با توجه به تمایز معنایی دو مفهوم «فرهنگ» و «ارتباطات» صورت بندی فلسفۀ «فرهنگ و ارتباطات»، به عنوان فلسفۀ مضافِ بسیط، و دانش درجه اول، به فهم عمیق این موضوع میان رشته ای کمک به سزایی کرده و زمینه را برای مطالعات بعدی، با رویکرد اسلامی، برای دانشجویان، فراهم می کند. از آنجا که تاکنون در ادبیات علوم اجتماعی، فلسفه مفهوم ترکیبی «فرهنگ و ارتباطات» تنقیح نشده است، نگارنده در صدد است با عطف توجه به ادب...

در میان ادیان مختلف جهان، اعم از الهی و غیر الهی هیچ آیین و جریانی را نمی‏توان یافت که به اندازه مکتب مترقی اسلام بر به کارگیری عقل و راه‏های آن، تأکید و ترغیب کرده باشد. ترغیب به عقلانیت و راهروی راه عقل، از ظاهر و باطن دین متعالی اسلام مشهود است به نحوی که تأکید بر بکارگیری راه عقل از لابه لای آیات قرآنی و روایات پیشوایان دین کاملاً هویدا است به شکلی که کم‏ترین کوتاهی در این باره صورت نگرفته ا...

در کشور، شواهدی مبنی­بر شیوع مصرف الکل در میان جوانان و دانشگاهیان وجود دارد. هدف پژوهش حاضر، بررسی وضعیت نگرش دانشجویان دانشکدة علوم اجتماعی دانشگاه تهران به مصرف الکل و تبیین این نگرش از دیدگاه نظریة انتخاب عقلانی است. روش این پژوهش پیمایشی، شیوة نمونه‌گیری در آن تصادفی طبقه‌ای متناسب و ابزار جمع‌آوری اطلاعات آن، پرسشنامه است و در آن، ۴۱۲ پرسشنامه تجزیه و تحلیل شد. داده‌های توصیفی تحقیق نشان ...

رفتارهای زیست­محیطی از جمله رفتارهایی هستند که امروزه مورد توجه اکثر محیط­گرایان قرار گرفته شده­اند. در این مقاله به منظور تبیین رفتارهای زیست­محیطی از تئوری کنش عقلانی آیزن و فیشباین استفاده شده است. متغیر­های نگرش زیست­­محیطی، هنجارهای­ذهنی، قصد انجام رفتار، باورهای رفتاری و باورهای هنجاری سازه­های اصلی این مدل را تشکیل می­دهند. روش­­ پژوهش، پیمایشی و با ابزار پرسشنامه اطلاعات لازم جمع آوری ش...

چکیده آن‌چه پدیده‌ی دین را از سایر پدیده‌ها متمایز می‌سازد قداست آن است. موضوع اصلی این نوشتار بررسی روی‌کرد پدیدارشناسانه‌ی دو اندیشمند دین‌شناسِ خداباورِ مسلمان و مسیحی، یعنی سید حیدرآملی و رودلف اتّو (1869-1937) به «امر قدسی» است. برای رسیدن به نقاط اشتراک و امتیاز آن‌ها، ابتدا به تبیین فرآیند پدیدارشناسی و اقسام نگرش پدیدارشناسانه، به‌ویژه نگرش عاطفی و عقلانی به پدیده‌ی قدسی، پرداخته‌ایم. دید...

با توجه به چارچوب نظری اندیشه اسلام از منظر استاد علامه جوادی آملی که بر چهار مؤلفه اصلی علل غایی، فاعلی، مادی و صوری مبتنی است، بررسی نسبت (باورها و ارزش‎های) فلسفه محض با فلسفه علوم انسانی اسلامی و نیز نسبت فلسفه مضاف اخیر با مجموعه علوم انسانی اسلامی، در تولید علوم انسانی اسلامی دارای اهمیت است. از منظر این اندیشمند، در منظومه یک اندیشه یا دین و یا عینیت، داشتن تبیین، تحریر و تحلیل بهتر از ح...

در این جستار با اشاره به اختلاف دیدگاه ها در تفسیر ایمان، نظریه ویلیام جیمز در تفسیر و توجیه ایمان در سه بخش مبانی فکری، چارچوب کلی و اراده معطوف به باور دنبال شده است.با توجه به دیدگاه جیمز در پراگماتیسم و نگرش به انسان به عنوان موجودی که صرفا عقلانی نیست، شکل اصیل دین را نیز بعد عاطفی آن می داند. وی در ضمن مقدماتی چند برای توجیه ایمان (با وجود فقدان شواهد کافی)، اراده معطوف به باور را کافی می...

در این مقاله، پس از اشاره به ضرورت مطالعات فلسفی در باب فرهنگ، تلاش می‌شود با رویکردی تأسیسی، به‌طور فشرده به ده پرسش اساسی درباره‌ فلسفه‌ فرهنگ پاسخ داده شود. از نظر نگارنده، فلسفه فرهنگ عبارت است از «معرفت ‌دستگاه‌وار برآمده از مطالعه فرانگر ـ عقلانیِ احکام کلی فرهنگ». مقاله با ارائه ساختار تفصیلی محورهای فلسفه فرهنگ که مشحون از مباحث بدیعی است پایان می‌پذیرد.