در این نوشته، شرح اخیر شاهرخ موسویان بر نفثةالمصدور شهاب‌الدین محمد خُرَندِزی زِیدری، با شرح قبلی همین کتاب که امیرحسن یزدگردی آن را سامان داده، مقایسه شده و با شواهد مختلف نقاط ضعف و قوت هر کدام از این دو شرح مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. ثمرۀ این مقایسه آن بوده است که در شرح آقای موسویان، نه‌تنها ابهامات موجود در کتاب نفثةالمصدور برطرف نشده، بلکه بر خلاف انتظار در رونویسی‌هایی که از متن نفثةال...

بررسی کتاب‌های تاریخی که ارزش ادبی فراوان هم دارند گامی بس مهم در درک زوایای ناشناخته­ی این آثار ارزشمند است؛ به ویژه از لحاظ مقایسه‌ی ارزشی آنها با جریان‌ها و مکاتب مهم ادبی. در این نوشتار، نگارندگان تلاش کرده‌اند با رویکردی اثباتی در پی ارزیابی متن نفثةالمصدور با مکتب رمانتیسم باشند. در این مقاله پس از مقدمه، در بخش اول، نفثةالمصدور و نویسنده­ی آن و در بخش دوم، مکتب رمانتیسم معرفی شده است؛ ب...

در مقالة حاضر، با استفاده از نظریّة انسجامِ (cohesion) متن هالیدی و حسن (1976م.) در زبانشناسی ساختگرا به تحلیل و بررسی کتاب نفثةالمصدور پرداخته شده است. بر اساس این نظریّه، یکی از ویژگی های متن، داشتن انسجام است. انسجام با عناصری در متن ایجاد می شود که این عناصر انسجام متن، به سه دستة «دستوری، واژگانی و پیوندی» تقسیم می شوند و در ارتباط میان جمله ها و پاره گفتارها نقش دارند. در این گفتار، عناصر و ...

در مقالة حاضر، با استفاده از نظریّة انسجامِ (Cohesion) متن هالیدی و حسن (1976م.) در زبانشناسی ساختگرا به تحلیل و بررسی کتاب نفثةالمصدور پرداخته شده است. بر اساس این نظریّه، یکی از ویژگی‌های متن، داشتن انسجام است. انسجام با عناصری در متن ایجاد می‌شود که این عناصر انسجام متن، به سه دستة «دستوری، واژگانی و پیوندی» تقسیم می‌شوند و در ارتباط میان جمله‌ها و پاره‌گفتارها نقش دارند. در این گفتار، عناصر و ...

شهاب الدین محمد زیدری ­نسوی، صاحب کتاب نفثةالمصدور، به عنوان یکی ­از نویسندگان بزرگ و صاحب سبک نثر فنی و مصنوع، از آرایه های بدیعی و بیانی برای آرایش ­کلام خود بهرة زیادی برده است. وی به­ویژه به تشبیه به عنوان عنصر اساسی خیال انگیزی، رویکردی ­خاص برای ارائة مضامین و اندیشه ها و گاه انتقال عواطف و احساسات مورد نظرش داشته است. این پژوهش، این شگرد بیانی را در کتاب نفثةالمصدور، به ویژه از دیدگاه بل...

ادبیات شناسنامه و هویت هر دوره‌ای است که می‌توان در پرتو آن به واقعیات روزگار مؤلف و رویدادهای اجتماعی و سیاسی عصر وی دست یافت. به‌گواهی تاریخ، دورۀ مغول از پرالتهاب‌ترین و بحرانی‌ترین دوره‌ها در تاریخ ایران به شمار می‌آید. هجوم لشکر تاتار از یک سو و روی‌کارآمدن و قدرت‌گیری طبقاتی از امرا و حاکمان بیدادگر و نالایق داخلی از سوی دیگر، سبب گردید تا آثار این دوره غالباً رنگ‌وبوی انتقاد و اعتراض به خ...

شهاب‌الدین محمد زیدری ­نسوی، صاحب کتاب نفثةالمصدور، به عنوان یکی ­از نویسندگان بزرگ و صاحب سبک نثر فنی و مصنوع، از آرایه‌های بدیعی و بیانی برای آرایش ­کلام خود بهرة زیادی برده است. وی به­ویژه به تشبیه به عنوان عنصر اساسی خیال‌انگیزی، رویکردی ­خاص برای ارائة مضامین و اندیشه‌ها و گاه انتقال عواطف و احساسات مورد نظرش داشته است. این پژوهش، این شگرد بیانی را در کتاب نفثةالمصدور، به ویژه از دیدگاه بل...

اهمیّت و اعتبار حوادث تاریخی را قوّة تشخیص مورّخ تعیین می‌کند و از آنجا که مورّخ تحت تأثیر امور درونی و مقتضیات زمانة خود می‌باشد، عینیّترین بازنمایی‌های تاریخی کم‌و‌بیش به پیش‌داوری‌ها و نگرش‌های عاطفی مورّخان آلوده است. در این جستار، در پی کندوکاو شیوة تاریخ‌گویی شهاب‌الدّین نسوی در دو اثر تاریخی‌ او هستیم که هر دو شرح حکومت خوارزمشاهیان و ذکر احوال حملة تاتار است. «سیرت جلال‌الدّین» نسبت به «نفثةالم...

نفثة­المصدور، اثر ماندگار ادب فارسی در عرصة نثر متکلف، مورد عنایت شارحان قرار گرفته است. از این جمله، شرحی است که حاصل مساعی امیر حسن یزدگردی است. علی رغم کوشش شارح، امکان بازبینی برای ناقدان دیگر وجود دارد. این پژوهش از نوع توصیفی و با روش کتابخانه­ای تهیه گردیده و بنا به نیاز، به اسناد معتبر و قابل اعتماد مراجعه شده است. در این پژوهش ابتدا عباراتی که در شرح آن اشکالی وارد بود، مشخص و...

نفثة­المصدور از جمله متونی است که به خاطر استفاده از شگردهای ادبی، علاوه بر تاریخی مستند، به متنی خلّاق بدل شده است؛ لذا می­تواند یکی از منابع مهم در مبحث اقتباس به شمار آید. این پژوهش در پی آن است که با روش توصیفی ـ تحلیلی و رویکرد میان­رشته­ای، اثبات کند متونی مانند نفثةالمصدور هم، با وجود داشتن مختصّاتی مانند پریشان بودن نوع جمله­بندی آن و تک­گو بودن متن، می­توانند خاصیّت سینمایی شدنداشته باشند...