همان گونه که ظهور دولت آل سامان، سبب ساز خیرات و برکات عدیده ای در تاریخ فرهنگ و تمدن ایران و اسلام شد، زوال این خاندان نیز موجب تأثیرات جدی منفی بر پهنه تاریخ سرزمین ایران گشت. از میان عوامل اضمحلال این دولت، نقش عوامل سیاسی جدی تر و مهم تر بود. ضعف نظام دیوان سالاری، خردسالی امیران پایانی، ظهور مدعیان داخلی، برخورد با دول خارجی، ناامنی در ولایات، تشدید روحیه تملق در دربار، تفوق سپاهیان ترک، ف...

در سال 219 هجری قمری با سقوط حکومت اویغور، قبایل قرلق با متحد کردن دیگر قبایل ترک، حکومت قراخانی را تشکیل دادند. قراخانیان که در مسیر قدرت گیری به سمت غرب حرکت می کردند، اکنون نیز که خود را در رأس قبایلی جنگ جو می دیدند، متوجه ایران شدند و در ماوراءالنهر و خراسان طمع کردند. آنان با منقرض نمودن سامانیان بر ماوراءالنهر دست یافتند؛ اما در برخورد با غزنویان ، سلجوقیان و خوارزمشاهیان موفقیتی نداشتند...

کمبود منابع آب قابل دسترس در جهان و نیز پراکنش نامتناسب آن، لزوم استفاده از مدیریت بهینه منابع آب را نمایان می سازد، بدین منظور باید قوانین مناسبی برای بهره برداری از رودخانه ها و مخازن سدها به عنوان یکی از مهم ترین اجزای سیستم های منابع آب اتخاذ گردد. بکارگیری چنین قوانینی باعث ایجاد تعادل بین منابع محدود موجود و مصارف بالا، بهینه سازی مصرف آب در بخش کشاورزی، شهری و صنعتی و در نهایت نیل به توس...

شهر بخارا از مناطق باستانی ماوراءالنهر بوده است که در سال 90 هجری قمری بدست مسلمانان فتح شد و به یکی از مهم ترین مراکز تمدن ایران و اسلام تبدیل شد . این شهر در روزگار حکومت سامانیان ( 279 – 389 ه ق ) به دلیل پایتخت بودن به اوج رونق خود رسید و مهد فرهنگ و هنر و ادب شد . قراخانیان در سال 389 ه ق بخارا را تصرف کردند . اگرچه بخارا دیگر جایگاه قبلی خود را نداشت اما در این دوران مرکز بزرگ تعلیم مذهب ...

سده‌ی چهارم هجری آغاز حاکمیت یافتن فرمان‌روایان ترک در سرزمین‌های اسلامی بود.حاکمیت ترکان در جهان اسلام در سده‌یپنجم به حدی گسترش یافت که هم‌زمان چندین دولت قدرتمند ترک نواحی شرقی قلمرو خلافت عباسی را بین خود تقسیم کرده بودند:قراخانیان در بخش‌های وسیعی از ماوراءالنهر، غزنویان در شرق خراسان و غرب هندوستان و سلجوقیان در ایران، آناتولی و شام.از بین این دولت‌ها قراخانیان نگارش به زبان ترکی را به شد...

 سرزمین خراسان بزرگ که در سده‌های اولیه اسلامی و به خصوص در قرن سوم و چهارم هجری/ نهم و دهم میلادی دوران رشد و ترقی خود طی می‌کرد، سرزمینی ثروتمند و حاصلخیز بود، که همواره چشم طمع قدرتمندان منطقه را به سوی خود جلب می‌کرد. پس از آن که مواهب و امتیازات این سرزمین محمود بن سبکتگین غزنوی را به سوی خود کشاند، باعث شد که وفاداری ظاهری او نسبت به سامانیان بهسلطه طلبی و استقلال خواهی تبدیل شود. اما دیگ...

همان گونه که ظهور دولت آل سامان، سبب‌ساز خیرات و برکات عدیده‌ای در تاریخ فرهنگ و تمدن ایران و اسلام شد، زوال این خاندان نیز موجب تأثیرات جدی منفی بر پهنه تاریخ سرزمین ایران گشت. از میان عوامل اضمحلال این دولت، نقش عوامل سیاسی جدی‌تر و مهم‌تر بود. ضعف نظام دیوان‌سالاری، خردسالی امیران پایانی، ظهور مدعیان داخلی، برخورد با دول خارجی، ناامنی در ولایات، تشدید روحیه تملق در دربار، تفوق سپاهیان ترک، ف...

سرودهای ملّی کشورهای مختلف جهان، نشات گرفته از باورها و اعتقادات و پیشینۀ تاریخی و اساطیری آنها است؛  لذا با دقت در این سرودها و حتی موسیقی آنها می­توان تا حدّ زیادی به روحیه، فرهنگ و تمدن آن ملل پی برد. در این مقاله، سرود جمهوری اسلامی ایران با سرود ملّی ایالات متحدۀ امریکا از سه جهت: 1- قالب شعری (وزن و قافیه) سرود­ها 2- موسیقی سرودها 3- محتوا و مفهوم سرودها، با هم مقایسه شده است. در این مقایسه ...

تنش های محیطی اعم از خشکسالی و چرای مفرط دام باعث هجوم انواع آفات به جنگل های زاگرس مرکزی شده است. درختان تحت شرایط تنش واکنش های متعددی از رفتارهای اکولوژیکی و ساختار مکانی از خود نشان می دهند. به منظور ارزیابی رفتار میزبان گزینی پروانه لیسه زالزالک (yponomeuta padella l.) در ارتباط با شرایط درختی و رویشگاهی و پی بردن به الگوی پراکنش درختان آلوده، نه (9) رویشگاه در منطقه جنگلی بازفت انتخاب گرد...

نیشابور همواره یکی از معتبرترین شهرهای تاریخ ایران در طول قرون و اعصار بـود کـه اززمان عبداﷲ بن طاهر (حک: 215-230 ه.ق) به عنوان پایتختی برگزیـده شـد و ایـن امـر در دوره  سامانی و و غزنوی نیز تداوم یافت. موقعیت مساعد تجاری و مرکزیت سیاسی، توسعه این شهر رادر پیداشت، چنانکه در قرن چهارم و اوایل قرن پنجم هجری در جهان اسلام نظیـر نداشـت و بـاپایتخت جهان اسلام، بغداد، برابری می کرد. اما این شهر در هن...