استفاده از حیوانات به عنوان شخصیت­ داستان­ها و حکایت­های داستانی،­ یکی از ابزارهایی است که نویسندگان و داستان­سرایان از دیرباز تاکنون به آن توجّه داشته و از آن بسیار بهره برده­اند. از جمله آثاری که در بخشی از آن از حیوانات برای ایفای نقش تمثیلی و نمادین استفاده شده، کتاب        طرب­المجالس اثر میرحسینی غوری هروی است که در قرن هفتم تألیف شده است. میرحسینی هروی در بخش سوم کتاب با عنوان «در فضیلت و...

طرب‌المجالس از میرحسینی هروی، اثری اخلاقی و تعلیمی مربوط به قرن هفتم است. سید علیرضا مجتهدزاده، استاد دانشگاه فردوسی مشهد، نخستین‌بار در سال 1352 با استفاده از نسخۀ خطی موجود در کتابخانۀ دانشگاه فردوسی مشهد این کتاب را مقابله و تصحیح کرد. این تلاش و تصحیح در جای خود درخور ذکر و ارج‌گذاری است؛ اما به سبب‌های گوناگون مانند اشکال‌ها و کاستی‌های نسخة اساس و نسخه‌بدل‌ها، اشکالات پی‌نوشت و وجود اشتبا...

دورة تیموری از اعصار مهم ادب فارسی است. در این دوره سلطان حسین بایقرا و وزیر هنردوست و ادب‌پرورش، امیر علیشیر نوایی، شهر هرات را به مأمنی برای خیل عظیم شعرا، ادبا و هنرمندان بدل می­کنند. در نتیجه شعر و ادب، نگارگری و خوش‌نویسی در این مقطع تاریخی رو به ترقّی می‌گذارد. از برخورداران این خوان گستردة فضل و احسان، می­توان از قاضی نظام‌الدین هروی نام برد که از اعلام برجستة عصر تیموری و در شمار ستایندگ...

فصیحی هروی از شاعران نام آور سده ی یازدهم هجری است که مراحل زندگی و سبک اشعارش از ویژگی های خاصی برخوردار است. با بررسی غزّلیات فصیحی هروی در می یابیم که غزل هایش چنان که از شاعران هم عهدش انتظار می رود، لطیف تر وبا حال تر از دیگر انواع سخن اوست ودر آن ها همان نازک خیالی ها وظرافت ها که در غزل های شاعران گذشته پیدا شده بود ادامه دارد.جدا ازخصوصّیات سبک شخصی که شاعر داشت، بعضی از سخن شناسان دربار...

دوره تیموری از اعصار مهم ادب فارسی است. در این دوره سلطان حسین بایقرا و وزیر هنردوست و ادب پرورش، امیر علیشیر نوایی، شهر هرات را به مأمنی برای خیل عظیم شعرا، ادبا و هنرمندان بدل می­کنند. در نتیجه شعر و ادب، نگارگری و خوش نویسی در این مقطع تاریخی رو به ترقّی می گذارد. از برخورداران این خوان گسترده فضل و احسان، می­توان از قاضی نظام الدین هروی نام برد که از اعلام برجسته عصر تیموری و در شمار ستایندگ...

امیرحسینی هروی از عارفان گمنام قرن هفتم و هشتم هجری است. او با پرسش‌های هجده‌گانة خود، شیخ محمود شبستری را به سرایش گلشن راز برانگیخت. از امیرحسینی هروی آثار مهمی بر جای مانده است. بررسی افکار او در مطالعات تاریخی و تطبیقی تصوف اهمیت خاصی دارد. در این مقاله، سه نوع تأثیرپذیری محتوایی آثار هروی از میراث عرفانی کهن بررسی می‌شود. نخست، تأثیرپذیری از عارف هم‌عصرش مولانا در مباحثی مثل تشابه آغازین ک...

حیدر هروی به گفته گلچین معانی در کاروان هند از شاعران خوب سده ده هجری است که چنان که باید شناخته نشده است. شناخت هرچه بیشتر این شاعر و بررسی سبک شعر وی، به ویژه در قیاس با مکاتب شعری رایج در سده ده هجری، ضروری به نظر می رسد. هم چنین لزوم ارائه صورت صحیح شعر وی با توجه به نسخه های خطی موجود، تصحیح دیوان شعر وی را ایجاب می کند. در این پایان نامه با اتّکا به سه نسخه خطّی که در کتابخانه های دانشگاه ت...

الابنیة عن حقایق‌الادویة نوشتۀ ابومنصور موفق بن‌علی هروی، کهن‌ترین کتاب پارسی موجود در داروشناسی است و یکی از رونوشت‌های آن، که در 447ق به خامۀ‌ اسدی طوسی کتابت شده، کهن‌ترین نسخۀ به دست آمده و نخستین متن کامل تاریخ‌دارِ فارسی است. ابومنصور هروی این کتاب را بر پایۀ‌ گویش هروی نوشته و اسدی طوسی نیز، بر پایۀ گویش طوسی، از آن رونویسی کرده است. با بررسی این کتاب درمی‌یابیم که بسیاری از واژه...

"ریاض ­الفتیان" ابن حسام هروی یکی از بهترین شروح نصاب در عصر تیموریان است که تا کنون نویسنده و خود اثر معرفی نشده است. مسأله اصلی در این مقاله، معرفی اجمالی"ریاض ­الفتیان" و مؤلفش و بخشی از نوآوری‌های او در زمینۀ ذکر وجه تسمیه و تفاوت­های واژگانِ بظاهر متفاوت است. نتایج تحقیق که به شیوه توصیفی- تحلیلی و بر مبنای روش اسنادی است، نشان می­دهد که نظام الدین بن کمال الدین بن جمال الدین خوافی هروی معر...

پژوهش حاضر، تصحیح نسخه خطی دیوان "ملّاحسن حافی هروی" است که کتابت آن به خطّ نستعلیق در دوّم محرّم 1305هجری توسط "حسین اصفهانی" به پایان رسیده است. این دیوان حاوی 2112 بیت شعر، شامل مثنویات، غزلیّات، قصیده، ترجیع بند و رباعیّات با مطالب عرفانی و مدح و منقبت اهل بیت (ع) است. از این دیوان شعری، دو نسخه دیگر نیز تهیّه شد که نسخه حاضر به دلیل کامل بودن و در برداشتن اشعار دو نسخه دیگر و نیز نام کاتب و تار...