عرضه داشت و انتقال افکار و اعمال ما ازطریق زبان کنشی است اجتماعی که در نفس خود نمی تواند بیطرفانه و کاملا عینی باشد چرا که صافی های ایدئولوژیک زبان بعنوان واسطه ای در فرایند عرضه داشت و انتقال این افکار و کنش ها عمل می کند. گفتمان انتقادی نوعی مطالعه تحلیلی زبان است که عمدتا ترفند های ایفا و باز آفرینی سوء استفاده از قدرت، سلطه و نابرابری اجتماعی و سیاسی در متون را مورد مطالعه قرار می دهد تا از...

در قرون میانه‌ی اسلامی، جناح‌های مذهبی متفاوتی در بغداد حضور و فعالیت علمی داشتند. مشرب علمی بعضی از این گروه‌های مذهبی، نظیر جماعت اخوان‌الصفاء و مکتب متکلمان و محققان امامی بغداد، فلسفی و کلامی بود. با وجود آنکه مشرب علمی این دو جناح به یکدیگر نزدیک می‌نماید، اما با بررسی تطبیقی آرای این دو گروه روشن می‌شود که در بعضی از مسائل با یکدیگر اختلافات مبنایی و جدی داشتند. <st...

نقد و ارزیابی گزارش‌های تاریخی که یکی از مؤلفه‌های مهمِ پژوهش‌های تاریخی به شمار می‌آید، همواره نزد پژوهشگران تاریخ، اهمیت بسزایی داشته است. آنان همواره با استفاده از معیار‌هایی مانند عقل، مقایسة میان سال‌ها، مسلمات دانش‌ها، فنون بشری و...، گزارش‌های تاریخی را در بوتة بررسی و نقد قرار داده‌اند. یکی از معیار‌هایی‌ که به‌تازگی، نظر برخی تاریخ‌نگاران معاصر را در حوزة تاریخ اسلام به خود جلب کرده، با...

دچار شدن حدیث به آفت­هایی از قبیل جعل، تحریف، تصحیف و نقل به معنا، سبب گردید که عالمان و پژوهشگران حدیث به ارزیابی سند و متن حدیث اهمیت ویژه ای دهند. عالمان و پژوهشگران حدیث از دانش رجال در ارزیابی سند بهره بردند؛ ولی برای ارزیابی متن حدیث از معیارهایی از قبیل عدم مخالفت با قرآن، عدم مخالفت با سنت قطعی، عدم مخالفت با عقل، عدم مخالفت با دانش­های بشری از قبیل؛ فقه، تاریخ و علوم تجربی استفاده کردن...

رساله حاضر با رویکرد فلسفی و کلامی در مورد نقد و بررسی مبانی فلسفی و کلامی تساهل و تسامح است. در ابتدا به بررسی مبانی فلسفی و کلامی غربی تساهل و تسامح پرداخته است که این مباحث در قالب دو بخش فلسفی و کلامی تنظیم شده، بخش فلسفی آن عبارت از مبانی هستی شناختی، معرفت شناختی، تکثر گرایی، اومانیسم و عمل گرایی است. بخش دوم مبانی کلامی غربی است که عبارت از صلح طلبی و محبت گرایی مسیحیت و آزادی عقیده وایم...

یکی از راه‌های مطالعه سیره معصومان، روش تحلیلی است. در این روش از اصول علمی و معیارهای نقد تاریخی استفاده می‌شود. مسئله اصلی پژوهش این است آیا باور‌های کلامی می‌تواند داده‌های تاریخی را اعتبار‌سنجی کرده و صحت و سقم آنها را مشخص کند؟ برای پاسخ به این پرسش یکی از عمده‌ترین کارهای انجام شده در این حوزه، یعنی کتاب الصحیح من سیره النبی الأعظم6 تألیف سید جعفر مرتضی عاملی مورد مطالعه قرار می‌گیرد. مول...

مسیحیت به عنوان دینی بزرگ همواره موضوع توجه متکلمان مسلمان بوده است . در ایننوشتار ضمن بررسی مباحث عمدۀ مسیحی در متون کلامی اسلامی تا قرن ششم هجری، بهنوع نگاه و موضع گیری های متکلمان اولیه به عنوان طلیعه داران گفتگوی ادیان اشاره خواهیمکرد. متکلمان مسلمان با تکیه بر معلومات کسب شده از قرآن کریم، با دلایل و روش هایمختلف به نقد عقاید و آموزه های مسیحی پرداختند . گروهی از متکلمان متن اناجیل رامعیار...