دورۀ غزنوی یکی از دوران درخشان معماری تشریفاتی ایرانی است. یکی از آثار این دوره «کاخ مسعود سوم» است که در «ربض» شهر غزنه قرار دارد. به‌رغم انجام پژوهش‌هایی در ارتباط با این بنا، از جزئیات معماری، عناصر فضایی و خاستگاهِ الگوی ساخت‌شان شناخت فراگیری وجود ندارد. پژوهش پیش‌ِرو با طرح این مسأله می‌کوشد با مطالعات اسنادی که داده‌های آن با «رهیافت تاریخی» مورد تفسیر قرار گرفته‌اند، ساختار این کاخ را برر...

چکیده هند ازجمله سرزمی نهایی است که از گذشت ههای دور دارای تمدن های متنوعی بوده است. همین امر باعث شده این کشور از دیدگاه معماری غنی و متنوع باشد. ورود اسلام به هند و شک لگیری حکومت های اسلامی باعث شک لگیری نوع خاصی از معماری اسلامی در شبه قاره شده است. معماری مساجد هندی، بارزترین گونه معماری اسلامی شبه قاره ارزیابی می شود. این پژوهش بر این فرض استوار است که الگوی معماری...

خانه های تاریخی نهبندان که به لحاظ قدمت متعلق به دوره قاجار و اوایل پهلوی می باشند، از منظر معماری مسکونی کمتر مورد توجه قرار گرفته، به گونه ای که با احداث بناها وگسترش معماری نوین ، تعدادی ویران و یا در معرض تخریب اند.این خانه ها به سبک ایوان دار و باغ سرای ساخته شده اند. عناصری چون هشتی ، دالان ، میانسرا ، اتاق ، طاقچه ، سرداب ، تنور ، قوس های جناغی ، بیز ، نیم دایره ، و پوشش طاق وتویزه ، گنب...

فضا که اصلی‌ترین بخش معماری است به طول تاریخ و در دوره‌های زمانی مختلف از زاویه‌های متنوع فلسفی از کالبدی تا معنا، از زیبایی‌شناسی فرمی تا زبان‌شناسی و نشانه‌شناسی مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. اما همواره سوال مهمی که در مقابل این دیدگاه‌ها قرار می‌گیرد آن است که آیا فهم فضا از دیدگاه‌هایی که ذکر شد چه تأثیری در نحوه ادراک انسان از فضا دارد؟ آیا اگر معنای فضا از منظر نشانه‌ها فهمیده شود فضای...

مدرسه عمادیه گرگان متعلق به دوره صفویه به مساحت 1550 متر مربع زمین در ضلع شرقی مرکز محله دربنو در بافت قدیم گرگان واقع می باشد .ایوان غربی با دهانه 75/2 متر و طول 6 متر سیرکولاسیون اصلی یا ورودیه مدرسه نیز محسوب می گردد ، دو طبقه بوده که بر روی آن موذن یا گلدسته مربع سفال پوش و قدیمی مدرسه قرار گرفته و ورودیه آن راه پله شمالی ایوان می باشد .ایوان شمالی که دهانه آن 15/3 متر و طول آن 8/6 متر است ...

از چهارصفه به‌عنوان کهن­ترین الگوی معماری مسکونی در ایران، زیاد نام برده شده ­است. این الگوی ساختمانی صرف نظر از مباحث اقلیمی و سازه­ای، از دیدگاه معناگرایی نیز از دوره باستان حایز اهمیت بوده و در نقوش و طرح­های مختلف تکرار شده است. در معماری ایران، این الگو از بیانی خالص در آرایش فضایی نمونه‌های اولیه به فضایی جزء در نمونه‌های تکامل­یافته­تر تبدیل می­گردد و به این ترتیب الگوهای متنوع فضایی در ...

کاروانسراهای درون شهری، محل مبادلات کالاهای تجاری و نیز مکانی امن برای اقامت مسافران و تجار بوده است. این کاروانسراها، عمدتاً در جنب بازار و مرتبط با بازارها بوده اند. در میان بازارهای ایران، بازار همدان به لحاظ موقعیت شهر همدان، اهمیتی قابل توجه داشته است. این بازار محل دادوستد کالاهایی بوده که از شرق به غرب و از شمال به جنوب حمل می شده و همچون چهارراهی رفت وآمدهای تجاری کشور و حتی در سطح بین ا...

از جمله عوامل مؤثر و بنیادی در طراحی شهرهای اسلامی و بناهای درون شهری آن، «اقلیم و رعایت اصل رون» می باشد؛ آن چنان که تأثیر آن در بافت شهری و حتی تک تک بناها و عناصر معماری داخلی فضاها دیده می شود. در ایران اسلامی، معماری بناها و شهرها در اقلیم گرم و خشک یکی از بارزترین و مشخص ترین نمودهای تأثیر اقلیم بر شکل گیری شهر و بناها به شمار می رود و می توان زیباترین و هنرمندانه ترین طراحی های ایرانی را...