رویداد یازده سپتامبر و متعاقب آن اشغال عراق از سوی ایالات متحده، سیستم قدرت در خلیج فارس را که تا آن زمان بر اتحاد شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس به همراه آمریکا و در مقابل ایران و عراق به عنوان اعضای جدا و برکنار از سیستم بود، متحول کرد و این منطقه را وارد دوران جدیدی از تعاملات قدرت ساخت. بر این اساس منطقه خلیج فارس هم اکنون در دورة انتقالی قرار دارد و سیستم جدید قدرت هنوز کاملاً شکل و است...

عربستان سعودی، جمهوری اسلامی ایران را منبع اصلی بی ثباتی در منطقه می داند و بر این باور است ایران در پی ایجاد هلال شیعه برای تسلط بر اعراب سنی منطقه است. این دو کشور به ویژه پس از انقلاب اسلامی همواره به عنوان دو رقیب در منطقه خلیج فارس نقش آفرینی کرده اند که رقابت ایدئولوژیک محور اصلی رقابت آنها در حوزه های ژئوپولیتیک، ژئواستراتژیک و ژئواکونومیک به شمار می رود. روابط عربستان و ایران به دلیل تح...

ایران و عربستان روابط پر فراز و نشیبی را در دوران پیش و پس از انقلاب پشت سر   گذاشته­اند. پیش از انقلاب، نقش آمریکا و پس از انقلاب در برخی برهه ها به واسطه نقش و سیاست های نخبگان حاکم، دو کشور به رغم عوامل داخلی، منطقه ای و بین المللی واگرایی، در جهت دوستی حرکت کردند. اما عوامل متعددی در سطوح مختلف موجب گردیده است تا پس از انقلاب، روابط دو کشور غیردوستانه شده، با تعارض و واگرایی همراه شود. هدف ...

ایران و عربستان روابط پر فراز و نشیبی را در دوران پیش و پس از انقلاب پشت سر   گذاشته­اند. پیش از انقلاب، نقش آمریکا و پس از انقلاب در برخی برهه ها به واسطه نقش و سیاست های نخبگان حاکم، دو کشور به رغم عوامل داخلی، منطقه ای و بین المللی واگرایی، در جهت دوستی حرکت کردند. اما عوامل متعددی در سطوح مختلف موجب گردیده است تا پس از انقلاب، روابط دو کشور غیردوستانه شده، با تعارض و واگرایی همراه شود. هدف ...

همزمان با وقوع بیداری اسلامی و افزایش تقابل منطقه ای میان دو قطب سنتی و فدرت منطقه ای خاورمیانه یعنی جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی و با مشی سیاسی متفاوت، طی سالیان اخیر رقابت شدیدی را جهت بسط و نفوذ خویش داشته اند که با وقوع انقلاب های موسوم به بهار عربی شاهد افزایش تنش ها میان دو قطب سنتی خاورمیانه بوده ایم. بحث رقابت ایران و عربستان و نوع روابط آن ها به چندین دهه گذشته برمی گردد و از زم...

   موقعیت استراتژیک کشور یمن در شبه جزیره عرب به ویژه تسلط بر تنگه استراتژیک باب المندب که از نظر ترانزیت نفت، کالا و نیز تسلیحات، حائز اهمیتی اساسی است؛ از یک سو همواره مورد توجه دولت های جمهوری اسلامی ایران و به خصوص عربستان سعودی به عنوان حیاط خلوت آن کشور بوده است. از سوی دیگر با توجه به جمعیت شیعیان ساکن در یمن، خروج آن کشور از زیرِ سیطره عربستان، به زعم دولت سعودی گسترش نفوذ ایران در منطقه...

همکاری های دفاعی واشنگتن-ریاض سابقه ای طولانی دارد. روابط عربستان سعودی و آمریکا دو هدف متفاوت دارد. مهم‏ترین هدف حکومت عربستان از تقویت روابط با ایالات متحده آمریکا، «امنیتی» است و خواستار حمایت واشنگتن از آل سعود در داخل عربستان و در سطح منطقه غرب آسیا است، اما ایالات متحده آمریکا از تداوم رابطه با عربستان سعودی، علاوه بر دفاع از رژیم صهیونیستی، بیش از همه اهداف «اقتصادی» را دنبال می‏ کند. ای...

با پایان جنگ سرد بازیگران منطقه ای استقلال عمل لازم را برای رقابت مستقیم در مناطق ژئواستراتژیک کسب کردند. در همین راستا سوریه بستر مناسبی برای رقابت قدرت های منطقه ای شد. با شروع اعتراضات داخلی در سوریه (2011) رقابت مذکور آشکار و به اوج خود رسید. اگرچه ریشه های داخلی بحران سوریه انکار ناپذیر است اما نقش بازیگران منطقه ای در تعمیق این بحران قابل توجه است. قدرت های منطقه ای دخیل در بحران سوریه در...

از آنجایی که بحرین برای قدرت های منطقه ای و فرا منطقه ای از یک ارزش ویژه ی ژئوپولیتیکی برخوردار است؛ تحولات صورت گرفته در بحرین همواره واکنش و سیاست های متعارضی را از طرف این کشورها در پی داشته است. با وقوع بیداری اسلامی در بحرین، کشورهای مخالف ایران از جمله عربستان سعودی با منحرف کردن پروژه ی اعتراضات استقلال خواهانه ی مردم بحرین، صورت مساله را تغییر داده و ابراز کرده اند ک...

ایران و عربستان به عنوان دو بازیگر سنتی در منطقه خاورمیانه و خلیج فارس، همواره نقش مهمی در تحولات این منطقه ایفا کرده و مناسبات دو کشور بیش از همکاری، بر پایه رقابت بوده است. در سطح منطقه ای، عربستان نسبت به افزایش نقش ایران در عراق، سوریه، بحرین، لبنان و فلسطین، یمن و غیره نگران است. عربستان همواره خود را در نقش یک مدافع تمام عیار اهل سنت تعریف کرده است و نسبت به کاهش نقش سنی ها، در این کشورها...