نظریة بازی های زبانی (the theory of language games)، محوری ترین بحث فلسفة متأخر لودویگ ویتگنشتاین (1889 - 1951)، فیلسوف اتریشی تبار انگلیسی، است. این نظریه در تقابل با نظریة تصویری زبان، که هستة فلسفة متقدم ویتگنشتاین است، بسط یافته است. براساس نظریة تصویری، زبان صرفاً یک کارکرد دارد: تصویرگری واقعیت. ما می توانیم با شناخت حقیقت زبان، حقیقت جهان را دریابیم. درواقع، نظریة اخیر اساساً نمایندة یک دی...

یکی از موضوعاتی که به بررسی روابط احزاب یا شکاف های اجتماعی به عنوان بازیگران نظامی سیاسی می پردازد نظریة بازی هاست. از نکات محوری این نظریه، عقلانیت بازیگران شرکت کننده در بازی است، یعنی بازیگران تلاش می کنند بیشترین امتیاز را از طرف مقابل بگیرند. این بازیگران می توانند در نقطه ای به نام نقطة زینی با یکدیگر توافق و بیشترین سود و کمترین ضرر را عاید خود کنند. می توان نظریة تعدیل هندسی را مکملی ب...

در سال‌های اخیر، نظریة بازی به علوم مختلف مانند علوم سیاسی، علوم رایانه، زیست‏شناسی و علوم اجتماعی نفوذ کرده است و بسیاری از نظریه‏پردازان در این زمینه قادر به توضیح و تفسیر برخی از مفاهیم گیج‏کننده در این رشته‏ها بر اساس نظریة بازی هستند. تئوری نظریة بازی برای مطالعه طیف وسیعی از موضوعات مورد استفاده قرار می‏گیرد، از جمله چگونگی تصمیم‏گیری در یک محیط رقابتی که در آن نتیجه تصمیم هر عامل بر نتای...

نظریة بازی‌های زبانی (the theory of language games)، محوری‌ترین بحث فلسفة متأخر لودویگ ویتگنشتاین (1889 - 1951)، فیلسوف اتریشی‌‌تبار انگلیسی، است. این نظریه در تقابل با نظریة تصویری زبان، که هستة فلسفة متقدم ویتگنشتاین است، بسط یافته است. براساس نظریة تصویری، زبان صرفاً یک کارکرد دارد: تصویرگری واقعیت. ما می‌توانیم با شناخت حقیقت زبان، حقیقت جهان را دریابیم. درواقع، نظریة اخیر اساساً نمایندة یک د...

تصمیمات افراد تا حد زیادی به پیش بینی که آنها از اقدامات و تصمیمات دیگران به عمل می آورند بستگی دارد. این پیش بینی امروزه به کمک فنون و قواعد منطقی و ریاضی با دقت نسبتا مطلوبی میسر گشته است و نظریه بازی به عنوان مهم ترین ابزار در این زمینه مطرح شده است. در واقع، نظریة بازی یکی از شاخه های «نظریة انتخاب عاقلانه» است که انتخاب ها و اعمال اشخاصی را که از این امر آگاهند که تصمیم هر یک بر دیگری تأثی...

نظریه های کلامی عمدتاً در مبانی فلسفی پیشین ریشه دارند و برای نقد آن ها می توان ریشه های آن ها را کاوید و نقد کرد. از این رو در این مقاله، ریشه های فلسفی نظریة بسط تجربة نبوی بررسی و تحلیل شده است تا زمینة نقد نظریة مزبور فراهم تر شود. در این تحلیل، از مبانی فلسفی عبدالکریم سروش در طرح نظریة بسط تجربة نبوی پرده برداشته شده و نشان داده شده که نظریة یادشده بسیار وامدار رویکرد سوبژکتیویستی کانت و ...

تصمیمات افراد تا حد زیادی به پیش‌بینی که آنها از اقدامات و تصمیمات دیگران به عمل می‌آورند بستگی دارد. این پیش‌بینی امروزه به کمک فنون و قواعد منطقی و ریاضی با دقت نسبتا مطلوبی میسر گشته است و نظریه بازی به عنوان مهم‌ترین ابزار در این زمینه مطرح شده است. در واقع، نظریة بازی یکی از شاخه‌های «نظریة انتخاب عاقلانه» است که انتخاب‌ها و اعمال اشخاصی را که از این امر آگاهند که تصمیم هر یک بر دیگری تأثی...

دشمنان خارجی جمهوری اسلامی ایران در مواجهة جدید خود پس از وقوع انقلاب اسلامی، بر مسئلة هسته ای ایران تمرکز کرده اند. تداوم دوازده سالة این پرونده، در کنار فرسایشی شدن آن و احتمال درگیری نظامی بین دو طرف، فهم رفتار کنونی بازیگران این پرونده و پیش بینی رفتارهای احتمالی ایشان در آینده را ضروری کرده است. در این مقاله، تلاش شده است با استفادة ترکیبی از روش های تحلیل رمزگان عملیاتی و نظریة بازی ها (ن...

آیا زبان دین همان زبان عرفی است؟ نظریه های مختلفی مطرح شده است. در این میان ویتگنشتاین در دو بازۀ زمانی دو نظریة متفاوت را مطرح می کند. در دورة متقدم نظریة تصویری وعرفی زبان را می پذیرد. اما در دورة متأخر آن را نقد و نظریة «بازی های زبانی» را مطرح می کند؛ بدین معنا که زبان دارای کارکردها و نقش های متنوع است. نگارنده در این مقاله ضمن تبیین این نظریه و جایگاه آن در مباحث زبان دین، آن را نقد می کن...

تاکنون مباحث فلسفی گوناگونی پیرامون نظریۀ احتمالات مطرح شده است. مهمترین مسئله در این میان آن است که چه تفسیر یا تفسیرهایی را می توان از مفهوم احتمال - که اساسی ترین نقش را در نظریۀ احتمالات بازی می کند -به دست داد. فیلسوفان مغرب زمین تفسیرهای متفاوتی را برای این مفهوم پیشنهاد کرده اند. از میان اندیشمندان مسلمان نیز شهید سیدمحمدباقر صدر تفسیری از احتمال ارائه داده است که می توان آن را «تفسیر اج...