مقاله حاضر جستاری است در معرفت شناسی اندیشه دوره اسلامی. این جستار درصدد بررسی محتوای میراث فکری دوره اسلامی نیست، بلکه ساختار عقلانیت پدیدآورنده این میراث را می کاود; و بدین نتیجه می رسد که این عقلانیت، عقلانیتی تمامأ عربی نیست، بلکه برخی از مؤلفه های سازندهء آن عربی
و برخی دیگر غیر عربی است. بعلاوه حتی در شکل گیری مؤلفه های عربی آن
نیز ویژگی های فرهنگ های غیرعربی مؤثر بوده است.