ملا عبداللّه هاتفی خبوشانی جامی خواهرزاده عبدالرحمن جامی شاعر و عارف ایرانی قرن نهم (متوفی 927 ه .ق.) بودهاست. چهار کتاب لیلی و مجنون، شیرین و خسرو، هفت منظر، تمرنامه (ظفرنامه) را به تقلید خمسه نظامی به نظم کشیده، ولی از کتاب پنجم وی نامی در جایی و اثری در کتابی نیست. مثنوی "هفت منظر" در داستان بهرام گور، در برابر "هفت پیکر" نظامی است. هر چند پیش از نظامی شاعران بزرگی چون فردوسی، عنصری و..... در...

هر شاعری به طور طبیعی تحت تأثیر شاعران پیش از خود قرار می گیرد. در میان عناصر تشکیل دهندۀ شعری صورخیال (تشبیه، استعاره، کنایه و مجاز) جایگاه ویژه ای دارد. هاتفی خرجردی (927 ـ 22/814 ﻫ .) از شاعران برجسته ای است که به نظیره گویی خمسۀ نظامی پرداخته. در میان این نظیره ها هفت منظر (نظیرۀ هفت پیکر نظامی) به جهت نو بودن هفت داستان آمده در آن قابل توجه است. هاتفی در زمینۀ صورخیال بیش از همه از خال خوی...

هر شاعری به طور طبیعی تحت تأثیر شاعران پیش از خود قرار می گیرد. در میان عناصر تشکیل دهندۀ شعری صورخیال (تشبیه، استعاره، کنایه و مجاز) جایگاه ویژه ای دارد. هاتفی خرجردی (927 ـ 22/814 ﻫ .) از شاعران برجسته ای است که به نظیره گویی خمسۀ نظامی پرداخته. در میان این نظیره ها هفت منظر (نظیرۀ هفت پیکر نظامی) به جهت نو بودن هفت داستان آمده در آن قابل توجه است. هاتفی در زمینۀ صورخیال بیش از همه از خال خوی...

چکیده پس از آنکه نظامی در قرن ششم، پنج مثنوی خود را عرضه کرد، موفقیت این مثنویها و شهرتی که پیدا کردند موجب شد که بسیاری از شاعران از این پنج گنج تأثیر پذیرند و نظیره هایی برای آن بسرایند. از میان این مثنویها بخصوص هفت پیکر به سبب ساختار هنری خاص خود، مورد توجه شاعران بزرگ قرار گرفت و چون نمی توانستند، مثل آثار دیگر او، نظیر خسرو و شیرین، لیلی و مجنون و اسکندرنامه عین داستان را بازسرایی کنند و...

چکیده: در فصل اول این رساله (کلیات) کوشش به عمل آمده است جهت بررسی سیر تحول داستان شیرین و فرهاد در متون نظم بعد از نظامی ابتدا به طور مختصر، به ذکر شاعرانی که به نظم این مثنوی اهتمام ورزیده اند پرداخته شود، و پس از آن آثار چاپ شده پس از نظامی که به نظم داستان خسرو و شیرین همت گماشته اند بررسی شود. از میان شاعران آثار نظامی گنجوی، امیرخسرو دهلوی، عارف اردبیلی، سلیمی جرونی، وحشی بافقی، وصال ش...

مولانا عبدالله هاتفی از شاعران دوره تیموری و اوایل عصر صفوی است که علاوه بر دیوان اشعار و مثنوی شاهنامه حضرت شاه اسماعیل، به تقلید از خمسه نظامی چهار مثنوی سروده است. هاتفی خواهرزاده عبدالرّحمن جامی و از شاگردان وی است و جامی هاتفی را به خمسه سرایی تشویق کرد. «تمُرنامه» معروفترین اثر هاتفی است که به تقلید از شاهنامه فردوسی و اسکندرنامۀ نظامی سروده شده است. این حماسه تاریخی به شرح زندگی تیمور گورک...

مثنوی لیلی و مجنون نظامی از شاهکارهای منظومه پردازی عاشقانه در ادب فارسی است که بارها مورد تتبع و تقلید دیگر شاعران قرار گرفته است. از جملۀ نکاتی که در آثار این مقلدان می¬توان مشاهده کرد، سیمای زن است. از آن جایی که مثنوی لیلی و مجنون نظامی دومین مثنوی مشهور اوست و شاعران زیادی از آن تقلید کرده¬اند و اساس داستان زن و معشوق می باشد، ضروری است سیمای زن در لیلی و مجنون نظامی و مقلدان او مورد بررسی...

از هنگامی که نظامی با سرودن مثنوی خسرو و شیرین، تصویری روشن و ستوده از سیمای فرهاد ترسیم نمود، همواره ازین عاشق دلخسته به نیکی یاد شده است. ما در این نوشته در پی پاسخ دادن به این پرسش ها هستیم که آیا فرهاد شخصیتی تاریخی است یا فردی خیالی و افسانه ای؟ و این که شخصیت فرهاد در آثار مقلدان نظامی نیز همانند سرودۀ وی مانده است یا تغییر یافته؟ نظامی در اثرش چنان جایگاه والایی به فرهاد بخشید که صدها شا...

مولانا عبدالله هاتفی از شاعران دوره‌ تیموری و اوایل عصر صفوی است که علاوه بر دیوان اشعار و مثنوی شاهنامه‌ حضرت شاه اسماعیل، به تقلید از خمسه‌ نظامی چهار مثنوی سروده است. هاتفی خواهرزاده عبدالرّحمن جامی و از شاگردان وی است و جامی هاتفی را به خمسه‌سرایی تشویق کرد. «تمُرنامه» معروفترین اثر هاتفی است که به تقلید از شاهنامه‌ فردوسی و اسکندرنامۀ نظامی سروده شده است. این حماسه‌ تاریخی به شرح زندگی تیمور...

ماجرای عشق خسرو پرویز، پادشاه ساسانی به شیرین، برادرزادۀ بانوی ارمن، در میان داستان­های خمسۀ نظامی، به‌سبب رنگ ملی و برخورداری از زمینه‌­های افسانه­ای و غنایی، زیبایی و اهمیت خاصی دارد و این شهرت از آن جهت است که داستان خسرو و شیرین نظامی حکایت مهرورزی آدمی است و در آن سوز و گداز عاشقانه با کلامی دل‌­انگیز در هم آمیخته و داستانی خلق کرده که مورد توجه همگان قرار گرفته است. شیفتگی به این داستان ت...