هند زادگاه آیین بودا با ایران دارای ریشه های مشترک فرهنگی و عقیدتی است که به زمان های بسیار دور بازمی گردد. امپراتوری های نیرومند و پهناور ایران در دوران هخامنشی, اشکانی و ساسانی که موجبات تاثیرگذاری همه جانبه در سرزمینهای دیگر را فراهم آورد و نیز مرزهای مشترک جغرافیایی و روابط سیاسی و اقتصادی میان این دو سرزمین کهن در ادوار گوناگون مزید بر علت شد تا به این باور دست یابیم که می توان در هنر بودا...

باورهای دینی و اسطوره‌ای در تاریخ تفکر همیشه سر منشأ بسیاری از حرکت‌های انسانی بوده است و همواره تحولات معرفتی و فکری بشر به نوعی به اسطوره و دین پیوند ‌خورده است. در کنار آیین ها و باورهای دینی، هنر بهترین وسیله برای به تصویر کشیدن این تفکر دینی و اسطوره‌ای است. در هنر ادیان، برخی نقش‌ها و نمادها صرفاً تصویر نیستند، بلکه نماد یک حقیقت رمزی یا متعالی محسوب می شوند، هنر بودایی، مانند اغلب هنرهای ...

این مقاله در پی پاسخ به این پرسش است که چگونه هنر بودایی در آسیای مرکزی، به ویژه در کشورهای آسیای میانه، گسترش پیدا کرده است. امپراتوری موریا (321 تا 185 ق.م.)، در زمان حاکمیت دولت یونانی باختری دراواسط قرن سوم ق.م سعی کرد دین بودایی را در باختر گسترش دهد.کوشانی ها با تشکیل دولتی مستقل (حدود 100 ق.م)، تمدن جدیدی را در تاریخ باختر رقم زدند. بعدها امپراتوری کوشانی همسایه ی شرقیِ دولت اشکانی شد، تا...

باورهای دینی و اسطوره ای در تاریخ تفکر همیشه سر منشأ بسیاری از حرکت های انسانی بوده است و همواره تحولات معرفتی و فکری بشر به نوعی به اسطوره و دین پیوند خورده است. در کنار آیین ها و باورهای دینی، هنر بهترین وسیله برای به تصویر کشیدن این تفکر دینی و اسطوره ای است. در هنر ادیان، برخی نقش ها و نمادها صرفاً تصویر نیستند، بلکه نماد یک حقیقت رمزی یا متعالی محسوب می شوند، هنر بودایی، مانند اغلب هنرهای د...

آیین بودا و سنت های وابسته به آن در تمام سطوح زندگی مادی و معنوی ملت های دیار شرق به ویژه هند از تمایز های طبقاتی معمول در اجتماعات غرب از نفوذ زیادی بر خوردار بوده است. این جنبه از فرهنگ و هنر ملت های آسیایی به پژوهش های بس بیشتری در آینده نیاز دارد. بسیاری از پژوهشگران از یک سو می پذیرند که آیین بودا با باورهای خام و ابتدایی مردم هند و دیگر کشورهای جنوب شرقی رشد کرده و بیشترین بخش آن، پس از ب...

نگاره­ی درخت، از کهن­ترین نگاره­های رایج در هنر هند است که پیوستگی قابل ملاحظه­ای با باورهای مذهبی و اسطوره­ای رایج در این سرزمین دارد. کهن­ترین تجلیات درخت در فرهنگ و هنر هندی بیش­تر در قالب سه شکل: درخت کیهانی (واژگون)، درخت زندگی و درخت بودهی (درخت تنویر بودا) دیده می­شود. این پژوهش با توجه به مساله ارتباط قابل ملاحظه­ی باورهای مذهبی رایج در هند با نگاره­ی درخت و بنا به اهمیت آن در نگارگری و...

این نوشتار به نقد سه کتاب امیرحسین ذکرگو از مجموعۀ بزرگ «نمادشناسی شرق » منتشره توسط انتشارات فرهنگستان هنر م یپردازد، این سه کتاب عبار تاند از: فیل در شمایل های هندویی و بودایی، مار در هنرهای بودایی و هندویی و پرنده های اساطیری در هنرهای بودایی و هندویی. این کتاب ها درحالی که اطلاعات مناسبی را در اختیار مخاطبان و اسطوره پژوهان قرار م یدهد ولی اشکالاتی چون عدم شناسایی مخاطب، بررسی نمونه های محد...

مرگ شناسی در دهه های اخیر تبدیل به یکی از حوزه های مهم میان رشته ای در تکنولوژی  پزشکی، فلسفه، هنر، علوم سیاسی، تاریخ، ادیان و جامعه شناسی شده است. در این مطالعه، مرگ به عنوان یک پویایی اساسی و پیش زمینه حیات در آیین بودایی مورد بررسی قرار می گیرد. سوال تحقیق این است که بازنمایی های مرگ در آیین بودایی چه چیزی را در خصوص یک جامعه بودایی و ارزش های آن مشخص می کند؟  بنابراین پژوهش حاضر با استفاده ...

سهراب سپهری از جمله هنرمندان برجسته¬ی ایرانی است که در ساحت¬های مختلف شعر، نقاشی، اندیشه¬ی شرق و عرفانی کار نموده و حضوری عمیق و اثر بخش در هنر این سرزمین داشته است. آن چه نام سپهری را در حیطه¬ی هنر، از دیگر هنرمندان معاصرش متمایز می¬کند، به کارگیری تفکرات عرفانی و اندیشه¬های متأثر از ذن – بودیسم و کاربرد زبانی نمادین با نگرش و تفسیر خاص او در خلق آثارش می¬باشد. از سویی دیگر، شعرها و نقاشی¬های ...

پژوهش پیش رو تلاشی است در راستای شناختی دقیق تر از هنر به معنای اصیل آن در ساحت دو جریان شرقی مهم و پردامنه دینی، یکی «فتوّت» بالیده در دامان تصوّف و عرفان اسلامی و دیگری «ذن» برآمده از تعالیم بودایی . پرسش اصلی این نوشتار آن است که مشابهت آیین ذن بودایی با آیین فتوّت اسلامی در عرصه هنر و هنرورزی به چه میزان است و در راستای پاسخگویی به این پرسش نویسنده با روشی کتابخانه ای و به صورت تحلیلی و مقایس...