از جمله مهمترین اهداف کلان اقتصادی هر کشور دستیابی به رشد اقتصادی مستمر و باثبات در بلندمدت می باشد. در راستای تحقق این هدف عوامل اقتصادی و غیر اقتصادی تعیین کننده بسیار زیادی از سوی صاحب نظران و اقتصاددانان مطرح شده است که منابع طبیعی یکی از آنهاست. در ابتدا این تصور وجود داشت که درآمدهای فراوان حاصل از منابع طبیعی برای یک کشور ایجاد ثروت کرده و پیشرفت اقتصادی و کاهش فقر را به دنبال دارد. اما ...

در این مطالعه به بررسی اثر حکمرانی خوب بر توسعه اقتصادی کشورهای درحال توسعه دارای وفور منابع طبیعی پرداخته می شود. بر اساس مبانی نظری، حکمرانی خوب، اثری مثبت بر توسعه اقتصادی دارد. از طرفی پدیده نفرین منابع، پدیده ای رایج در کشورهای درحال توسعه دارای وفور منابع طبیعی است. تا کنون عوامل بسیاری را برای این پدیده در مطالعات مختلف ذکر کرده اند. برخی مطالعات، این پدیده را به عدم حکمرانی خوب در این ک...

کشورهای برخوردار از نفت، مواد معدنی و به طور کلی ثروت منابع طبیعی، به طور متوسط، در نشان دادن عملکرد مناسب اقتصادی نسبت به همتایان خود که از چنین منابعی بی‏بهره‏اند ناکام مانده‏اند، که این امر عمدتاً به علت اثرات جانبی ناخوشایند چنین منابعی است. در این پژوهش با مرور ادبیات این حوزه، برخی از مهم‏ترین سازوکارهای اثرگذاری منابع طبیعی نظیر: (1) روندهای بلندمدت در قیمت‏های جهانی، (2) نوسانات قیمت، (3...

در این مطالعه سعی شده است تا با استفاده از اطلاعات کشورهای صادرکننده نفت و روش "خود بازگشت برداری پانل"، رابطه بین بخش نفتی و غیر نفتی 20 کشور صادر کننده نفت در طی سال های 1995- 2009 مورد بررسی قرار گیرد. در این راستا کشورها به سه دسته تقسیم شده اند، کشورها با کثرت نفت بالا و متوسط را در یک گروه و کشورها با کثرت نفت پایین در گروه دیگری قرار می گیرند. با کمک نرم افزار استتا و از طریق مدل خود باز...

ساکس و وارنر[1] (1995) با ارائه نظریه «نفرین منابع طبیعی» این ایده را مطرح کردند که کشورهای دارای منابع طبیعی غنی از رشد کمتری نسبت به کشورهای صاحب منابع کم برخوردارند. الگوهای متفاوتی از جمله تفاسیر مبتنی بر مدل‌های بیماری هلندی، الگوهای رانت جویانه، مدل‌های حمایت و تفاسیر نهادی برای توجیه و یا توضیح پدیده نفرین منابع طبیعی طراحی گشته‌اند. آنچه امروزه به عنوان یک اجماع مورد پذیرش قرار گرفته آن...

ارتباط بین فراوانی منابع طبیعی و رشد اقتصادی برای چند دهه مورد بحث اقتصاددانان بوده و از1990در پی شوک¬های نفتی مکرر، این موضوع برای عالمان اقتصاد به موضوعی جذاب¬تر از پیش تبدیل شده است. عملکرد متفاوت کشور¬ها در بهره-برداری از این منابع، منشا نظریات زیادی در این باره بوده است. بطور کلی، اگر چه این نظریات از زوایای مختلف این پدیده را مورد بررسی قرار داده¬اند، ولی هدف تمام آن¬ها تبیین رهیافتی مناس...

موضوع مقاله حاضر بررسی اثر کیفیت نهادی بر سازوکارهای تأثیر‌گذاری درآمدهای نفتی در تبدیل موهبت به نفرین منابع برای اقتصاد ایران در دوره زمانی 1390-1352 است. مسأله اصلی تحقیق این است که در شرایطی که با نهادهای ناکارا و کژکارکرد رو‌به‌رو هستیم، تزریق بی‌محابای درآمدهای نفتی به اقتصاد از چه کانال‌هایی و با چه سازوکارهایی باعث تبدیل موهبت حاصل از منابع طبیعی به نفرین منابع طبیعی خواهد شد. این مقاله ...