با توجه به تأثیر سرنوشت­­ساز نهضت ملّی صنعت نفت در تاریخ معاصر ایران و نقش مهمی که روحانیون ایران در این امر بر عهده گرفتند، مقاله­ حاضر برآن است تا نقش روحانیون اصفهان را در این برهه­­ تاریخی مورد ارزیابی قرار دهد. روحانیون اصفهان چه اندازه در به حرکت درآوردن و هدایت جنبش­های مردمی به نفع نهضت نقش داشتند؟ دخالت آنان چه دستاوردهایی را برای نیروهای مذهبی به همراه آورد؟ آیا آنها توانستند اعتماد نس...

با توجه به تأثیر سرنوشتساز نهضت ملیّ صنعت نفت در تاریخمعاصر ایران و نقش مهمی که روحانیون ایران در این امر بر عهدهگرفتند، مقاله حاضر برآن است تا نقش روحانیون اصفهان را در اینبرهه تاریخی مورد ارزیابی قرار دهد. روحانیون اصفهان چه اندازه دربه حرکت درآوردن و هدایت جنبشهای مردمی به نفع نهضت نقشداشتند؟ دخالت آنان چه دستاوردهایی را برای نیروهای مذهبی بههمراه آورد؟ آیا آنها توانستند اعتماد نسل جوان را بر...

با توجه به تأثیر سرنوشت­­ساز نهضت ملّی صنعت نفت در تاریخ معاصر ایران و نقش مهمی که روحانیون ایران در این امر بر عهده گرفتند، مقاله­ حاضر برآن است تا نقش روحانیون اصفهان را در این برهه­­ تاریخی مورد ارزیابی قرار دهد. روحانیون اصفهان چه اندازه در به حرکت درآوردن و هدایت جنبش­های مردمی به نفع نهضت نقش داشتند؟ دخالت آنان چه دستاوردهایی را برای نیروهای مذهبی به همراه آورد؟ آیا آنها توانستند اعتماد نس...

در سال 1299 رضاخان‘ فرمانده تیپ قزاق مستقر در قزوین‘ با کودتا به قدرت رسید و با تاجگذاری در سال 1305 به سلسله قاجار پایان داد و به عنوان اولین پادشاه سلسله پهلوی برای اولین بار در ایران اقدام به یک سری اصلاحات برنامه ریزی شده جهت تثبیت خود و ایجاد یک حکومت و جامعه غیر مذهبی‘ الهام گرفته از غرب به خصوص آتاتورک در ترکیه‘ کرد. در آن زمان مذهب اسلام و روحانیون‘ مخصوصا بعد از حضور موثر و رهبری نهضت ...

در سال 1299 رضاخان‘ فرمانده تیپ قزاق مستقر در قزوین‘ با کودتا به قدرت رسید و با تاجگذاری در سال 1305 به سلسله قاجار پایان داد و به عنوان اولین پادشاه سلسله پهلوی برای اولین بار در ایران اقدام به یک سری اصلاحات برنامه ریزی شده جهت تثبیت خود و ایجاد یک حکومت و جامعه غیر مذهبی‘ الهام گرفته از غرب به خصوص آتاتورک در ترکیه‘ کرد. در آن زمان مذهب اسلام و روحانیون‘ مخصوصا بعد از حضور موثر و رهبری نهضت ...

آزادی نسبی اوایل دهه 40 فرصتی را برای بازسازی و فعالیت دوباره جنبش دانشجویی در ایران فراهم کرد. در این زمان جنبش دانشجویی به دلیل سرکوب سیاسی دهه 30، ناامیدی از روش‌های رفورمی و حاکم شدن مبارزات چریکی در برخی از کشورهای جهان سوم به‌سوی رادیکال شدن در حال حرکت بود. در این میان برخی از احزاب و گروه‌های سیاسی و اجتماعی مانند جبهه ملی، حزب توده، روحانیون سنتی و نهضت آزادی سعی کردند هویت‌های مشروع، ...

پیروزی انقلاب مشروطیت در عهد مظفرالدین شاه قاجار یکی از بزرگ ترین تحولات سیاسی و مذهبی تاریخ معاصر ایران به شمار می رود که طی آن، روحانیون شیعه، با ورود جدی به این نهضت، دورۀ نوینی از طرح نظریات مختلف دربارۀ ساختار سیاسی مشروطه را، با بهره گیری از میراث فقه سیاسی شیعه، به وجود آوردند. در این میان، گروهی از روحانیون، با طرح مسئلۀ مشروطۀ مشروعه کوشیدند برای حفظ پیوند جامعۀ مسلمانان ایران با آیین ...

انقلاب مشروطیت برزگترین واقعه ای است که در تاریخ معاصر ایران روی داده و بالاترین تحول را در شئون سیاسی و اجتماعی و فرهنگی ایران بوجود آورده است. نهضت مشروطیت حکومت استبدادی را که برای قرنها در ایران فرمانفرمایی می کرد واژگون کرد و حکومت ملی را که پایه اش در فلسفه نوین و رشد فکر و تعقل و آزادی و عدالت است برقرار نمود. جامعه ایرانی همزمان با شکل گیری نهضت مشروطیت جامعه ای سنتی بود که در آن همیش...

در سال های 1341 و 1342 که روحانیون ایران با پیشگامی آیت الله خمینی به مخالفت با اقدامات حکومت پهلوی برخاستند، منویات کلی آنان ازسوی حوزه ی علمیه ی نجف مورد حمایت و پشتیبانی قرار گرفت. در این میان، مواضع حمایتگرانه و همدلانه ی آیت الله خویی بیش از سایر علمای این حوزه بود و موجب دلگرمی روحانیان داخل ایران می شد. در این مقاله، مواضع ایشان دربرابر مسائلی چون مصوبه ی دولت اسدالله علم، رفراندم شاه، د...

حوزه نجف اشرف که سابقه دیرینه‌ای در تحولات و رویدادهای سیاسی ایران از عصر قاجار و به‌ویژه نهضت مشروطیت داشت، در دوران حکومت پهلوی بنا به دلایلی کمتر از حد انتظار در مسائل ایران دخالت نمود. با آغاز نهضت روحانیون ایران به پیشگامی آیت الله خمینی درمهرماه 1341، این حوزه مجدداً فرصت یافت تا در تحولات سیاسی ایران نقش‌آفرینی کند و در دو رویداد انجمن‌های ایالتی و ولایتی و رفراندم شاه موضع‌گیری‌های م...