نیما یوشیج در انواع مختلف ادبی طبع آزمایی کرده اما آنچه وی به آن نام بردار شده است شعرهای نو اوست که باعث شده او را به عنوان «پدر شعر نو فارسی» بشناسند. از همان زمان نیما، کتاب­ها و مقاله­هایی بسیار دربارة شعر او نوشته شد و پس از او نیز این روند با سرعت بیش­تری ادامه یافت. این آثار شامل مقاله­هایی دربارة شعر نیما و ویژگی­های آن، کتاب­هایی که اختصاصاً دربارة شعر او نوشته شده، کتاب­هایی که درباره ...

چکیده نازک الملائکه (1923 ـ 2007م) ـ شاعر مشهور عراقی ـ نخستین کسی است که زنجیره ی عروض کلاسیک را در هم شکست و در عروض آزاد شعر سرود. نخستین شعر آزاد وی به نام «الکولیرا» در مجله «العروبـه» لبنان چاپ شد. علی اسفندیاری (1274 ـ 1338هـ ش) متخلّص به نیما یوشیج، شاعر توانا و بلند آوازه ایرانی است که دیدگاه های تازه او درباره شعر باعث ایجاد تحولی اساسی در شعر فارسی شد. او در شکل و محتوای شعر کلاسیک...

نیما یوشیج دیدگاه ادبی خود را بر رویکردی انتقادی به شعر کلاسیک بنیان نهاد و آرای او به صورت گسترده و گاه تناقض آمیز بر پیروانش و نسلهای بعدی نوگرایان تأثیر گذاشت . اکنون پس از گذشت نیم قرن از مرگ نیما، با توجه به ظهور نظریه های جدید و گسترش امکانات متنوّع نقد ادبی ، بازنگری دیدگاههای او و پیروانش ضروری می نماید. این مقاله بر آن است تا رویکردهای انتقادی نیما را نسبت به شعر کلاسیک در الگوی وصفی ...

هر اثر نمایشی هستی و بنیان خویش را بر عناصری بنا می‌نهد که شدت و ضعف هر یک از این عناصر ـ صرف نظر از تأثیر در مانایی و ماندگاری ـ اثر را در آمد و شدی هنری، میان داستان و نمایش شناور می‌سازند. این عناصر شامل شخصیت، زمان و مکان، گفت‌وگو، و... هستند. نیما یوشیج، در پی گذار از مؤلفه‌های سنت در شعر گذشته، عناصر نمایشی ـ داستانی را برای گسترش و وسعت‌بخشیدن به دامنۀ توصیفی شعر و جولان اندیشۀ شاعر، به ...

هر اثر نمایشی هستی و بنیان خویش را بر عناصری بنا می نهد که شدت و ضعف هر یک از این عناصر ـ صرف نظر از تأثیر در مانایی و ماندگاری ـ اثر را در آمد و شدی هنری، میان داستان و نمایش شناور می سازند. این عناصر شامل شخصیت، زمان و مکان، گفت وگو، و... هستند. نیما یوشیج، در پی گذار از مؤلفه های سنت در شعر گذشته، عناصر نمایشی ـ داستانی را برای گسترش و وسعت بخشیدن به دامنۀ توصیفی شعر و جولان اندیشۀ شاعر، به ...

مدل «وصفی ـ روایی» شعر، مهم­ترین نظریه­ی نیمایوشیج در تغییر شعر کلاسیک و ایجاد شعر نو است. در برآمد ارائه­‌ی این مدل، ادبیات معاصر از سنت به نوآوری و از وصف به روایت حرکت کرد. اما آنچه قابل تأمل می­‌نماید این است که نیما در آغاز راه بر مبنای این مدل، شعر کلاسیک به ویژه غزل را ذهنی تلقی کرد و اذعان داشت در غزل کلاسیک، روایتی وجود ندارد و آنچه هست قصه­‌گویی است؛ حال آنکه بازنگری نظریه­‌ی او در ار...

به کارگیری شعر روایی با هدف بیان دغدغه های انسانی و اجتماعی، یکی از وجوه مشترک میان نیما یوشیج و خلیل مطران در شعر معاصر فارسی و عربی است. مقدار زیادی از اشعار نیما، جنبۀ روایی دارد. خلیل مطران نیز جزو شاعرانی است که شعر روایی را وارد شعر معاصر عربی کرده است. این پژوهش با روش تحلیلی ـ توصیفی و با تکیه بر روش ادبیّات تطبیقی، میزان خلّاقیّت و هنرآفرینی دو شاعر را در شعر روایی بررسی و مقایسه کرده است...

به‌کارگیری شعر روایی با هدف بیان دغدغه‌‌های انسانی و اجتماعی، یکی از وجوه مشترک میان نیما یوشیج و خلیل مطران در شعر معاصر فارسی و عربی است. مقدار زیادی از اشعار نیما، جنبۀ روایی دارد. خلیل مطران نیز جزو شاعرانی است که شعر روایی را وارد شعر معاصر عربی کرده است. این پژوهش با روش تحلیلی ـ توصیفی و با تکیه بر روش ادبیّات تطبیقی، میزان خلّاقیّت و هنرآفرینی دو شاعر را در شعر روایی بررسی و مقایسه کرده اس...

صنایع بدیعی از دیرباز مورد توجه شاعران و نویسندگان بسیاری بوده است. علی رغم تفاوت های آشکاری که شعر نو در عرصة وزن و قافیه و نیز عاطفه و مضامین آن با گذشته دارد، و با وجود اظهارات صریح نیما مبنی بر ناکارآمدی دانش بدیع، حضور آرایه های ادبی را در شعر نو نمی توان نادیده گرفت. بررسی بدیع در اشعار چهار تن از شاعران معاصر ـ نیما، سپهری، اخوان ثالث و شاملو ـ نشان می دهد که فنون بدیعی در شعر نو، جنبة ت...