در پژوهش پیش‌رو، توزیع نشانة نفی در سطح جمله در گویش دشتستانی در چارچوب برنامة کمینه‌گرای چامسکی (1995؛ 2001) مورد بررسی قرار گرفته است. در این گویش، نشانة نفی جمله‌ علاوه بر انضمام به فعل خودایستا و فعل کمکی زماندار، در جایگاه قبل از متمم‌های فعل نیز به کار می‌رود. بدین منظور، در این مقاله با الگوگیری از زانوتینی (1997؛ 2001)، هگمن (1995)، هگمن و زانوتینی (1991)، پاین (1985)، اوهالا (1990)، ها...

پژوهش توصیفی - تحلیلی حاضر حاضر به بررسی توزیع نحوی نشانة نفی جمله در جملات پرسشی بلی ـ خیر در گویش دشتستانی می پردازد. در این گویش، نشانة نفیِ جمله علاوه بر جایگاه منضم به فعل، در جایگاه ماقبل متمم های گروهی جمله و همچنین ابتدای جملات پرسشی بلی ـ خیر قرار می گیرد. بر این اساس، با ارائة شواهدی چند، رفتار انتخابی این نشانه و نیز سازوکارهای حاکم بر توزیع آن در سلسله مراتب جمله در دو جایگاه منضم به...

دیدگاه اکام دربارة نحوة وجود کلیات به نام نام­گرایی در تاریخ فلسفه مشهور است. نام­گرایی نهضتی نوپدید در عرصة شناخت است که در مقابل واقع­گرایی حداکثری و افراطی مطرح شد و در انتهای قرون وسطی از سوی ویلیام اکام بسط یافت. در این مقاله نامگرایی اکام بررسی و سپس برخی از مهم­ترین مبانی آن خواهیم پرداخت. ایدة «استره اکام» ابزار مناسبی در اختیار او گذاشت تا بتواند بسیاری از موجودات انتزاعی و متافیزیکی ا...

دیدگاه اکام دربارة نحوة وجود کلیات به نام نام­گرایی در تاریخ فلسفه مشهور است. نام­گرایی نهضتی نوپدید در عرصة شناخت است که در مقابل واقع­گرایی حداکثری و افراطی مطرح شد و در انتهای قرون وسطی از سوی ویلیام اکام بسط یافت. در این مقاله نامگرایی اکام بررسی و سپس برخی از مهم­ترین مبانی آن خواهیم پرداخت. ایدة «استره اکام» ابزار مناسبی در اختیار او گذاشت تا بتواند بسیاری از موجودات انتزاعی و متافیزیکی ا...

موضع مقاومت و هویت‌طلبانۀ برخی از شاهنامه‌سرایان متأخر در برابر سیطرة هنری و فکری فردوسی یکی از رویکردهای قابل تأمل حماسه‌سرایان در برابر اعتبار و مقبولیت خیره‌کنندة شاهنامۀ فردوسی است؛ آشوب شاهجهان‌آبادیِ تورانی (م1199ق)، سرایندة منظومةگمنام صولت فارقی از جمله این سرایندگان مدعی است که تلاش کرده است، مقبولیت خویش را با نفی فردوسی و شاهنامه‌اش و توهین و استهزا به دست آورد. این ...

نگاهی به درست­نویسی نشانۀ نفی не در صفات زبان روسی در مقایسه با پیشوندهای نفی معادل آن در زبان فارسی   حسین غلامی[1] رضوان حسن زاده2 ویگن حسن زاده3 تاریخ دریافت: 20/11/90 تاریخ تصویب:9/7/91 چکیده نفی از جمله مقوله­های زبانی است که در همۀ زبان­ها وجود دارد و از دیرباز مورد توجه علومی چون فلسفه، منطق، روان­شناسی و زبان­شناسی بوده­است. تاکنون پژوهش­های متعددی پیرامون مسایل مربوط به این مقوله از زب...

پسوندهای شخص و شمار در گویش لکی دلفان توزیع گسترده ای دارند و می توانند به گروه­های اسمی فاعلی و مفعولی، حروف اضافه و فعل اضافه شوند. رفتار نحوی یکسان فاعل بندهای لازم و متعدی و تقابل آنها با رفتار نحوی مفعول بند متعدی نشان می دهد که پسوندهای مذکور را نمی توان نشانة ساخت ارگتیو در این گویش تلقی کرد. به علاوه، شواهدی مانند حضور این پسوندها بر روی حروف اضافه، علاوه بر افعال، اولویت میزبانی ستاک ف...

در این مقاله ضمن معرفی آراء دستورنویسان و زبان شناسان در مورد تکواژ جمع «– ها»، زمان واژه های جمع زبان فارسی را به دو گروه تقسیم می کنیم. در ادامه، ضمن تمرکز بر زمان واژه های دارای نشانة جمع «– ها»، ابتدا با استفاده از تعامل میان این گروه از زمان واژه ها، از یک سو با سورها، و از سوی دیگر با عبارات استفهامی، نشان خواهیم داد که نشانة جمع «– ها» به زمان واژة میزبان خود ویژگی گروه های سور را می بخش...

نفی، دارای صورت­هایی پیچیده­ است و به شکل‏هایی گوناگون بیان می­شود. برخی از جملات، دارای عنصر نفی آشکار هستند، ولی برخی دیگر بدون عنصر نفی آشکار، دارای مفهوم نفی‏اند. عناصر قطب منفی، اصطلاحاتی هستند که برای درست بودن از لحاظ دستوری، نیاز به بافت منفی دارند و معنی آن‏ها با جملات منفی سازگار است و تنها در جملات خاصی کاربرد دارند. یادگیری چنین مقوله­هایی برای غیر فارسی­زبانانی که قواعد دستوری زبان...

یکی از مسائل مشکل و پیچیدهء زبان روسی، وجود جملات منفی است. ساخت این جملات با توجه به معانی مختلفشان. نه تنها برای افراد غیر اسلاو که برای سخنگویان ملت های اسلاو غیر روس نیز مشکل ساز و قابل بحث و بررسی است. گاهی اوقات با توجه به محل قرار گرفتن ادات نفی، دانشجویان دچار سر در گمی شده و چندین جملهء متفاوت روسی را توسط یک جملهء فارسی ترجمه کرده و جملهء به دست آمده را معادل آن ها می پندارند. در بعضی...