصلی ترین نیاز انسان از ابتدا مطرح بوده است. شکل گیری آن در دوران مختلف براساس نیازها و یا تغییر و تکامل یافته. نیاز به پناهگاه نیاز مادی معنوی و فطری است. این نیاز در درون هر انسان وجود دارد و این خود محرکی است برای ساختن طراحی مجتمع مسکونی. اگر با شناخت کافی از فرهنگ و آداب و رسوم استفاده کنندگان آن همراه نباشد، الزاماً باعث بروز تضاد و دوگانگی بین آداب و رسوم، باورها (فرهنگ) و کار...

بازنگری روایت‌های بازمانده از دوره‌های مختلف تاریخی می‌تواند، فراتر از رهیافت‌های نظریِ موجود در عرصه هویت، در تبیین هویت ایرانی در یک دوره‌ی تاریخی راهگشا باشد. شناسایی جایگاه هویت ایرانی در اندیشه‌ی ابن بلخی در دوره‌ی سلجوقی و تاثیر انگاره‌های هویتی بر نگرش وی در روایت رخدادها و نگارش فارسنامه، موضوع این پژوهش است. پرسش اصلی مقاله حاضر این است که چگونه می‌توان رویکرد ابن‌بلخی به هویت ایرانی را...

تغییرهای عمیق، ساختاری و چندبعدی که در پی فتح ایران رخ نمود، برخی از مهم ترین عنصرهای تشکیل دهندۀ هویت ایرانی در عهد باستان را دگرگون کرد یا به نابودی کشاند. با از میان رفتن برخی از این عوامل مانند سرزمین /جغرافیا و دولت ایرانی و در پی آنها تغییر یکی از مهم ترین پایه های هویت ایرانی در عهد باستان یعنی دین، هویت ایرانی دچار بحران شد. ایرانیان را با توجه به پاسخی که به بحران پیش رو دادند می توان ...